Afganistan’da mayıs başından bu yana taarruzlarını arttırarak sürdüren Taliban, son 8 günde 18 vilayet merkezini ele geçirdi.
Taliban‘ın klâsik olarak güçlü olduğu güneydeki Peştun yoğunluklu alanlarda baskın çıkması beklenirken birinci olarak İran sonundaki Nimruz’un vilayet merkezi Zaranc ele geçirildi.
Taliban 6 Temmuz’da İran-Pakistan hududundaki Zaranc’ı, bir gün sonra da kuzeydeki stratejik kıymete sahip Cüzcan vilayet merkezi Şibirgan’ı ele geçirdi.
Uyuşturucu ve insan kaçakçılığı ticaretinin ağırlaştığı Nimruz’dan, her gün yüzlerce kişinin yasa dışı yollarla ülke dışına çıktığı biliniyor.
Ülkenin kuzeyindeki stratejik ehemmiyete sahip Cüzcan vilayetinin merkezi Şibirgan ise güçlü doğal gaz yataklarına sahip.
Şibirgan’ın alınmasıyla vilayet genelinde hakimiyeti artan Taliban, Afganistan’ın kuzeyinde doğu-batı ekseninde uzanan kuzey yolunu da kesti.
Taliban’ın kuzeyden batı ve güneye yönelmesi
Kuzey ve kuzeydoğu bölgelerde ataklarına sürat veren Taliban, 8 Ağustos’ta kuzeydeki Sar-i Pul ve Kunduz vilayetlerinin merkezlerini ele geçirdi.
Afgan hükümet güçlerinin merkezde denetimi kaybettiği Sar-i Pul vilayetinde yüklü olarak Özbek, Türkmen, Tacik, Peştun ve Hazarlar yaşıyor.
Başşehir Kabil’in kuzey kentleri ile temasını sağlayan karayolu ile doğu-batı ekseninde uzanan karayolunun kesişimi üzerinde bulunan Kunduz ise şu ana kadar Taliban‘ın ele geçirdiği en değerli kent olarak nitelendiriliyor.
Taliban yine tıpkı gün akşam saatlerinde ülkenin kuzeydoğudaki Tahar vilayetinin merkezi Talukan kentini ele geçirdi.
Sovyetler Birliği ordusuna karşı uğraş veren, Afganistan’ın “milli kahraman”ı unvanına sahip Şah Mesut’un direniş merkezi olarak bilinen Tahar’ın Tacikistan ile ortasında Ay Hanım hudut kapısı bulunuyor.
Ülkede kömür madenleriyle meşhur kuzeydeki Samangan vilayetinin merkezi Aybek kenti de 9 Ağustos’ta Taliban‘ın eline geçti.
Ülkenin kuzeyindeki Baglan ve batısındaki Farah vilayetlerinin merkezlerini 10 Ağustos’ta denetimlerine geçiren Taliban, bir gün sonra da kuzeydoğudaki Badahşan vilayetinin merkezi Feyzabad kentini ele geçirdi.
Başşehir Kabil’in güneybatısında bulunan Gazne vilayetinin merkezinin dün Taliban‘ın denetimine geçmesinin akabinde, akşam saatlerinde de ülkenin üçüncü büyük kenti Herat’ın merkezi Taliban‘ın denetimine geçti
Ülkenin kuzeyi ve kuzeydoğu vilayetlerinin merkezlerinin birçoklarını ele geçiren Taliban, ülkenin güneyindeki Kandahar vilayetinin merkezini de dün gece saatlerinde ele geçirdi.
Taliban, bu sabah erken saatlerde de batıdaki Badgis vilayetinin merkezi Kale-i Nav, Gur vilayetinin merkezi Firuz Koh ve stratejik kıymete sahip olan en büyük kenti güneydeki Helmand vilayetinin merkezi Leşkergah kentlerini denetimlerine geçirdi.
Taliban vilayet merkezlerini ele geçirmeye yöneldi
ABD’nin Afganistan’dan çekilme kararı alması ve Afgan yönetiminin Taliban‘la barış görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Taliban saldırıları sürat kazandı.
Taliban, hazirandan itibaren onlarca ilçeyi ele geçirdikten sonra kuşatmaya aldığı vilayet merkezlerine yöneldi.
Birçok kuzeyde olmak üzere 18 vilayet merkezinde Afgan güvenlik güçleri, Taliban‘a karşı denetimi kaybetti. Kabil idaresi hala 16 vilayet merkezinde hakim durumda.
Çatışmaların son aylarda ağırlaşması sivil kayıplarını ve göçleri artırdı.
Birleşmiş Milletler’e (BM) nazaran, 2021’in birinci yarısında 1659 sivil hayatını kaybederken, son bir ayda 1000’den fazla sivil hayatını kaybetti.
Afganistan Bağımsız İnsan Hakları Komitesi, mayıs başından ağustosa kadar yaklaşık 1 milyon sivilin meskenlerinden olduğunu açıkladı.
BM, 18 milyon Afgan’ın insani yardıma muhtaçlık duyduğunu bildiriyor.
