Eray GÖRGÜLÜ
Türkiye’nin dört yıldır onaylamadığı Paris İklim Anlaşması’nı yürürlüğe sokma kararında Dünya Bankası ile Fransa ve Almanya’nın iklim projeleri için Türkiye’ye vermeyi taahhüt ettiği 3 milyar dolarlık kredi paketi tesirli oldu. Fransa’nın Türkiye’ye muahedeyi onaylaması karşılığında kredi paketi için teminat verdiği, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın da BM Genel Kurulu’ndaki açıklamasını bu gelişme üzerine yaptığı öğrenildi.
Dört yıldır yürürlüğe girmemişti
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 76. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Paris İklim Anlaşması’nı önümüzdeki ay Meclis onayına sunmayı planladıklarını açıklarken, Türkiye’nin eş vakitli olarak iklim projeleri ile ilgili Dünya Bankası’nın yanı sıra Fransa ve Almanya Kalkınma Bankaları ile 3 milyar dolarlık kredi paketi üzerinde muahede sağlandığı öğrenildi. Türkiye, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Mukavelesi (BMİDÇS) kapsamında iklim değişikliğinin azaltılması ve finansmanı hakkında 2015 yılında imzalandıktan sonra Mart 2021 prestijiyle 191 üye ülkenin taraf olduğu Paris İklim Anlaşması’nı dört yıldır taraf olmuyordu. Türkiye’nin münasebeti, Çerçeve Kontrat kapsamında gelişmiş ülkelerin yer aldığı Ek-1 listesinden çıkartılarak, gelişmekte olan ülkeler kategorisine alınması talebinin BM tarafından kabul görmemesiydi. Türkiye, dünyanın büyük ekonomilerinin gelişmekte olan ülkelere sağlayacağı 100 milyar dolarlık Yeşil İklim Fonu’ndan faydalanmak istiyor lakin Ek-1’de yer alması buna pürüz oluyordu.
Ucuz kredi üzerinde çalışıyoruz
Bakanlık: Finansmanda ıstırap çekilmeyecek
Öte yandan edinilen bilgiye nazaran Etraf ve Şehircilik Bakanlığının Paris İklim Muahedesi ile ilgili Cumhurbaşkanlığına sunduğu raporlarda, “Ülkemiz Ek-2’de olmadığı için finans verme yükümlülüğü olmamakla birlikte, Yeşil İklim Fonu’ndan faydalanamayacaktır. Başka taraftan, Yeşil İklim Fonu dışında, iklim finansmanı sağlayan başka fonlar ve çok taraflı bankalara erişimde düşünce çekmeyecek ve yeni oluşan milletlerarası emisyon piyasalarında ticaret yapabilme imkanına kavuşacaktır” sözleri kullanıldı.
İklim-Der: İktidarın önceliği ucuz kredi
Türkiye’nin Paris İklim Muahedesini onaylayacak olması ve iklim fonlarından gelmesi beklenen kredi paketlerine ait T24’ün sorularını yanıtlayan İklim ve Güç Uzmanı ve İklim-Der Lideri Başkan Algedik ise şunları söyledi:
“Türkiye’nin iklim müzakerelerinin temel konumu her vakit için finansman ve teknolojiden faydalanmak lakin iklim değişikliğini yavaşlatacak durduracak hareketlerden kaçınmaktı. Bu yüzden de Paris İklim Muahedesi için verdiği niyet beyanında 1990’da 220 milyon ton olan emisyonları 2019’da 506 milyon tona çıkartmışken, 2030’da indirim olarak 929 milyon tonu maksat olarak verdi. Bu aslında Türkiye iklimi değiştiren duble yollar, termik santraller, verimsiz inşaatları halka finansı ettirirken iklimle ilgili yapılması gerekenleri de dünyadan alacağı kredilerle finanse ettirmeye çalıştığı manasına geliyor. Münasebetiyle Türkiye’de iktidarın şu an motivasyonu emisyonları azaltmak ve iklim değişikliğini yavaşlatmak değil aksine hızlandırmak. Bu para da bu amaçlar çerçevesinde ucuz kredi olarak kullanılmak isteniyor. Aslında bu niyetini kurmuş oldukları Meclis’teki İklim Komisyonu’nda açıkça tabir ettiler.”
TIKLAYIN – Erdoğan: Artık yeni göç dalgalarını karşılamaya ne imkanımız, ne de tahammülümüz vardır
TIKLAYIN – Paris İklim Mutabakatı: Türkiye’nin onaylayacağını açıkladığı muahede neler öngörüyor?
TIKLAYIN – AKP Küme Lideri Bostancı’dan Paris İklim Muahedesi açıklaması: İmzalarımız tamamlandı; muhalefetle de görüşeceğiz