Uzmanlar, yeni tip Koronavirüs (Covid-19) ile hastalığa karşı geliştirilen aşıların erkek üreme sistemi üzerindeki tesirlerinin araştırıldığı çalışmalarda hastalığın, sperm sayısı, volümü ve hareketlerinde azalmalara yol açarken, aşının sperm sayısında artış sağladığının tespit edildiğine dikkat çekti.
İstanbul Üniversitesi (İÜ) İstanbul Tıp Fakültesi Androloji Bilim Kolu Lideri ve Türk Androloji Derneği Onursal Lideri Prof. Dr. Ateş Kadıoğlu, Covid-19 görülme oranı bayan ve erkeklerde birebir olsa da ağır bakımda tedavi oranının erkeklerde daha fazla olduğunu belirtti.
Yapılan araştırmalarda, bu farka yol açan faktörün erkeklik hormonu testosteron olduğunun saptandığını aktaran Kadıoğlu, erkeklerde bayanlara nazaran 20 kat daha fazla bulunan testosteronun, Covid-19’un hücre içine girmesi için gereken birtakım enzimlerin seviyesini etkilediğini, testosteron bağlamında bu enzimlerin çok daha fazla ortaya çıktığını tabir etti.
ACE2 reseptörünün akciğer, testis, kalp, mesane ve böbrek üzere birtakım organlarda bulunduğunu anlatan Kadıoğlu, bilhassa Covid-19’u orta ve ağır geçiren erkeklerde testisin de etkilendiğini söyledi.
Kadıoğlu, genç erkeklerde testisin etkilenme oranının yaşlılara nazaran daha fazla olduğuna işaret ederek, “Çünkü ACE2 reseptörü 30 yaşındaki erkeklerde 70 yaşa nazaran 2 kat daha fazla tespit edilmiş. Bu reseptörlerin testiste fazla olması ve Covid-19 virüsünün testise yerleşmesi, yani iltihaba yol açmasıyla burada birtakım değişiklikler oluyor. Sperm hücrelerinde, testiste, testosteron üreten hücrelerde değişiklik oluyor. Buna bağlı olarak 4 erkekten 1’inin sperm sayısında, volümünde, hareketlerinde azalmalar görülüyor. Birebir vakitte testosteron hormonu düşüyor.” bilgisini verdi.
İstanbul Tıp Fakültesince yapılan çalışmada da Covid-19 geçirenlerde testosteron oranının düşmesinin, ağır geçirenlerde ise testosteron oranının biraz daha düşük tespit edilmesinin müşahede edildiğinden bahseden Kadıoğlu, “Covid-19’un kendisi erkeklerde sperm sayısında azalmaya ve çocuk olmasında birtakım meselelere yol açıyor.” sözünü kullandı.
Yapılan araştırmalar, “aşının kısırlığa yol açabileceği” savlarını yalanlıyor
Kadıoğlu, kimi bireylerin “aşının kısırlığa yol açabileceği” görüşünde olduğunu hatırlatarak, aşı olan erkeklerin üreme sistemi üzerinde yapılan çalışmaları şöyle aktardı:
“Aşıyla alakalı yapılan birkaç çalışma var. Bunlardan biri ABD’den geliyor. Bu çalışmada 45’e yakın hasta alınıyor. Yarısına BioNTech yarısına Moderna aşısı yapılıyor. Aşıdan evvel ve aşıdan 70 gün sonra meni incelemesi yapılıyor. İncelemelerde semen parametrelerinin, sperm sayısının, hareketinin, morfolojisinin arttığı tespit ediliyor. Aşı semen parametrelerini olumsuz etkilemez hatta sperm sayısı düşük erkeklerde sperm sayısının daha da arttığı, olağana yaklaştığı tespit edildi. İsrail’de tüp bebek merkezine başvuran erkeklerde de birebir çalışma yapılıyor. Onlarda da semen parametreleri olağan ve sperm sayısı düşük erkekler var. Tıpkı biçimde ABD’deki çalışma orada da konfirme ediliyor. Covid-19, üreme sistemini ve cinselliği olumsuz etkiliyor. Aşının rastgele bir olumsuz tesiri olmadığı üzere olumlu olabileceğine dair birtakım işaretler var. Ancak bunların daha detaylı çalışmalarla desteklenmesi gerekiyor.”
