Çalışanlar işsiz kaldıklarında 10 aya varan maaş imkanından yararlanabiliyor. İşsizlik maaşı genel olarak işten çıkartılanlara veriliyor. Fakat istifa edilerek alınabilmesinin yolları da bulunuyor. Haklı fesih durumunda kendi isteği ile işten ayrılanlara da işsizlik maaşı ödeniyor.
HAKLI OLDUĞUNU İSPAT EDEN MAAŞ ALABİLİYOR
Kendi isteğiyle hiçbir münasebeti olmadan işten ayrılanlar, yani istifa edenler, işsizlik maaşına başvuramıyor. Fakat İş Kanunu’nda ‘haklı fesih’ tarifine giren durumlarda çalışanın işsizlik maaşı alma hakkı var. Haklı fesihle istifa edenler, haklı olduklarını ispatlarsa işsizlik maaşına başvurabiliyor. Şayet husus yargıya intikal etmişse sonucuna nazaran tekrar işsizlik maaşı alınabiliyor. Maaşın ödenmemesi, gerçek fiyatın saklanması, mobbing, güzel niyet ve ahlak kurallarına uyulmaması, sıhhat münasebetleri, kontrata uyulmaması üzere olaylar haklı fesih kapsamına giriyor.
İŞSİZLİK MAAŞI ALABİLMENİN KOŞULLARI NELER?
İşsizlik maaşı alabilmek için son 3 yıl içinde farklı iş yerlerinde de olsa en az 600 gün prim ödemek kaide. Tekrar işten ayrılmadan evvelki son 120 günde de hizmet akdine tabi çalışmak gerekiyor. Son 120 gün kuralı, ‘prim ödeyerek daima çalışma’ halindeydi. Bu ibare, bu yıl yapılan yasal düzenleme ile ‘hizmet akdine tabi olma’ formunda değiştirildi. Böylelikle daha çok bireye maaş yolu açıldı.
İŞSİZLİK MAAŞININ SONU VAR MI?
Maaşın müddeti yatırılan prime nazaran değişiyor. Buna nazaran son 3 yılda 600 gün primi olan çalışan 6 ay, 900 gün primi olan 8 ay ve 3 yılın tamamında, yani 1080 gün primi olanlar 10 ay boyunca işsizlik maaşı alabilir. Sayı çalışanın maaşına nazaran değişiyor. Yüksek maaş alanların işsizlik ödeneği artıyor. Lakin burada bir hudut da var. İşsizlik maaşı brüt fiyatın yüzde 40’ı kadar oluyor. Brüt minimum fiyatın yüzde 80’inden fazla olamıyor. Maaştan yalnızca damga vergisi kesiliyor.
İŞSİZLİK MAAŞI ALANIN SİGORTASI DEVAM EDER Mİ?
İşsizlik maaşı alanların Genel Sıhhat Sigortası primleri Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından ödeniyor. Kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları ve eşleri de sıhhat hizmetinden yararlanıyor. Lakin bu müddetler emeklilik hesabından sayılmıyor.
İŞ BULURLARSA PARA KESİLİR Mİ?
İşsizlik maaşı alanlar bu mühlet içinde yeni bir iş bulurlarsa durumu İŞKUR’a bildirmek zorunda. Bu durumda maaşları kesiliyor. Bildirim yapmayanların çalıştığı tespit edilirse, ödenen paralar faiziyle geri alınıyor. (Takvim)