Başta Texas eyaleti olmak üzere kürtajla ilgili kazanılmış hakların geriye çevrileceği kaygısı, ABD genelinde on binlerce kişiyi sokağa döktü.
Kürtaj hakkını savunanlar 50’den fazla eyalette aksiyon yaptı. Washington DC’de aksiyoncular Yüksek Mahkeme binasına yürüyerek, “Kürtajı yasallaştırın” dövizleri taşıdı.
Aksiyonun başlangıcında ise kürtaj tersi bir kümenin engelleme eforu dikkat çekti. Washington Post gazetesi, kürtaj aykırısı bir adamın, “Masum bebeklerin kanı ellerinizde” diye bağırdığını bildirdi.
Harekete katılan bir bayan, Reuters’a konuşarak, orada olma maksadının bayanların “seçme hakkını” desteklemek olduğunu şu sözlerle anlattı:
“Şanslıyım ki şimdiye kadar bu seçimle karşı karşıya kalmadım. Lakin bunu yaşayan birçok bayan var. Erkeklerin ve hükümetin, vücudumuz kelam konusu olduğunda kelam hakkı yok.”
Texas’ta kürtaj hakkını büyük ölçüde kısıtlayan yasa, bayan hakları örgütlerinin yanı sıra, ABD Lideri Joe Biden’ın da reaksiyonunu çekmişti. Federal hükümet, maddeyi geri çevirmek için tüm yolları deneyeceğini bildirmişti.
Biden Texas’taki kürtaj yasağının, ülkesinde kürtaj konusunda bir dönüm noktası niteliğindeki Yüksek Mahkeme’nin 1973 tarihli kararını ihlal ettiğini söyledi. Yüksek Mahkeme o tarihte, ABD genelinde kürtajın anayasal bir hak olduğuna ve engellenemeyeceğine hükmetmişti.
Reuters Hareketler, “Kadınların Yürüyüşü” tarafından organize edildi. Aksiyonlar, eski ABD Lideri Donald Trump’ın vazifeye gelmesiyle milyonlarca kişiyi bir ortaya getiren “Women’s March” (Kadınların Yürüyüşü) isimli tertip tarafından gerçekleştirildi.
Woman’s March yöneticisi Rachel O’Leary Carmona, “Bu ülke genelinde herkes için bir ‘acil çıkış’ anı üzere. Birçoğumuz kürtajın yasal ve herkes için ulaşılabilir olması fikriyle yetiştik. Tehlikenin bu derece gerçek olduğunu görmek, bir uyanma anı oldu” dedi.
Reuters Texas’taki aksiyonlarda de binlerce kişi bir ortaya geldi. New York Valisi Kathy Hochul da iki başka aksiyonda konuşma yaptı.
Hochul, “Kürtaj hakkı için çaba etmek zorunda olmaktan bıktık usandık artık. Bu ülkemizin değişmez bir maddesidir ve bunu ne artık ne de sonra bizden alamayacaksınız” dedi.
Kürtaj hakkının büyük oranda ortadan kalktığı Texas’ta da hareketler gerçekleşti.
Tartışmalı Texas yasası
Yasanın yürürlüğe girmesiyle Texas’ta 6 haftayı geçmiş bir gebeliğe son veren ya da buna yardımcı olan herkes hakkında dava açılabilecek.
6 hafta birçok bayan için hamileliğin farkında olmadıkları bir devir olduğundan, eyalette kürtaj fiilen büyük oranda yasaklanmış oluyor.
Yüksek Mahkeme’nin liberal yargıçlarından Sonia Sotomayor karara muhalefet şerhinde, bu düzenlemeye karşı çıkmayan yargıçların “açıkça anayasaya alışılmamış bir yasa” karşısında “başlarını kuma gömmeyi tercih ettiklerini” kaydetti.
ABD çapında kürtaj 1973 yılında Yüksek Mahkeme’nin aldığı bir kararla yasal hale geldi. Bu kararın alındığı dava “Roe, Wade’e karşı” davası olarak anılıyor.
O tarihte Yüksek Mahkeme yargıçları 2’ye karşı 7 oy çoğunlukla tek tek eyaletlerin kürtajı yasaklama yetkisine sahip olmadığına karar vermişti.
Yüksek Mahkeme bu kararını ABD Anayasası’nın bireylerin ailevi bahislerde karar verme özgürlüğünü garanti altına alan 14. unsuruna dayanarak vermiş, bir bayanın gebeliğini sonlandırma kararının bu özgürlük kapsamında olduğuna hükmetmişti.
- ‘Herkesin beni yargıladığını düşünüyordum’: 5 ülkeden 5 bayan kürtaj tecrübelerini anlattı
- Biden’dan Texas’ta kürtaj hakkı için ‘topyekun mücadele’ kelamı
- ABD’nin Texas eyaletinde tartışmalı kürtaj yasağı yürürlüğe girdi, Yüksek Mahkeme yürütmeyi durdurmadı