Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Ortan, katıldığı bir televizyon programında döviz kurlarıyla ilgili yaptığı değerlendirmede, “Ben yüksek kurun bu kapsamda şuurlu bir tercih olduğunu düşünüyorum. Kur düşsün istenmiyor. O nedenle kur artışının, enflasyon tesirini hariç tutuyorum doğal, üretimi teşvik etmek için kullanıldığını sanıyorum” dedi.
Bloomberg HT yayınında konuşan Ortan,Merkez Bankası’nın (TCMB) 23 Eylül’deki faiz indirimi kararına ait, “Tüm merkez bankalarının nasıl bir baskı altında olduğunu biliyoruz. Tüm merkez bankalarında olduğu üzere bizde de bir baskı oluştu” değerlendirmesinde bulundu. Ortan, “Sektörün olağan kurallarda kasım-aralık ayında beklediği indirimi, baskıyı savabilmek için TCMB’nin önden yapabileceğini düşünmüştüm” tabirlerini kullandı.
“Belirsizlik 6-8 ay devam edecek”
“TCMB Kasım ayında yapacağı indirimi öne çekmiş üzere görünüyor. Ancak piyasalar açısından bir risk aldığını düşünüyor” diyen Ortan, aralıkta bir 100 baz puan daha indirim öngördüğünü söyledi.
“Para siyasetinde meçhullüğü tesis etmek kolay. Endüstricinin belirsizliğinin para siyaseti aracılığıyla giderilmesi pek kolay değil” diyen Ortan, “O yüzden belirsizliğin 6-8 ay devam edeceği, güç bir periyottan geçtiğimizi düşünüyorum” yorumunu yaptı.
“Stoklar eriyor, üretim artıyor”
TCMB’nin faiz indiriminin mevduat faizlerinde çabucak tesirini gösterdiğini, bunun ticari kredilere yansımasının çabucak gerçekleşeceğini belirten Ortan, “Bunun kişisel kredilere yansıması geç olacaktır. Bunun nedeni de makro ihtiyati tedbirlerle orada maliyetlerin artmasıdır. Bu zati istenen bir şeydir” dedi.
“Öngörülebilirlikle birleşmeden faiz tek başına tesirli bir öge değildir. Krediyi alacak bireylerin ikna olması gerekir. Bu da 2-3 ay sürebilir” tabirlerini kullanan Ortan, “Rakamlara bakıldığında yatırımın katkısını görüyoruz. Şu an stokların eridiği ve üretimin arttığı bir periyottan geçiyoruz” dedi.
“Bilinçli bir tercih”
Kur oynaklığının iki halde üretimi destekleyen yanı olduğunu, ihracat yapanların kur arttığında ihracatlarının arttığını, üretim yapanların ise ithalat pahalılaştığı için, ‘içeride onun ikamesini yapabilir miyim’ diye düşündüğünü lisana getiren Ortan, şöyle devam etti:
“Ben yüksek kurun bu kapsamda şuurlu bir tercih olduğunu düşünüyorum. Kur düşsün istenmiyor. O nedenle kur artışının, enflasyon tesirini hariç tutuyorum natürel, üretimi teşvik etmek için kullanıldığını sanıyorum.”
“Enflasyonla çabayı sıkı para siyasetiyle yapma konusunda başarılı olamıyoruz. Arz ziyadesiyle enflasyonun tek hanelere düşmesi olası” diyen Ortan, “Bankalar Birliği’nde Hazine Bakanımızla yaptığımız toplantıda üretimi ve ihracatı fonlama konusundaki beklentilerini lisana getirmişti” açıklamasında bulundu.
“Dolarizasyon konusunda çok uç bir noktadayız”
Ferdî kredilerde vade sınırlaması açısından 50 bin sonunun isabetli olduğunu söyleyen Ortan, “Bu meblağda yüzde 45’lik bir düzeye karşılık geliyor. Ferdi krediler tarafında yüzde 20’lik daralma olabileceğini düşünüyorum. Yerinde bir karar bu. 50 bin liraya kadar olan kısım geçim ıstırabıyla borç çevirme ile ilgiliyken, üzerindeki kısım lüks tüketimle ilgili” dedi.
“Enflasyonu indirmeden kredi maliyeti düşmez. Kredi maliyetlerini daha da düşürmek istiyorsak enflasyonu da indirmemiz lazım” diyen Ortan, “Dolarizasyon konusunda çok uç bir noktadayız. Dolarize olmuş durumdayız. Müşteri davranışı olarak bu yıl her kur arttığında tasarruf sahibinin TL’ye geçtiğini görüyoruz. Yabancı para mevduat azalmıyor, zira önemli bir efektif girişi görüyoruz” bilgisini paylaştı.
