Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, AFP haber ajansına yaptığı açıklamada, Afganistan’da idaresi ele geçiren Taliban ile diyalog kurulması gerektiğini lisana getirdi.
Ülkede milyonlarca kişinin hayatına mal olabilecek bir ekonomik çöküşten kaçınmak gerektiği ihtarını yapan Guterres, “Taliban ile diyalogu, unsurlarımızı direkt ortaya koyarak ve Afgan halkıyla dayanışma duygusu içerisinde kurmalıyız” sözlerini kullandı.
Guterres, “Görevimiz, milyonlarca kişinin açlıktan ölme tehlikesi altında olduğu ülkede, büyük acılar çeken insanlara dayanışma eli uzatmak” dedi.
BM Genel Sekreteri, Taliban ile görüşmelerden ne çıkabileceği konusunda “hiçbir garanti olmadığını” lisana getirerek, “Eğer Afganistan’ın terörizm merkezi olmasını, bayanların ve kız çocuklarının bir evvelki devir sahip oldukları tüm hakları kaybetmelerini istemiyorsak, farklı etnik azınlıkların temsil edildiklerini hissetmelerini istiyorsak, diyalog bir zorunluluk” kelamlarını sarf etti.
Verdiği mülakatta Guterres, şartların uygun olması halinde bir gün Afganistan’a gitme ihtimalini de dışlamadı.
BM’nin Afganistan’da tüm toplumsal kesitlerin temsil edildiği “kapsayıcı bir hükümet” isteğinde olduğunu söyleyen Guterres, birkaç gün evvel Taliban’ın açıkladığı yeni hükümetin “bu izlenimi yaratmadığını” ekledi.
“İnsan haklarına, bayanlara hürmete gereksinimimiz var. Terörizm Afganistan’da diğer ülkelere yönelik operasyonlar yapmak üzere barınmamalı. Taliban uyuşturucuyla gayret konusunda işbirliği yapmalı” kelamlarıyla Guterres, Afganistan’da istek ettikleri adımlar hakkında fikir verdi.
Taliban’ın milletlerarası tanınma, mali dayanak ve yaptırımların kalkması arayışında olduğunu söyleyen Guterres, “Bu, milletlerarası topluma bir avantaj veriyor” dedi.
Guterres, ekonomik yaptırımların kalkması ya da Taliban’ın tanınmasından çok, “Afgan iktisadının nefes alması için atılabilecek adımlardan” bahsettiğini ekledi.
Taliban ve süreksiz hükümet
Taliban, süratli bir taarruz sonunda 15 Ağustos’ta Afganistan’ın başşehri Kabil’i de ele geçirmişti. 20 yıl sonra tekrar idareye gelen Taliban hafta başında yeni hükümette yer alacak isimleri açıkladı.
Taliban’ın yeni hükümeti, beklendiği üzere büsbütün erkeklerden oluşuyor ve farklı etnik azınlıkları temsil etmiyor.
Afganistan Başbakanı Molla Muhammed Hasan Akhund, Birleşmiş Milletler’in kara listesinde. İçişleri Bakanı Siraceddin Hakkani ise Amerikan Federal Soruşturma Ofisi’nin (FBI) arananlar listesinde bulunuyor.
BBCSalı günü erken saatlerde Taliban Yüksek Başkanı Mevlevi Haybatullah Akhunzade’ye atfen yapılan açıklamada hükümetin Şeriat hukukunu uygulayacağı bildirildi.
Taliban’ın başka ülkelerle “güçlü ve sağlıklı” ilgiler sürdürmeyi istediği, “İslam hukuku ya da ülkenin ulusal pahaları ile çelişmediği sürece” memleketler arası hukuka ve memleketler arası mutabakatlara hürmet göstereceği de vurgulandı.
Pençşir Vadisi’nde direniş hareketi başlatan lakin hafta içerisinde mevzi kaybeden Ulusal Direniş Cephesi ise milletlerarası topluma, Afganistan’ın yeni hükümetiyle diplomatik bağ kurmama daveti yapmıştı.
Taliban’ın kurduğu yeni hükümete reaksiyon gösteren onlarca bayan ise birçok kentte protesto şovları düzenledi. Göstericiler, bayan bakanların olmadığı bir hükümeti kabul etmeyeceklerini söyledi.
Mahallî medyada kimi bayanların protestoların dağıtılmasından evvel şiddete uğradığı bildirildi. Etilaatroz haber kuruluşu protestoları takip eden birtakım gazetecilerin şiddete uğradığı ve gözaltına alındığını öne sürdü.
Taliban, Cuma günü başşehir Kabil’de onlarca bayanın hak talebiyle yaptığı şovları de dağıtmıştı.
- Taliban, Afganistan’ın süreksiz hükümetini açıkladı: Başbakan Molla Akhund, İçişleri Bakanı Hakkani FBI’ın arananlar listesinde
- Taliban savaşçıları Kabil’de protesto şovlarını dağıtmak için havaya ateş açtı
- Taliban’ın kurduğu hükümet ABD’yi kaygılandırdı