Türkiye, savunma endüstrisinde kıymetli adımlar atmaya devam ediyor. İnsansız hava araçlarıyla dünyada kıymetli bir tedarikçi pozisyonuna gelen Türkiye, savunma endüstrisinde hayati ehemmiyet taşıyan motor üretimi için de geri sayıma başladı. TÜMOSAN( TÜMOSAN Motor ve Traktör Sanayi AŞ) tarafından üretilen yerli motor, 2020 yılında Türk zırhlılarındaki yerini alacak. TÜMOSAN, yerli motor çalışmalarının geldiği basamağın yanı sıra taktik tekerlekli zırhlı araç Pusat’ın hibrit versiyonunu birinci kere 15’inci Milletlerarası Savunma Sanayii Fuarı’nda (IDEF 2021) sergiledi.
MOTOR PROJELERİNDE SONA GELİNDİ
Türk savunma endüstrisinde güç kümesi ve zırhlı muharebe araçları alanlarına yatırım yapan TÜMOSAN, çalışmalarının sonuçlarını almaya başladı. 1976 yılından bugüne 48-115 beygir aralığında motor üretimi yapan TÜMOSAN, Türkiye’nin savunma endüstrisi başta olmak üzere kritik dallar için ithal etmek durumunda kaldığı motor, transmisyon, aktarma ve elektrik-elektronik alt sistemlerine yönelik tedarikçi ülkelerin kısıtlama ve engellemeleri karşısında öz kaynaklarıyla hayata geçirdiği yerli ve ulusal yeni kuşak motor projelerinde sona geldi.
GELİŞMİŞ ÖZELLİKLERLE DONATILDI
Şirket, Ar-Ge çalışmalarını askeri platformlar, dizel motorlar, marin motorlar, transmisyonlar, aktarma organları, traktörler, zirai ekipmanlar, dizel/elektrikli forkliftler ve elektrik/elektronik sistem dizaynları yüklü olarak sürdürüyor.
Ar-Ge çalışmalarının sonunda ortaya çıkan 4×4 taktik tekerlekli konvansiyonel ve hibrit araç seçenekleri, 530 beygire kadar dizel motorlar, tork konvertörlü ve otomatik senkromeçli transmisyonlar, ALP güç kümeleri, marin motorlar, uçak durdurucu sistem geri sarma motoru, transfer kutusu, bağımsız süspansiyon sistemi ve menzil artırıcı sistem üzere bir dizi eser IDEF 2021’de sergilendi.
HİBRİT VERSİYONU DA TANITILDI
Kendi alt sistemlerini kullanarak geliştirdiği ve Türkiye’nin yerlilik oranı en yüksek askeri aracı olan Pusat ile Türkiye’de yerli motor ve transmisyonla askeri araç yapılabileceğinin somut bir örneğini ortaya koymayı hedefleyen TÜMOSAN, bu kapsamda zırhlı muharebe aracı Pusat’ın hibrit versiyonunu birinci defa IDEF 2021’de tanıttı.
2022 YILINDA YERLİ MOTOR SAHNEDE
TÜMOSAN, 25 Aralık 2019’da FNSS Savunma Sistemleri AŞ ile imzaladığı Yerli Motor Tedariki Alt Yüklenicisi Kontratı kapsamında Türk Silahlı Kuvvetlerine hizmet edecek 6×6 ve 8×8 Özel Gayeli Taktik Tekerlekli Zırhlı Araç (ÖMTTZA) motorlarının montaj faaliyetlerine başladı.
Birinci kez yerli ve ulusal bir motorun askeri araçlara entegrasyonunun planlandığı mukaveleye nazaran, 100 zırhlı araca TÜMOSAN’ın 450 ve 530 beygir güçlerinde motorları entegre edilecek. Test ve kalifikasyonun bu yılın son çeyreğinde tamamlanacağı projede, 2022 yılının başında araç üstü motor entegrasyonunun başlaması hedefleniyor.
4 SİLİNDİRLİ MOTORUN TESTLERİ SÜRÜYOR
TÜMOSAN’ın öz kaynaklarıyla geliştirdiği yeni jenerasyon motor eser ailesinin bir başka üyesi olan 4 silindirli 310 beygir motorun testleri devam ediyor.
Araç üstü entegrasyonu yapılan motorun testleri de yeniden TÜMOSAN tarafından geliştirilen Pusat 4×4 Taktik Tekerlekli Zırhlı Araç üzerinde sürdürülüyor. Testlerin tamamlanmasıyla birlikte Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunan 4×4 taktik tekerlekli zırhlı araçlar ile zırhlı paletli araçlarda kullanılabilecek bir motor Türk savunma endüstrisinin hizmetine sunulacak.
IDEF 2019’da zırhlı muharebe araçlarında kullanılabilecek yeni jenerasyon 4 silindirli motora sahip ALP Güç Paketi Ailesi’nin birinci üyesini sergileyen TÜMOSAN, tekrar öz kaynaklarıyla geliştirdiği yerli şanzımana sahip ALP Güç Paketi seçeneklerini de IDEF 2021’de vitrine çıkardı.
MAVİ VATAN İÇİN DE YERLİ MOTOR
Marin motor ailesinin birinci üyesi olarak geliştirilen ve Boatshow 2019 Fuarı’nda “Türkiye’nin yüzde 100 yerli marin motoru” olarak görücüye çıkan motorların seri üretimine de başlandı.
Üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye’de yüzer platformlar için ekonomik ve yerli tahliller sunulması amacıyla geliştirilen TÜMOSAN marin motoru, 75, 85, 95 ve 105 beygir güç seçenekleriyle ve ortalama 12 metre uzunluğundaki teknelerde kullanılabilecek.
2020 YILINDA MUAHEDE İMZALANDI
Ticari marin motorlara ek olarak Ulusal Savunma Bakanlığı (MSB) Tersaneler Genel Müdürlüğü ve TÜMOSAN, yüzer ögelerin ana tahrik sistemlerinde muhtaçlık duyulan tipte dizel motorun yerlileştirme faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere Haziran 2020’de Stratejik İşbirliği Muahedesi imzaladı ve bu doğrultuda çalışmalar başlatıldı.
Testlerin tamamlandığı projede gelinen son noktada, TÜMOSAN tarafından 2 marin motor MSB Tersaneler Genel Müdürlüğüne teslim edildi ve itici cazibeli vasıta üzerindeki testler problemsiz halde tamamlandı. Kelam konusu çalışmada elde edilen deneyimle geliştirilen 310 beygir TMSN 5.4 ve 450 beygir TMSN 7.4 motorlarının marin versiyonları da IDEF 2021’de birinci defa görücüye çıktı.
Kaynak: Anadolu Ajansı
