“Asrın felaketi” olarak nitelendirilen 17 Ağustos 1999’daki Marmara Depremi’nin akabinde uygulamaya konulan Zarurî Zelzele Sigortası’na tabi olmayan konut sayısı 7,4 milyon adede yaklaşıyor.
Sarsıntı neslinde bulunan Türkiye’de her geçen gün bu bahiste şuur artsa da şimdi istenilen düzeye ulaşılmış değil.
Devletin teminat olarak sunduğu Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), konutları sarsıntıya ve sarsıntının direkt neden olduğu yangın, infilak, yer kayması ve tsunami üzere afetlere karşı garanti altına alıyor.
Zarurî Zelzele Sigortası uygulamasının başladığı 27 Eylül 2000’den itibaren gerek kurum gerekse sigorta şirketleri, toplumda sigorta şuurunu artırmak maksadıyla çok sayıda kampanya düzenledi. Sigortalılık oranının istenilen seviyeye çıkması için çalışmalar devam ediyor.
En yüksek sigortalılık oranı Marmara
DASK bilgilerine nazaran, Türkiye’de en ağır kentleşmenin yaşandığı ve 6 milyon 15 bin konutun yer aldığı Marmara, yüzde 69,8’lik oranla zelzele sigortasına en fazla ilgi gösteren bölgelerin başında geliyor. Bölgedeki konutların 4 milyon 201 bin adedinin sigortası bulunuyor.
Marmara’yı yüzde 58,5 ile Ege Bölgesi izlerken, bu bölgedeki 2 milyon 616 bin konuttan 1 milyon 530 bin adedi için sigorta yaptırılmış durumda.
Ege’yi yüzde 53,6 ile İç Anadolu, yüzde 50,6 ile Doğu Anadolu, yüzde 50,1 ile Akdeniz, yüzde 49,6 ile Güneydoğu Anadolu, yüzde 46,3 ile Karadeniz takip ediyor.
Halihazırda ülke genelindeki 17 milyon 682 bin konuttan yüzde 58,3’ünün (10 milyon 316 bin) sigortası bulunurken, yüzde 41,7’sinin (7 milyon 366 bin) ise sigortasız olduğu görülüyor.
Sigortalı konutta en yüksek oran Bolu, en düşük Hakkari’de
Mecburî sarsıntı sigortalılık oranı en yüksek vilayetler ortasında tepede yüzde 96,6 ile Bolu yer alırken, onu yüzde 92,8 ile Yalova, yüzde 89,9 ile Sakarya, yüzde 89,6 ile Tekirdağ, yüzde 81,3 ile Bingöl izliyor.
Zelzelenin yıkıcı tesirinin derinden hissedildiği vilayetlere bakıldığında Kocaeli’deki konutların yüzde 71,6’sının, Düzce’de yüzde 80,1’inin, İstanbul’da yüzde 69,4’ünün, Elazığ’da yüzde 53,6’sının, Van’da yüzde 63,5’inin, İzmir’de ise yüzde 63,4’ünün sigortalı olduğu görülüyor.
En düşük sigortalılık oranında başı yüzde 14,8 ile Hakkari çekerken, onu yüzde 32,3 ile Batman, yüzde 32,4 ile Gümüşhane, yüzde 33,9 ile Siirt, yüzde 34 ile Kırıkkale izliyor.
Sigortalı konutların yarısından fazlası 15 yaş altında
Zarurî Sarsıntı Sigortası bulunan konutların yüzde 45,7’sini 2007-2019 yılları ortasında inşa edilen yapılar oluşturuyor. 2020 ve sonrası yapılan konutların oranı ise yüzde 7,35’i buluyor. 14 ve altı yaşa sahip bu iki kümedeki konutların toplamdan aldığı hisse yüzde 53,05’e ulaşıyor.
Sigortalı konutların yüzde 26,03’ünü 1976-1999 ortasında, yüzde 16,71’ini 2000-2006 tarihlerinde, yüzde 4,22’sini ise 1975 ve öncesinde inşa edilen yapılar oluşturuyor. (AA)