Haymanalılar Sakarya Savaşı şehitlerini ile yüzyıldır konutlarında konuk ediyor
Sakarya Meydan Muharebesi’nin isimsiz kahramanları ile yaşıyor
Haymana’nın Evliyafakı köyünde neredeyse her konutun altından şehit mezarı çıkıyor
ANKARA – Sakarya Meydan Muharebesi’nde Yunan askerlerinin gelebildiği son noktada bulunan köyün vatandaşlar savaşın şahitleri olanlardan dinledikleri anıları anlattı.
Sakarya Meydan Muharebesi’nin kazanıldığı Ankara’nın Haymana ilçesine bağlı Evliyafakı köyünde vatandaşlar muharebede şehit olan askerlerin mezarlarına gözü üzere bakıyor.
23 Ağustos 1921’de Mangaldağı’nda başlayan Türkiye’nin bağımsızlık uğraşında kıymetli bir yeri olan Sakarya Meydan Muharebesi 22 gün 22 gece sürdü ve 13 Eylül 1921’de zaferle sonuçlandı. Dünyanın en uzun meydan muharebesi olan Sakarya Meydan Muharebesi’nin Ankara’nın Haymana ilçesinde bıraktığı izler birinci günkü tazeliğini koruyor. Vatan toprağı için canını ortaya koyarak şehit olan Türk askerlerinin mezarları ise Evliyafakı köyünde yaşayan vatandaşların bahçelerinde bulunuyor. köy halkı 1 asırdır konutların avlusunda ve mahalle içinde bulunan şehit mezarlarına itinayla bakıyor.
“Esas savaş Haymana Mangal Dağı’nda başladı”
Seçildiğinde Ulusal Gayret şehitlerine yönelik çalışmalar gerçekleştirme kelamları verdiğini, verdiği kelamları de erine getirdiğini belirten Haymana Belediye Lideri Özdemir Turgut, “Hüseyin Avni Alpaslan’ın Şehitliği, Bakanlar Konseyi kararı ve Cumhurbaşkanımızın talimatı ile Ulusal Park ilan edildi. Sakarya denilince Sakarya ili akla geliyor, Polatlı akla geliyor. Ancak temel savaş Haymana Mangal Dağı’nda başladı. Orada şiddetli çarpışmalar oldu. 13 bin şehidimiz var. Bunun yanında da kayıplar var. Ulusal Parklar Genel Müdürlüğünün yaptığı çalışmalar ile 4 bin şehit mezarı tespit edildi ve anıt mezarlarda yapıldı. Hüseyin Avni Alpaslan da Giresun’un 42. alayından burada düşmanla savaştılar. Avni Alpaslan, Uludağ Güzelcekale Muharebeleri sırasında yaralandı ve hayatını yitirerek burada defnedildi” tabirlerini kullandı.
“Türk ordusu burada destansı bir direniş gösteriyor”
Sakarya Meydan Muharebesi’nin dünyanın en uzun meydan muharebesi olduğuna dikkat çeken Haymana Belediyesi Kültür ve Toplumsal İşler Müdürlüğü Ferdi Çakmak, “23 Ağustos’ta Mangal Dağı Muharebeleri ile başlıyor Sakarya Meydan Muharebesi. Yunan ordusu harekat planı gereği cephenin en güneyinden bir kuşatma harekatı yaparak Türk ordusunu imha etmek akabinde Haymana’yı ele geçirerek Ulusal Uğraşın merkezi Ankara’yı ele geçirerek Muharebeyi sonuçlandırmak istiyor. Lakin planladıkları üzere olmuyor. Başkumandan Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki Türk ordusu burada destansı bir direniş gösteriyor. Buradaki her bir dorukta her bir cephede, tutunabildikleri her noktada başka birer destan yazıyorlar burada” diye konuştu.
“Yunan ordusunun Güzelcekale’de 3 binin üzerinde kaybı var”
Güzelcekale Muharebeleri esnasında da destan yazıldığına dikkat çeken Ferdi Çakmak, “Orada da harikulade bir direniş gösteriliyor. Hatta Yunan ordusunun Güzelcekale’de 3 binin üzerinde kaybı var. Onlar KaleGrotto olarak isimlendiriyor bu muharebeyi. Atina’nın en ünlü meydanında KaleGrotto şehitleri için bir anıtları da vardır” sözlerine yer verdi.
“Evlerin bahçelerinde şehit mezarları var”
Haymana’da yaklaşık 85 köyün Yunanlılar tarafından işgal edildiğini aktaran Çakmak, “Evliyafakı köyünde konutları incelediğinizde konutların bahçelerinde şehit mezarları var. Adeta meskun mahal muharebeleri üzere. Zira o kadar şiddetleniyor ve o kadar içerilere gerçek giriyor. Fakat 22 Eylül’e kadar Yunan ordusu taarruzları devam ediyor. Çal Dağı da birebir halde orada da muharebeler şiddetle devam ediyor” dedi.
“Onlar bizi korudu biz de onları koruyoruz”
Meskenlerinin bahçesinde şehit mezarı bularak muhafazaya alan Haymana’lı Mesut Kaplan, “Babam bu konutun temelini kazarken bir ceset buldu. Yalnızca bir kolu eksikti. Bir askeri düğmesi vardı. O formda köy halkı ile toplanım meskenin temelinden şehidimizi çıkartıp buraya gömdük. Kendimiz bakıyoruz. Her vakit uygunluğunu görüyoruz. Ulusal Parklar tarafından da teyit edildi” açıklamasında bulundu.
“Hemen çabucak her konutun önünde bir mezar var”
(ÖMR-BC-ÖK-Y)
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / Ömer Faruk Karataş