Sinsi hastalıklardan biri olan şeker hastalığı genetikseldir. Kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen şeker hastalığı genellikle ileri yaşlarda tamamen ortaya çıkar. Şeker oranı yüksek besinlerden uzak durması gereken bu hastalık hakkında merak edilenleri araştırdık. Özellikle bayramlarda tatlı tüketimi konusunda uzmanlar şeker hastalarına dair ciddi uyarıda bulundu. Şeker hastalığının belirtileri nelerdir?
Pankreas adlı salgı bezinin kana yeterli miktarda insülin hormonu üretememesi ya da üretilen hormonun yeterli derecede kullanılmaması sonucu yaşanan hastalık sürecine diyabet denir. Midenin arka kısmında bulunan pankreas organı besinler aracılığıyla alınan maddeleri ayırarak kana insülin hormonu salgılanır. Bu işlem aşırı yapıldığında karaciğerin yağlanmasına sebebiyet verir. 2012’de yapılan istatistiksel veri çalışmalarında şeker yani diyabet hastalığının 1.5 milyon kişinin ölümünün doğrudan sebebi olarak gözlemlenmiştir. Diyabet kandaki insülin değerlerinin yükselmesi ya da azalmasıyla ortaya çıkar. Aynı zamanda normal olarak idrarda görülmeyen şeker normalin üstüne çıktığından burada bile görülür. İki çeşit diyabet vardır. Bunlardan biri Tip 1 diğeri Tip 2’dir.
UZMANLARDAN ŞEKER HASTALARINA ŞERBETLİ TATLI UYARISI!
Bayram günü geleneksel evlerde pişirilen baklavalar konusunda İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Sait Gönen, şeker hastalarını uyardı. Gönen, şeker hastalarının şerbetli ve çikolatalı besinlerden kesinlikle uzak durması gerektiğini belirtti. Gönen “Şekerli yiyecek ve içeceklerden kesinlikle uzak durulmalı. Beyaz ekmek tüketiminden kaçınılmalı ve daha çok çavdar ve yulaf ekmeği tüketilmeli. Bayram sofralarında önemli yer tutan hamurlu ve şerbetli tatlılardan uzak durulmalı. Kızartma yerine haşlanmış gıdalar tercih edilmeli. Diyabet hastalarının evde kalmaları tamamen hareketsiz olacakları anlamına gelmez. Bu süreçte evde de uygulanabilecek basit egzersizleri yapabilirler” şeklinde konuştu.
ŞEKER HASTALIĞININ ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Hem çevresel hem de genetik olarak ortaya çıkan şeker hastalığı Tip 1ve Tip 2 olarak iki çeşidi vardır. Tip 1’e genetik faktörlerin yanı sıra kan şekerinin düzenlenmesinde görev alan insülin hormonunu üretimi yapan pankreas organına zarar veren virüsler ve vücut savunma sisteminin güçsüzleşmesi de hastalığa sebep olan faktörlerdir. Yaygın olarak görülen Tip 2’ye ise aşırı kilo, ilerleyen yaş, stres, hareketsizlik ev gebelik sırasında aniden değişen hormonsal faktörler neden olur. Kanda bulunan şekerli hücrelerin insilün hormonunu dengelemede pasifleşmesi ile ortaya çıkar. Kandaki insülin yükseldikçe bazı komplikasyonlara da neden olur. Böbrek yetmezliği, görme kaybı, kalp krizi, felç ve bacak ampütasyonu gibi durumlar bu komplikasyonlar arasında yer alır.
GENEL ŞEKER(DİYABET) HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
– Nedensiz başlayan kilo kaybı,
– Sık sık idrara çıkmaya bağlı ortaya çıkan uyku bozukluğu,
– Sürekli yemek yeme isteği olmasına rağmen yorgun hissetmek,
– Vücut ısısında ani düşme ve yükselmeye bağlı ağzı kuruluğu,
– Aniden gelişen görme kayıpları,
– El ve ayak parmak uçlarında karıncalanma,
– Vücut hareketleri sırasında ağrı hissetme,
– Ağızda uyuşma motor hareketlerinde kısıtlanma,
– Kalp ritim bozukluğu, panik atak ve kalp çarpıntısı olmamasına rağmen kalbin hızlı atması gibi belirtiler diyabet hastalığının habercisi olabilir.
ŞEKER HASTALIĞININ TEDAVİSİ VAR MIDIR?
Açken yapılan kan ve idrar testi ile şeker ölçümüne bakılır. Burada şeker olası gerekenin üstünde seyrediyorsa uzman ilaç ve diyet tedavisi uygular. Karbonhidratlı besinler şeker oranının olumsuz etkilediğinden uzmanlar öncelikle bu besinlerin azaltımasını öneriyor. Aynı zamanda şeker hastalığı ve tedavisi sürecinde vücutta bazı sağlık sorunlarına zemini hazırlayabilir. Bu yüzden uzman hastanın düzenli kontrollere gelmesi gerektiğini vurguluyor.
ŞEKER HASTALARI HANGİ BESİNLERİ TÜKETMELİ?
– Şeker hastalığı farklı komplikasyonlara neden olur. Örneğin kalp ve damar tıkanıklığı bu hastalıklar arasında yer alır. Bunların önüne geçmek için özellikle omega-3 yağ asitleri iyi gelir. Bu yüzden uzmanlar şeker hastalarına balık tüketimini tavsiye eder.
– Tıkanan damarlar kötü kolesterol seviyesinin yükselmesine neden olur. Kötü kolesterol seviyesini düşürmede etkili besin ise zeytinyağıdır.
– İnsülin direncini artırmada etkili olan üzüm çekirdeği ve yeşil çay düzenli tüketilmesi tavsiye edilir.
– İnsülin salgılanması için kanın sulanması gerekir. Bunun içinde etkili olan domates suyudur. Ancak domates suyunun taze sıkılması gerekir.
– Aynı zamanda şeker hastalarının yoğurt, süt ve peynir gibi besinleri yağsız tüketilmesi tercih edilmelidir.
– Ayrıca lifli gıdalarda vücuttaki metabolizmayı hızlandırarak kandaki şeker düzeyini kontrol eder.
PEKİ RAMAZAN AYINI ŞEKER HASTALARI NASIL GEÇİRMELİ?
Ramazan ayında şeker hastalarının uzman doktorlara danışarak oruç tutmaları gerekiyor. Derecesi olan şeker hastaları bu konuda dikkat etmesinde fayda var. Aksi halde uzun süreli açlık ve susuzluğa bağlı ciddi hastalıklar ortaya çıkabilir. Ayrıca şeker hastalığının şiddeti artabilir. Oruç tutacak olan diyabet yani şeker hastaları da uzmanların önerdiği besinleri tüketmesi gerekir. Ramazan ayında şeker hastaları neler yapmalı, nasıl beslenmelidir? Sizler için bu sorunun cevabını Yasemin.com editörlerinden Busenur Çalık, Medipol Mega Üniversite Hastanesi Endrokrinoloji uzmanı Doç. Dr. Mehmet Fatih Kılıçlı’ya sordu.
Gundemtube.com haber platformu ile güncel ve yeniliklerden haberdar ol!
