Mersin’de, Soli Pompeipolis Antik Kenti’ndeki arkeolojik hafriyatlarda, Helenistik Devir’in ünlü gök bilimcisi ve şairi Aratos’un anıt mezarının “dromos” olarak isimlendirilen geçidine ulaşıldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüğünde, Mezitli ilçesindeki antik kentte başlatılan hafriyatlar, Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Müzecilik Kısmı Lideri Prof. Dr. Remzi Yağcı başkanlığındaki takım tarafından yürütülüyor.
Mersin Üniversitesinin (MEÜ) de takviye verdiği hafriyatta takımlar, izleri milattan sonra 2. ve 3. yüzyıla uzanan sütunlu caddenin yakınındaki alanda olduğu bedellendirilen Aratos’un anıt mezarında, lazer tarama teknolojisi “lidar” ve fizikî objeler ile etraf hakkında fotoğraflarla bilgiler veren “fotogrametri” teknikleriyle tarama yaptı. Tarama sonucu tespit edilen Helenistik Devir’in ünlü gök bilimcisi ve şairi Aratos’un anıt mezarına ait datalar, 3 boyutlu teknolojiyle kayıt altına alınarak dijital ortama aktarılacak.
Remzi Yağcı, AA muhabirine, bölgedeki teknolojik çalışmaların MEÜ Harita Mühendisliği Kısmınca yapıldığını söyledi. Çalışma hakkında bilgi veren Yağcı, “Buranın dijital olarak belgelenmesi, onarımın temelini oluşturacak. Bu, onarım ve etraf düzenlemesinin yapılması, buranın ziyarete açılması ve bilimsel çalışmalar için çok kıymetli.” dedi.
Çalışmalarda, mezar odasına girişi sağlayan dar ve uzun geçit manasına gelen “dromos”a ulaşıldığını bildiren Yağcı, şöyle konuştu:
“Anıt mezarın bulunduğu bölge, Soli Pompeipolis Antik Kenti’nin nekropol alanı olduğunu gösteriyor. Buranın bir mezar anıtı olduğunu gösteren, dar ve uzun geçit olan ‘dromos’ ortaya çıkarıldı. Dromosu kazdıktan sonra yapının tarihlenmesiyle ilgili kesin bilgiler elde etmeyi umuyoruz. Geçen yıldan bu yana en az 2 metre aşağıya inilerek son evreye gelindi ve tabana yaklaşıldı. Buranın mimari mezar anıtı olarak farklı bir yapısı var. Mezar, eşsiz bir yuvarlak biçiminde. Bu yapı hem anıt mezar olarak kıymet taşıyor hem de mimari olarak farklılık gösteriyor. Bu taraftan kıymetlendirecek olursak Aratos ile özdeştirilen bu yapıya ‘benzersiz’ diyebiliriz.”
Yağcı, anıt mezarın, 19. yüzyılın gezginlerince fark edildikten sonra uzun yıllar toprak altında kaldığını tabir ederek “Yapı ağır bir tahribat geçirmiş. Bir defineci mantığıyla kazılmış ve bunun sonucunda da yapının taşları ortadaki iç yere dökülmüş. Çöplük olarak kullanılmış. Biz bu basamakları da tespit ettik. Tabana indiğimizde mezarın sahiden soyulup soyulmadığını anlayacağız.” dedi.
İş birliğinin değerine değinen Yağcı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, MEÜ ve Mezitli Belediyesine takviyeleri için teşekkür etti.
Hafriyat çalışmalarında en çağdaş teknoloji kullanılıyor
MEÜ Harita Mühendisliği Kısmı Araştırma Vazifelisi Abdurahman Yasin Yiğit de hafriyat alanında lidar ve fotogrametri yollarıyla belgeleme çalışması yürüttüklerini lisana getirerek şunları kaydetti:
“Bu teknikle vakit ve iş gücünden tasarruf yapılabiliyor. Elde ettiğimiz bilgilerden metrik olarak milimetre hassasiyetinde ölçümler alabiliyoruz. Bu aygıt sayesinde ‘yoğun nokta bulutu’ elde ediyoruz. Aygıt, yüzey taramasını yaptıktan sonra üzerindeki dahili kamerayla çok yüksek çözünürlükte fotoğraf çekiyor. Lazer tarama aygıtlarının taradığı sinyaller bize siyah beyaz olarak geliyor. Biz de çektiğimiz imgelerle bunları renkli bir hale getiriyoruz ve ‘fotogerçekçi’ bir model elde ediyoruz. Boşluk kalmaması için çektiğimiz fotoğraflarla yüzeyi kaplıyoruz ve üç boyutlu bir model elde ediyoruz.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Gül Meltem Pak
