Afganistan’dan Türkiye’ye gelebilecek göç dalgasına karşı ihtarlarda bulunan Göç Uzmanı Doç. Dr. Hasret Özdemir, 2 milyon Afganlının Türkiye hududunda beklediğini belirterek, “Türkiye’nin İran ile daha kapsamlı hudut güvenliği siyaseti belirlemesi gerekiyor” dedi.
İngiltere Swansea Üniversitesi’nde milletlerarası göç ve mülteciler üzerine post doktora yapan, Fenerbahçe Üniversitesi İrtibat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasret Özdemir, Afganistan’dan Türkiye’ye gelebilecek göç dalgasına ait T24‘ün sorularını yanıtladı. İran hududunun belirli yerlerine duvar örülmesinin ve Elektro-Optik Kule Projesinin mülteci akınını durdurmaya yetmeyeceğini belirten Özdemir, şunları söyledi:
82 bin sistemsiz göçmenin 35 bini Afganlı
“Taliban’ın güç kazanmasının Türkiye’ye yönelik yeni bir göç dalgasına sebep olup olmayacağı yalnızca ülkemizde değil dünya basınında da geniş yer aldı. Yalnızca Özbek üzere etnik kümeler değil bayan hakları savunucuları, insani yardım kuruluşlarında çalışanlar da Taliban’ın amacında oldukları için kaygı içindeler şu anda. Gözler yeni bir göç dalgası karşısında Türkiye’nin izleyeceği siyasetlere çevrildi. Bunun en büyük sebebi rastgele bir ülkeden çıkan kitlesel göç akınının aslında birden fazla ülkeyi etkilemesi. Münasebetiyle şu anda Türkiye’nin en kıymetli gündem hususu Afgan göçü olarak karşımıza çıkıyor.
“Resmi sayılara nazaran Türkiye’de 2021 yılında bu tarihe kadar 82 bin sistemsiz göçmen yakalanmış. Bu sayının 35 binini Afganlı mültecileri oluşturuyor. Bu hayli büyük bir sayı. Türkiye’nin İran hududunun aşikâr yerlerine 149 kilometrelik kısmına duvar örmesi ya da İçişleri Bakanlığı’nın hudut idaresi alanında yürütülen projeler ortasında Elektro-Optik Kule Projesini tanıtması mülteci ya da göçmen akınını durdurmaya yetmez. Her vakit bir açık vardır. Ne kadar çok güvenlik önlemi varsa kaçakçıların mülteci başına istedikleri para o kadar çok artar. Örneğin, kaçakçıların mültecilerden kişi başı istedikleri ölçü bin, 4 bin dolar ortası değişiyorsa bu ölçü biraz daha artar.
“Türkiye’nin bu yükü tek başına üstlenmesi kabul edilemez; ortak çalışma gerekiyor”
“Avusturya Başbakanı Kurz’un Afgan mültecilerin en güzel kalabilecekleri yer olarak Türkiye’yi göstermesi tarafındaki şanssız tabiri Avrupa Birliği’nin mültecileri Avrupa sonları dışında durdurma kararını net bir halde gösteriyor. Türkiye’ye gelen mülteci akını yalnızca ülkemizi değil tüm Avrupa’yı ilgilendiriyor. Türkiye’nin bu yükü tek başına üstlenmesi kabul edilemez. Mülteci yasası yine ele alınmalı, coğrafik kısıtlama kaldırılmalı. Bu bizim yükümüzü biraz da olsa hafifletebilir. Afganistan’dan mülteci akınının önlenmesi için hem Avrupa ülkelerini hem de Afganistan hudut komşularını kapsayan hudut güvenliği ile ilgili ortak bir çalışma yapılması gerekiyor.
“İran’da 2 milyon Afgan bekliyor”
“İran’ın Afganistan’a 900 kilometre sonu var, Afgan göçü İran üzerinden geliyor. İran’da 2 milyondan fazla Afganlı mülteci var. İran, Afganlı mültecilerin Türkiye’ye geçeceğini bildiği için onları engellemiyor. Türkiye’nin İran ile daha kapsamlı hudut güvenliği siyaseti izlemesi koşul görünüyor. Öbür taraftan bu bölgede hem terör hem de kaçakçılarla uğraşan güvenlik güçlerinin sayısı arttırılmalı. Sonu geçen herkes önemli bir biçimde kayıt altına alınmalı.”