Anadolu Üniversitesi (AÜ) Lisan ve Konuşma Bozuklukları Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (DİLKOM) Müdürü Prof. Dr. İlknur Maviş, ebeveynlerin çocukları ile bağlantı kurmak yerine oyuncak, tablet, bilgisayar ya da telefona yönlendirmelerinin lisan ve konuşma bozukluklarına yol açabileceği ihtarında bulundu.
Sıhhat Bilimleri Fakültesi Tıp Fakültesi Lisan ve Konuşma Terapisi Kısım Lideri Maviş, AA muhabirine, DİLKOM’un 20 yıldır lisan ve konuşma bozukluklarının nedenleri ve terapisi üzerine araştırmalar yaptığını söyledi.
Kelam konusu bozukluğun altında kekemelik, konuşma sesi, otizm, gecikmiş lisan ya da lisan gelişim bozukluğunun olabileceğini belirten Maviş, “Problemin teşhisi sonrasında gerekli terapilere başlıyoruz. Geçtiğimiz yıl uzaktan eğitimle lisan ve konuşma bozukluğu olan çocuklarımızın terapilerini gerçekleştirdik. Bu yıl ise yüz yüze terapiler için şu an 130 müracaat aldık.” dedi.
Yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) çocuklarda lisan ve konuşma bozukluğuna neden olduğuna dair bir araştırmanın bulunmadığını aktaran Maviş, buna karşın salgın önlemleri mühletince etraflarındaki ailelerden “Çocuğumuzun telaş seviyesi arttı” üzere yakınmalar duyduğunu anlattı.
Prof. Dr. Maviş, çocukların bağlantı marifetini geliştirecek en değerli faktörün, aile bireylerinin ilgisi olduğuna dikkati çekti.
Çocukların salgın sürecinde yaşadığı meselelere değinen Maviş, şöyle devam etti:
“Pandemi mühletince çok kaygılandılar, doğal oyun ortamlarından uzaklaştılar, anneanne, babaanne, dede üzere büyüklerini göremediler. Ebeveynler meskende olabilir lakin onlar da işleriyle meşgul olmak durumundalar. Kardeşler olabilir ancak onlar da uzaktan eğitim nedeniyle daima bilgisayar başındalar. Şimdi okul çağı gelmemiş çocuğa da maalesef ‘Sen sessizce otur, oyuncaklarınla oyna.’ diyoruz. En büyük kusur, irtibat kurmak isteyen çocuğumuza ‘Sessizce otur’ demek. Bu cins yalnız kalan çocuklarda tek başına oyun kurmak irtibatı zayıflatıyor. Ebeveynler bu pandemi müddetince çocuklara kitap okuma, onlarla oyunlar oynama üzere bağlantısı kuvvetlendirecek aktiviteler yapmadılarsa, lisan ve konuşma bozukluğu da peşi sıra geliyor.”
“Elinizde cep telefonu varken çocuğunuzun yanlışsız bağlantı kurmasını bekleyemezsiniz”
Eskişehir’de özel bir rehabilitasyon merkezinde eğitim veren Lisan ve Konuşma Bozukluğu Uzmanı Işık Melike Doğruöz de çocuklardaki irtibat maharetinin motivasyonunu ailelerin yükseltebileceğini belirtti.
Küçük yaşlardaki çocukların birinci rol modelinin anne ve baba olduğunu aktaran Doğruöz, şu bilgileri paylaştı:
“Ebeveynlerin en büyük yanılgısı kendi bağımlılıklarının farkında olmamaları. Elinizde cep telefonu varken, çocuğunuzla göz teması kurmuyorken çocuğunuzun hakikat irtibat kurmasını bekleyemezsiniz. Kimileri, ‘Bülbülün suyundan içerse geçer’, ’15 günde kekemeliğe son’ üzere yanlış bilgiler verebiliyor. Ailelerin bunları kulak arkası edip bizlerden dayanak almaları çok değerli. Zira ne kadar erken teşhis edersek, tahlile de o kadar kolay ulaşıyoruz.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Selçuk Kızıldağ