İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Planlama Ajansı’nın “Konut Sorunu Araştırması: İstanbul’da Mevcut Durum ve Teklifler raporu” yayımlandı.
1-7 Eylül 2021 tarihleri ortasında bilgisayar dayanaklı telefon görüşmesi sistemi kullanılarak 647 İstanbullu ile yapılan araştırmaya nazaran İstanbulluların yüzde 95’i İstanbul’da kiraların yüksek olduğunu düşünüyor.
Sözcü’de yer alan habere nazaran 2021’de yeni kiraya çıkanlar için kiralar geçen seneye nazaran yüzde 66 zamlandı.
Araştırma kapsamında görüşülen kiracıların yüzde 41’i pandemi devrinde kiralarını ödeyemediğini yahut aksattığını belirtti.
Son kira artış periyodunda kiracıların yüzde 71,7’si konut sahipleri ile, konut sahiplerinin ise yüzde 81,3’ü kiracılarıyla sorun yaşadığını belirtti.
Yükselen kiralarla ilgili makul kira artışının oranı sorulduğunda İstanbullular bu oranın yüzde 12,2 olması gerektiğini belirtti. Kiracı olan iştirakçiler bu oranı yüzde 11,6 olarak düşünürken İstanbul’da konutunu kiraya veren iştirakçiler yüzde 13,6 olması gerektiğini söz etti.
İştirakçilerin yüzde 50,8’i İstanbul’daki kira artışının önüne geçmek için devletin kentte daha fazla toplumsal konut inşa etmesi gerektiğini belirtti.
TOKİ’nin İstanbul projelerine bakıldığında tamamlanan 50 bin 918 konuttan yalnızca 678’inin alt gelir kümesi için üretildiği görüldü. İnşaat etabında olan konutlar da eklendiğinde bu sayı 766’ya çıktı.
1.8 milyon konutun ikameti yok
İBB bilgilerine nazaran Avrupa Yakası’nda Beylikdüzü, Başakşehir, Küçükçekmece ve Bağcılar ile Anadolu Yakası’nda Kadıköy, Ataşehir, Sancaktepe ve Tuzla’da boş konut stokunun yüksek olduğu görüldü. İstanbul’daki boş konut sayısı Avrupa’daki öteki kentlerle kıyaslandığında ise ortalamanın üzerinde. Bu da aslında İstanbul’da boş konut olduğunu, lakin herkes için erişilebilir olmadığını gösteriyor.
Raporda ayrıyeten, 2020 yılı sonu itibariyle fonksiyonlarından bağımsız olarak İstanbul’da yaklaşık 6 milyon 400 bin kayıtlı mesken bulunduğu ve bunların yaklaşık 4 milyon 400 bininde ikamet edildiği belirtildi. Buna nazaran mevcut kayıtlı ikameti olmayan mesken sayısının 1 milyon 800 bin adet olduğu belirtildi.
2008 sonrası inşa edilmiş olan yapılar incelendiğinde ise toplamda 153 bin 240 adet yapının boş konut olduğu belirtildi. Ayrıyeten raporda, 2008 sonrası inşa edilen boş konutların yarattığı kentsel dokunun İstanbul’un kuzeyindeki orman alanlarına gerçek ilerlediği ve kırsal alanları tehdit ettiği tabir edildi.