Vatandaşların gönül rahatlığıyla aşı olabileceğini ve aşıdan değil, Covid-19’dan korkulması gerektiğini vurgulayan Kadıoğlu, “Covid-19’un üreme sıhhatine negatif tesiri var. Aşının rastgele bir negatif tesiri yok.” biçiminde konuştu.
Aşı yaptıranların sperm parametreleri, sayısı ve hareketliliğinde güzelleşmeler gözlendi
Başakşehir Çam ve Sakura Kent Hastanesi Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Abdulmuttalip Şimşek de Covid-19’un ürolojik sisteme olumsuz tesirlerinin bulunduğunu, bilhassa sperm parametrelerinde önemli azalmaya yol açtığını ve testislerde çeşitli hücrelere tesir ettiğini anlattı.
Covid-19’u ağır ve orta şiddette geçirenlerin ürolojik sistemlerinde bu tesirin daha fazla görüldüğünü lisana getiren Şimşek, “Virüs hem damarsal yapıyı hem de hastaların psikolojilerini bozarak cinsel işlevleri olumsuz tarafta etkiliyor. Bunu koruyabilmek için virüs kapmamamız lazım. Bunda da en kıymetli nokta aşılama.” diye konuştu.
Cinsel işlevi olumsuz etkileyen bu ögelerin aşı ile ortadan kalktığının altını çizen Şimşek, “Çalışmalarda, aşı yaptıranlarda sperm parametreleri, sayısı ve hareketliliğinde önemli güzelleşmeler görülüyor. ‘Acaba aşı cinsel işlevi mu, sperm parametresini mi bozuyor?’ korkusu var. Çalışmalarla bu dehşet ortadan kalkıyor. Vatandaşlarımızın aşı olmasını istiyorum. Bunu yaparken de hem genel bağışıklığı hem de toplum sıhhatini oluşturmuş olacağız.” sözlerini kullandı.
Covid-19 salgını sonrasında erkek üreme sıhhatinin ele alındığı çalışmaların İtalya’da aylık hakemli tıbbi bir yayın olan Journal of Endocrinological Investigation’da bir ortaya toplandığını aktaran Şimşek, burada yer alan Çin ve ABD’deki araştırmalara işaret etti.
Şimşek, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Virüsle ilgili Çin’de yapılan bir otopsi çalışmasında, Covid-19’dan ölen 10 kişinin testisleri üzerinde yapılan incelemede, virüsün sperm üreten hücrelerde önemli bozulmaya yol açtığı ortaya çıktı. (ABD’de) ‘mRNA aşısının erkek üreme sistemi üzerinde olumlu yahut olumsuz bir tesiri var mı?’ diye bir araştırma yapıldı. Yaklaşık 2 ay evvel yayımlanan bir makale var. 45 şahıstan, evvel aşı yapılmadan sperm analizi elde edilmiş, 1. ve 2. doz aşıları 1 ay ortayla yapılmış. 70’inci günde tekrar yapılan analizde, aşıdan sonra sperm sayılarında önemli artış kaydedilmiş. Bu çalışmada 8 kişilik küçük bir küme daha var. Bunların sperm sayıları olağan koşullarda da düşükmüş. Aşıdan sonra ise 8 hastanın 7’sinde sperm analizleri olağana dönmüş. Yani, aşı halk ortasında söylenildiği üzere üreme sisteminde bozulmaya değil, tersine düzelmeye tesir ediyor.” (AA)