Toplumsal medyada son günlerde çok sayıda Afgan bayanı, renkli klasik kıyafetler içinde gösteren paylaşımlar yapılıyor.
#KıyafetimeDokunma ve #AfganistanKültürü üzere etiketler üzerinden Afgan bayanları, ülkenin renkli giysi kültürünü ortaya koyuyor.
Kampanya, bedenlerinin tamamını kapatarak Kabil’de Taliban yanlısı bir yürüyüş yapan bayanların medyaya yansıması sonrası başladı.
Kelam konusu hareketteki bir görüntüdeki bir bayan, makyaj ve çağdaş kıyafetlerin Müslüman Afgan kadınını temsil etmediğini savunuyordu. Tıpkı kişi, “…biz, şeriata muhalif olan dış kaynaklı bayan haklarını istemiyoruz.” diyordu.
Birebir vakitlerde, Kabil’de bir üniversitede, bir kısmı yüzlerini de kapatmış kız öğrencilerin imajı uluslar ortası medyada yer buldu.
Toplumsal medyada birçok Afgan bayan ise bu imajların Afganistan’ın gelenekleri ile bağdaşmadığını savunan bir kampanyaya takviye veriyor. BBC’den Sodaba Haydari bu bayanlardan kimileri ile konuştu.
https://twitter.com/Limaahmad/status/143707700184895898
Birinci paylaşımı yapan Afganistan’daki Amerikan Üniversitesi’nin eski tarih profesörü Bahar Ululuğu, Afgan bayanları da teşvik ederek “ülkenin gerçek yüzünü gösterme” daveti yaptı.
Bahar Ululuğu neden bu türlü bir hareket başlatmak istediği sorusunu, “En büyük tasalarımdan biri Afganistan kimliğinin tehlike altında olması” diyerek yanıtlıyor ve devam ediyor:
“Taliban yanlısı yürüyüşte giyilen kıyafetlerin, kültürümüzün ve kimliğimizin kesimi olmadığını dünyaya göstermek istedim”
Amerika’da yaşayan bir hak savunucusu olan Spozhmay Maseed de siyah burkanın “asla Afgan kültürünün modülü olmadığını” söyleyen bir paylaşımda bulundu.
“Siyah burka giymezlerdi”
Maseed, “mütevazi ve renkli bayan kıyafetlerinin” ülkenin klâsik giysisi olduğunu savundu.
Ülkenin yüzlerce yıldır Müslüman olduğunu ve büyük annelerinin de klâsik kıyafetleri giydiğini söyleyen Maseed, “Arapların siyah burkasını giymezlerdi” dedi.
Benzeri bir paylaşımda, ailesinin köklerinin ülkenin en muhafazakar bölgelerinden birinden geldiğini söyleyen kişi, burada dahi bayanların siyah peçe taktığını görmediğini savundu.
37 yaşındaki bir araştırma vazifelisi olan Lima Halime Ahmed de, neden kampanyaya katıldığı sorusunu, “kimliğimizin bir terörist küme tarafından temsil edilmesini” istemedim diyerek açıklıyor.
Ahmed, “Bizim kültürümüz siyah değil… Siyahla beyaz da değil. Renkli ve hoş. İçinde sanat var, zanaat var ve kimlik var” kelamlarını sarf ediyor.
Son 20 yıldır Afganistan’da bayan sıkıntılarını ele alan araştırmacı Lima Halime Ahmed, bayanların seçme talihi olduğunu hatırlatıyor: “Annemin uzun bir örtüsü vardı. Kimileri daha kısalarını tercih ediyordu. Kıyafet baskısı yoktu”
Taliban kuralları sertleştiriyor
Twitter’daki kampanyaya katılan bir öteki isim olan gazeteci Malali Beşir de, “kültürümüzün hoşluğu dünyaya gösterilmek isteniyor” diyor.
Prag’da yaşayan gazeteci de, büyüdüğü köyde siyah burka zorunluluğunun olmadığını, bayanlarla erkeklerin el sıkıştığını anlatıyor.
Taliban’ın açıkladığı yeni kurallara nazaran üniversitelerde bayanların “İslami yollara uygun” giyinmesi mecburî olacak.
Yüksek öğretimden sorumlu Taliban yetkilisi Abdül Baki Hakkani, bayan ve erkek öğrencilerin birlikte eğitim görmesinin yasaklandığını söyledi. Hakkani, kız öğrencilerin de örtünme zaruriliği olduğunu kaydetti ancak “peçe zorunluluğu” tartışmasına açıklık getirmedi.
