Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Meşakkatli süreci, kardeş Sudan halkının ve devletinin yanında olarak kolaylaştırmaya ve bu formda geleceğe dayanışma içerisinde sürdürmekte kararlıyız.” dedi.
Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Sudan Egemenlik Kurulu Lideri Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Burhan’ın Sudan’ın geçiş periyodunda devlet lideri seviyesinde bir birincisi teşkil eden tarihi ziyaretinden büyük bir bahtiyarlık duyduğunu tabir eden Erdoğan, Burhan ve heyetine “hoş geldiniz” dileklerini iletti.
Tarihi ziyaretin Sudan-Türkiye kardeşliğinde yeni bir devrin müjdecisi olduğuna inandığını lisana getiren Erdoğan, Burhan’ın şahsında tüm Sudanlıların hicri yılbaşını ve 14 Ağustos Sudan Silahlı Kuvvetler Günü’nü tebrik etti.
Sudan’ın tarihi beşeri kültürel bağların bulunduğu kardeş bir ülke olduğunu vurgulayan Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Haksız bir halde yaptırımlara uğradığı devirlerde bile tüm imkanlarımızla Sudan’ın yanında olduk. Sudan’ı başbakanlığım devrinde 2006 yılında ve cumhurbaşkanlığım devrinde 2017’de olmak üzere 2 sefer ziyaret ettim. Bu ziyaretler, birebir vakitte Türkiye’den başbakan ve cumhurbaşkanı düzeyinde Sudan’a düzenlenen birinci resmi ziyaretleri teşkil etmişti. Her iki ziyaretim sırasında da Sudan devleti ve halkı şahsıma, aileme ve heyetime büyük bir teveccüh ve misafirperverlik gösterdi. Sudan halkının milletimize olan derin muhabbetine pek çok kere şahitlik ettik.”
Erdoğan, 2017 yılında Sudan’a gerçekleştirdiği ziyaret sırasında stratejik iştirak düzeyini yükselterek iş birliğini kurumsallaştırdıklarını anımsattı.
“Sudan’ın ortaya koyduğu muvaffakiyetleri memnuniyetle takip ediyoruz”
Burhan’ın kritik bir devirde güç bir sorumluluk üstlendiğini tabir eden Erdoğan, şunları kaydetti:
“Meşakkatli süreci, kardeş Sudan halkının ve devletinin yanında olarak kolaylaştırmaya ve bu biçimde geleceğe dayanışma içerisinde sürdürmekte kararlıyız. Anayasal bildiride kayıtlı taahhütlere uygun olarak ortadan geçen müddet zarfında kardeşim Burhan ve geçiş hükümetinin liderliğinde Sudan değerli başarılara imza attı. Sudan’ın iktisadi ve ticari alanda son devirde ortaya koyduğu muvaffakiyetleri da memnuniyetle takip ediyoruz. Uzun yıllar önemli kasvetler yaşayan Sudan’ın birlik ve beraberlik içinde hak ettiği pozisyona geleceğine inanıyoruz. Sudan halkı, karşılaştığı zorlukların üstesinden gelecek güce, dirayete ve dayanışma ruhuna sahiptir.”
Erdoğan, Dünya Bankası, Afrika Kalkınma Bankası ve Memleketler arası Para Fonuna olan vadesi geçmiş borçların silinmesinden, Sudan bankalarının memleketler arası bankacılık sistemlerine tekrar dahil olmasından memnuniyet duyduklarını lisana getirdi.
Ziraat İştirak Bankasının geçen yıl Hartum’da kurumsal şube açtığını belirten Erdoğan, Afrika kıtasındaki birinci Türk kamu bankası özelliğini taşıyan bankanın, karşılıklı bankacılık ve mali süreçlerin kolaylaştırılmasını sağladığını söz etti.
“Önemli kararlara imza attık”
Sudan ile ikili bağlantılarda ve üst seviyeli temaslarda son aylarda yakaladıkları ivmeyi ilerleyen devirde de sürdüreceklerine dikkati çeken Erdoğan, şunları söyledi:
“Nitekim bugün bu manada değerli kararlara imza attık. Yüksek Seviyeli Stratejik Paydaşlık Kurulu altında misyon yapan bakanlıklar ortası komitelerimizin ve karma ekonomik kurulun faaliyetlerini canlandırmaları konusunda mutabık kaldık. Bilhassa güç, madencilik, tarım, sıhhat, finans, bankacılık, savunma endüstrisi ve öteki tüm alanlarda iş birliğimizi ilerletme kararlılığımızı teyit ettik. Sudan’ın kalkınmasına ve altyapısının geliştirilmesine yönelik takviyemizi artırarak sürdüreceğiz. Sudan ile ortak geçmişimizin derin izlerini Darfur’daki Ali Dinar Sarayı’nda, Hartum’daki şaheser Mescid-i Kebir’de, Kızıldeniz’in incisi Sevakin’de görmek mümkündür. TİKA, Sevakin Adası’nda Şafi Cami, Hanefi Cami ve gümrük binası başta olmak üzere bu yapıtları büyük bir ihtimamla restore etmektedir.”
Erdoğan, bugünkü toplantıda Burhan ile ikili mevzuların yanı sıra bölgesel sorunlara dair görüş alışverişinde bulunduklarını vurguladı.
Sudan-Etiyopya tansiyonu
Cumhurbaşkanı Erdoğan, son yıllarda Sudan dahil Afrika Boynuzu bölgesi ülkeleriyle her alanda münasebetleri geliştirdiklerini vurgulayarak, “Burhan ile kardeş ve komşu iki ülke olan Sudan ve Etiyopya ortasında son devirde yaşanan tansiyona ait kaygılarımızı de paylaştık. Bu mevzunun karşılıklı diyalog ve mutabakatla çözülmesinin ehemmiyetine işaret ettim. Türkiye, önümüzdeki periyotta Sudan’ın yanında olmayı sürdürecektir. Kardeşim Burhan’ın da uğraşlarıyla inşallah Türkiye-Sudan dayanışması güçlenerek yoluna devam edecektir. Görüşmelerimizin ülkelerimiz için hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Kıymetli kardeşim Burhan ve heyetine bu tarihi ziyaretleri için teşekkür ediyorum.” dedi.
Basın toplantısına Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar, Cumhurbaşkanlığı İrtibat Lideri Fahrettin Altun ile Anadolu Ajansı İdare Heyeti Lideri ve Genel Müdürü Serdar Karagöz de katıldı.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Mümin Altaş