Kalabalık bir ortamda yürürken diğerlerine çarpmamak için ne kadar araya gereksiniminiz olduğunu biliyor musunuz?
Hollanda’daki Eindhoven Teknik Üniversitesi (TUE) araştırmacıları, çarpışmaları önlemek için insanların birbirlerinden en az 75 santimetre uzakta durmaları gerektiğini saptadı.
Yaklaşık 5 milyon kişinin davranışını inceleyen bilim insanlarının bu araştırması, Harvard Üniversitesi tarafından, anlamsız ve saçma izlenimi yaratan bilimsel çalışmalara verilen ve İngilizce’de kıymetsiz manasına gelen, “ignoble” sözcüğünden türetilmiş “Ig Nobel Ödülü’ne” layık görüldü.
Prof. Dr. Federico Toschi ve öğretim üyesi Alessandro Corbetta, insanların birbirlerine çarpmamak için ne kadar uzaklığa gereksinim duyduklarını hesaplamak için, uzun süren bir araştırma gerçekleştirdi.
Yalnızca 80 yaya birbiriyle çarpıştı
Eindhoven Tren İstasyonu’ndaki peronların altına yerleştirilen sensörler sayesinde 5 milyon kişinin haraketleri gözlemlenerek, tahlil edildi.
Araştırmaya nazaran, beşerler mümkün bir çarpışmaya karşı yürüyüş yollarını evvelden değiştirerek, karşıdan gelenlere karşı daima olarak kendilerini kolluyor.
Şayet, çarpışma mümkünlüğünü hesaba katmayıp, yollarını evvelden değiştirmemiş olsalar, en az 18 bin kişi birbiriyle çarpışacaktı.
Araştırma boyunca, 5 milyon beşerden yalnızca 80 yaya birbiriyle çarpıştı. Öteki yayalar, yürüyüş sırasında ortalarında en az 140 santimetre aralık bırakarak, çarpışmadan kaçınmayı başardı.
Araştırmacılar, yaya hareketlerini çok yanlışsız bir formda varsayım edebilen istatistiksel bir model geliştirdiler. Bu biçimde, koridor yahut tünel üzere tanımlanmış bir alanda kaç yayanın kaçacağını, yürüyeceğini, döneceğini yahut çarpışacağını evvelce kestirmek mümkün. Alessandro Corbetta, “Modelimizi oluştururken, iki ‘sosyal güç’ bulduk; görüşe dayalı uzun menzilli bir kuvvet ve gerçek teması önlemek için kısa menzilli bir kuvvet. Bu kuvvetler, çarpışmaları önlemek için insanların mevcut yürüyüş yollarını ayarlamalarına neden oluyor” dedi.
Araştırmacılar, elde ettikleri sonuçların, kalabalık ortamlarda yayaların daha inançlı haraket etmesine katkı sağlayacağını düşünüyor. TUE’deki iki bilim insanına nazaran araştırma, müze ve şenlikler üzere, insan yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerde, haraketliliğin daha verimli hale gelmesini sağlayacak.
Eindhovenli araştırmacıların çalışması, 2018 yılında memleketler arası bir bilim mecmuasında yayımlandı. Hem güldüren, hem de düşündüren çalışmalara verilen Ig Nobel’i alabilmek için, araştırmanın, tanınmış bir bilimsel mecmuada yayımlanması gerekiyor.
Daha evvel de Japon bilim insanları, yayaların birbirleriyle neden çarpıştığını içeren bir çalışmayla Ig Nobel Ödülü’nü kazanmıştı.
Ig Nobel, gerçek Nobel Mükafatları açıklanmadan çabucak evvel veriliyor.