Taliban’ın idaresi ele geçirmesinden sonra kaosun yaşandığı Afganistan‘da sular durulmuyor. Dün başşehir Kabil’de 6 bombalı atak meydana geldi. Patlamalarda 110 kişi hayatını kaybetti, 150’den fazla insan ise yaralandı. Terör akınlarını DAEŞ Horasan örgütü üstlendi. DAEŞ’in Horasan kümesinin ismini birinci defa duyan birçok insan ise örgütün bilinmeyenleri merak etti.
2015’TE ORTAYA ÇIKTILAR
Afganistan’da bugüne kadar ortaya çıkan en kanlı ve radikal cihatçı küme olarak bilinen DAEŞ Horasan, El Esas’ın Irak kolunun ayrılarak oluşturduğu Irak Şam İslam Devleti’nin Pakistan-Afganistan bölgesindeki kolu olarak biliniyor. Birinci olarak Ocak 2015’te ortaya çıkan kümeye Batı’da Horasan’ın İngilizce yazılışından (Khorasan) ötürü DAEŞ-K deniliyor.
TALİBAN’I GEREĞİNCE SERT BULMAYANLARIN KATILDIĞI KÜME OLDU
DAEŞ, 2013 Nisan’da Irak’ta kurulduktan sonra 2014’te Rakka ve Musul’u alarak süratle güçlendi. Ocak 2015’te de yani gücünün doruklarındayken Pakistan ve Afganistan’dan Irak yahut Suriye’ye giderek örgüte katılmak isteyen savaşçıları bölgede topladı; Pakistan Taliban’ından ayrılan militanları da yanına alarak DAEŞ-Horasan’ın kurulduğunu duyurdu. Kısa bir müddet sonra ABD öncülüğündeki milletlerarası koalisyon, DAEŞ’in Irak ve Suriye’deki gücünü büyük oranda bitirdi, 2017’de ise örgütü neredeyse büsbütün yok ettiğini duyurdu. Savaşçı topladıkları periyotta, Taliban’ı “yeterince sert bulmayan” militanların buradan ayrılarak DAEŞ’e katıldıkları biliniyor.
NEDEN HORASAN DENİLİYOR?
Horasan, Perslerin bölgeye hakim olduğu devirde, -bugün Afganistan, İran’ın doğusu, Pakistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Pakistan’ın da bir kısmını kapsayan- imparatorluğun doğusuna verilen isimdi. Horasan Farsça, güneşin yükseldiği yer manasına geliyor.
BİRÇOK ÜLKEDEN MİLİTAN KATILDI
DAEŞ’in Irak ve Suriye’de gücünü kaybetmesinin akabinde Afganistan’a kaçabilen militanların yanı sıra örgüt birtakım Arap ülkelerinden Tacikistan, Özbekistan, Çeçenistan, Hindistan, Bangladeş ve Çin’den gelen savaşçılarla büyüdü.
2018’den başlayarak kimi Avrupa ülkeleri ve ABD’de, DAEŞ-Horasan üyesi olduğu gerekçesiyle 10’un üzerinde kuşkulu tutuklanarak uzun yıllar mahpus cezası aldı.
TALİBAN’LA 2015’TE SAVAŞ İLAN ETTİLER
DAEŞ-Horasan çoğunlukla Afganistan’ın doğusunda, İran hududundaki Şii nüfusu gaye alan kanlı taarruzlar yürüttü. Bu sebeple uzmanlar, Taliban’ın kendi gücünü tehdit etmediği sürece DAEŞ-K’ya karşı savaşmadığı yorumunda bulunuyor. Lakin ülkenin bilhassa kuzeyinde ve doğusunda Taliban ile DAEŞ-K ortasında çatışmalar yaşandı. İki örgüt, Ocak 2015’te birbirlerine karşı savaş ilan etti.
DAEŞ-K’nin üstlendiği birinci hücum, Mayıs 2015’te Nargarhar bölgesinde bulunan Kot’ta Taliban militanlarının öldürüldüğü bir hücumdu. Daha sonra Taliban’la işbirliği yaptığını söylediği aşiretlere yönelik katliamlar yaptı. Taliban’ın bölgedeki de-facto yöneticilerini başlarını keserek öldürdü.
2016’DA ABD’NİN TERÖR ÖRGÜTÜ LİSTESİNE GİRDİLER
ABD Dışişleri Bakanlığı, 14 Ocak’ta yaptığı yazılı açıklamada, “Afganistan ve Pakistan Talibanlarının eski üyelerince kurulduğu bilinen DAEŞ-Horasan örgütünü yabancı terör örgütleri listesine aldığını” açıkladı. 2001’den beri Afganistan’da olan ABD’nin, ülkede yalnızca Taliban ve El Düstur ile savaşma yetkisi vardı. DAEŞ’le savaşma yetkisi ise Suriye ve Irak’la sonluydu. 14 Ocak’taki karardan birkaç gün sonra ABD Savunma Bakanlığı, DAEŞ-K ile de savaşmak için ABD idaresi tarafından yasal olarak yetkilendirildi.
KANLI HÜCUMLARDA İMZALARI VAR
DAEŞ’in Ortadoğu’daki aktifliği neredeyse bitse de DAEŞ-K, bilhassa Afganistan’da son yıllarda kanlı ve büyük taarruzlara imza attı. Kız çocukların gittiği okulları, bayan doğum merkezleri de dahil olmak üzere bayanların tedavi gördüğü hastaneleri amaç alan örgütün sıklıkla gebe bayanları ve onlarla ilgilenen hemşireleri vurduğu biliniyor.
