Bazı insanlar dağınıklıktan hoşlanırken bazıları ise toplu ve düzenlidir. Toplumda hep derli toplu olmanın bizim için normal olduğu aksettirilir. Peki dağınık olmak psikolojik bir rahatsızlık göstergesi midir? Bazı durumlarda dağınıklık ya da aşırı toplu olma davranışları kişilik özellikleri ya da psikolojik durum hakkında bazı fikirler verebiliyor.
Dağınıklık anormal bir durumun göstergesi midir?
Evinizi dağınık gördüğünüz zaman bu durum sizi rahatsız etmiyorsa ve biraz sonra toplarım diyorsanız ya da dağınıklık olduğu halde başka işinizi halledebiliyorsanız bu durum sadece karakter özellikleriniz ve kişisel tercihlerinizden kaynaklanıyor demektir. Dağınıklık sizi rahatsız ediyor ama daha sonra yaparım diye toplamaya başlamıyorsanız da bu durum da normaldir. Küçücük bir dağınıklık bile sizi rahatsız ediyor ve içinizi daraltmaya kadar gidiyor hatta o dağınıklıkta başka işlerinizi halledemiyor ve aklınız hep o karmaşıklıktaysa hemen etrafı toplamaya kalkışıyorsanız bu bir sorunun işaretidir. Toplu ve düzenli bir insansanız ve birden dağınık olduysanız depresyon belirtisi olabilir. Tam tersi, dağınık olan bir insansanız ve aniden düzenli ve tertipli olduysanız da bu depresyon işaretidir. Çünkü depresyon kişiyi etkisi altına aldığı zaman, kişi kendinde etrafı derleyip toplamak ya da günlük rutin temizliğini yapmak için gerekli enerjiyi bulmakta zorlabilir. Bu gibi depresyon durumlarını uzman bir psikologa giderek halledebilirsiniz.
Dağınık olmanın avantajları
Yaratıcılık artar
Araştırmalara göre, kişinin derli toplu bir yerde çalışması onun toplumun beklentilerinden etkilenmiş bir ruh halinde olmasına sebep olabileceğinden, yaratıcılığı kısıtlayabiliyor. Aksine, dağınık ve kendine özgü bir ortamda çalışmak, toplumsal normlardan bağımsız bir ortam hissi yarattığı için yaratıcılığı körüklüyor.
Yeni şeyler deneme isteği
Albert Einstein, masasının epey karman çorman olmasıyla da tanınırdı. Ona sorulduğunda, “dağınık bir masa dağınık bir zihnin işaretiyse, o zaman boş bir masa neyin işareti olabilir?” diye cevap vermiş ve dağınık masasını savunmuştu. Araştırmalar da bunu doğruluyor. Zihnin dolu olması, ortalığın da biraz dağılmasına sebep olabilir ancak yeni şeyler deneme, cüret etme heyecanına da sebep oluyor.
Dağınık olmanın dezavantajları
Cömertlik azalıyor
İlginçtir ki, bir araştırmada dağınık bir ortamda olan kişilerin bağış yapma isteğinin azaldığı sonucuna varıldı. Dağınıklık, bir şekilde kişide daha tutumlu olma hali yaratıyor.
Kurallar rahatsız eder
Kendi dağınık-düzenine alışan kişiler, farklı düzen kurallarına uyulması gereken yerlerde daha fazla sıkılıp bunalabilirler. Örneğin ergenlik çağında odası daha dağınık olan gençler, okulda daha fazla sıkılan ve rahatsız olanlardır. Veya eviniz çok dağınıksa ve buna alıştıysanız, işyerinizdeki düzen zorunluluğu sizi herkesten çok rahatsız edebilir.
Sağlıksız tercihler
Aynı araştırmada, dağınık bir ortama alışkın kişilerin sağlığa faydalı seçimler yapma iradesinin de azaldığı ortaya çıkarıldı. Yani dağınıklığa alışırsanız, abur cubur ve hareketsiz yaşama da alışmanız fazla uzun sürmeyebilir.