CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer‘in verdiği soru önergesini yanıtlayan Sıhhat Bakana Fahrettin Koca, “Ülkemizde 2019 yılında meydana gelen 435 bin 941 mevtin 87 bin 188’inin, tütüne atfedilen hastalıklar sebebiyle meydana geldiği varsayım edilmektedir” dedi.
Tütün eseri kullanımının, ölümlerin yüzde 20’sine sebep olduğunun varsayım edildiğine dikkat çeken Sıhhat Bakanı Koca, “Ülkemizde 2019 yılında meydana gelen 435 bin 941 vefatın 87 bin 188’inin tütüne atfedilen hastalıklar sebebiyle meydana geldiği kestirim edilmektedir” dedi. Bakan Koca, tütün kullanımı konusunda Türkiye’nin 48 Avrupa ülkesi ortasında 22’inci sırada olduğunu da açıkladı.
2 yıl sonra yanıt verildi
Ömer Fethi Gürer, ülkede artış gösteren tütün eseri kullanımının neden olduğu aksiliklerle ilgili olarak TBMM’ye, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması istemiyle 18 Temmuz 2019 tarihinde bir soru önergesi vermişti. Gürer’in tütün kullanımına ait istatistiki dataların açıklanması istemiyle verdiği önergeye, 18 Ağustos 2021 tarihinde Fahrettin Koca’dan karşılık geldi.
Gürer önergesinde şu sorularının yanıtlanmasını istedi:
-Türkiye’de kaç milyon kişi tütün ve tütün mamulü kullanmaktadır?
-Tütün ve tütün mamulü kullananların yaş kümelerine ve cinsiyete nazaran dağılımı nedir?
-Ülkemizde sigaraya başlama yaşı kaçtır?
-Son 5 yıl itibariyle ülkemizde tütün ve tütün mamulü kullanım oranı nedir?
-Tütün ve tütün mamulü kullanımı ülkemizde yakalanma sıklığına nazaran hangi hastalıklara sebep olmaktadır?
-Son 5 yıl itibariyle tütün ve tütün mamulü kullanımı nedeniyle hayatını kaybeden yurttaşlarımızın sayısı kaçtır?
-Türkiye, tütün ve tütün mamulü tüketiminde dünya genelinde kaçıncı sırada yer almaktadır?
-Tütün ve tütün mamulü kullanımının ülkemize yıllık maliyeti ne kadardır?”
Kullanım oranı yüzde 31,4
Bakan Koca, 2019 yılında yapılan Türkiye Sıhhat Araştırması datalarına nazaran ülkemizde 15 yaş ve üzeri nüfusta her gün ve orta sıra tütün eseri kullanım oranının yüzde 31,4 oluğunu belirtti.
Bilimsel çalışmalara nazaran tütün eseri kullanımının, bedenin çabucak hemen her organını etkileyerek, ziyan verdiğini söz eden Bakan Koca, “Tütün eseri kullanımı; başta kanserler olmak üzere, teneffüs sistemi hastalıkları, dolanım sistemi hastalıkları, serebro-vasküler olay (inme), sindirim sistemi hastalıkları, kas-iskelet sistemi hastalıkları, Alzheimer hastalığı üzere nörolojik hastalıklara, infertilite (kısırlık), erken menapoz üzere üreme sistemi meselelerine sebep olmaktadır. Bununla birlikte Ulusal Hastalık Yükü 2017 Araştırması bilgilerine nazaran ülkemizde; en kıymetli risk faktörlerinin başında tütün kullanımı olan ve erken vefata sebep olan hastalıklar ortasında sırasıyla; iskemikkalp hastalıkları, inme, akciğer kanseri, KOAH, Alzheimer hastalığı ve hipertansif kalp hastalıkları yer almaktadır” açıklamasında bulundu.
Ölümlerin yüzde 20’si tütün kullanımı dolaylı
Tütün eseri kullanımının, ölümlerin, yüzde 20’sine sebep olduğunun varsayım edildiğini işaret eden Bakan Koca, 2019 yılında meydana gelen 435 bin 941 mevtin 87 bin 188’inin tütüne atfedilen hastalıklar sebebiyle meydana geldiğinin de kestirim edildiğini belirtti.
Bakan Koca, Dünya Sıhhat Örgütü tarafından yayımlanan ve şimdiki dataların yer aldığı Avrupa Tütün Kullanım Trendi 2019 Raporu datalarına nazaran ülkemizin, tütün kullanımı konusunda 48 Avrupa ülkesi arasında22’ncisırada yer aldığına da belirtti.
Yıllık 1.4 trilyon harcanıyor
Direkt maliyetlerin tütün eseri alınmasına yönelik harcamaları içerirken, dolaylı maliyetlerin ise tütün eseri kullanımına bağlı ortaya çıkan hastalıkların tedavi masrafları, sıhhat harcamaları ve iş gücü kayıplarına ait harcamaları da kapsadığını vurgulayan Bakan Koca, “Yukarıda belirtilen Dünya Sıhhat Örgütü Avrupa Tütün Kullanım Trendi 2019 Raporu bilgilerine nazaran tüm dünyada tütün eseri kullanımının sebep olduğu sıhhat hizmeti harcamaları ve iş gücü kayıplarının yıllık maliyeti 1,4 trilyon dolardır. Dünya Sıhhat Örgütü ile Bakanlığımız iş birliğinde hazırlanan, Türkiye’de Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Önlenmesi ve Denetimi İçin Yatırım Münasebetleri 2018 Raporu bilgilerine nazaran; ülkemizde yalnızca kalp damar hastalıkları, kanserler ve kronik teneffüs sistemi hastalıkları üzere en büyük risk faktörü tütün eseri kullanımı olan hastalıklara yönelik tedavi masrafları, iş gücü kayıpları ve erken ölümlere ait yıllık harcamalarının bile, 50 milyar TL’den fazla olduğu kestirim edilmektedir” tabirlerine yer verdi.
Koca’nın payşatığı bilgilere ait değerlendirmelerde bulunan Gürer, “Ülkemizde TEKEL’in özelleştirilmesi ile 400 bini bulan tütün üreticisinin kıymetli kısmı mağdur oldu. TEKEL’den sonra tütünün pazar denetimi yabancı ülke şirketlerinin denetimine geçti. İktidar yerli tütün üreticisine adeta eziyet etti. Tütün çiftçisi bitti ve bu süreç yabancı şirketlere yaradı. Ziyanlı olsa da tütün tüketimi devam ediyor fakat artık çiftçi ve emekçi bu alanda sayısal olarak çok geriledi” diye konuştu.
