Artan kira ve yurt sorunu nedeniyle üniversite öğrencilerinin “Barınamayanlar” aksiyonu sürerken HDP, öğrenci yurtlarının büsbütün fiyatsız olması için Meclis’te kanun teklifi verdi.
HDP Küme Başkanvekili Meral Danış Beştaş ve Saruhan Oluç öğrenci yurtlarının fiyatsız olması için “Barınma Hakkının Sağlanması Kapsamında Üniversite Öğrencilerine Gerekli Dayanakların Verilmesine Dair Kanun Teklifini” TBMM Başkanlığına sundu.
Kanun teklifinde kamu yurtlarının büsbütün fiyatsız olması, özel yurtlarda kalan öğrencilerin barınma fiyatlarının ise Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından karşılanması ile yurtlarda barınma imkânı olmayan öğrencilerin barınma fiyatlarının de valiliklerce karşılanması düzenleniyor.
TBMM’ye sunulan kanun teklifi şöyle:
“Barınma Hakkının Sağlanması Kapsamında Üniversite Öğrencilerine Gerekli Takviyelerin Verilmesine Dair Kanun Teklifi gerekçesiyle birlikte ekte sunulmuştur.
Türkiye Cumhuriyeti devleti Anayasası’nın 5inci unsuru, devletin maksat ve vazifelerini tanımlamaktadır. Bu hususa nazaran devlet “…kişilerin ve toplumun refah, huzur ve memnunluğunu sağlamak; kişinin temel hak ve hürriyetlerini, toplumsal hukuk devleti ve adalet unsurlarıyla bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve toplumsal mahzurları kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli kaideleri hazırlamaya çalışmak” ile vazifelidir. Tekrar Anayasa’nın 57nci unsuruna nazaran “konut gereksinimini karşılayacak önlemleri alır.”
Anayasa’da her ne kadar direkt barınma hakkı tanımlanmamış olsa da, gerek Anayasa’nın ruhu gerekse5 ve 57nci unsurların içeriği Türkiye’de iktidarlara ve siyaset kurumuna barınma ile ilgili meseleleri çözme vazife ve sorumluluklarını vermektedir. Anayasa’nın yanı sıra gerek memleketler arası hukuk gerekse de toplumsal ömrün gerçekliği barınma problemlerinin tahlilinde iktidarlara birincil sorumluluk vermektedir. Münasebetiyle yurttaşlar açısından barınma bir hak, iktidar açısından ise asli sorumluluktur.
Türkiye’de uzunca bir müddettir devam eden ekonomik ve toplumsal kriz, yüksek düzeyde fiyat artışları veenflasyon rekorları bunlarla ilişkili olarak fakirleşmeyi getirmiştir. Toplumun geneline yayılan fakirleşmeyi en derinden hisseden kesim ise gençler, bilhassa de üniversite öğrencileridir.
Gençler açısından kovid-19 pandemisi ile derinleşen yoksulluk, olağanlaşma sürecinin başlaması ve eğitim-öğretimde yüz yüze geçilmesi ile daha fazla açığa çıkmıştır. Kiralardaki fahiş artışlar, konut fiyatlarının yükselmesi, kamusal bir misyon olan yurtların yüksek fiyatları ve özel öğrenci yurt fiyatlarının öğrenciler tarafından karşılanamayacak seviyede olması sebebiyle üniversite öğrencileri barınma haklarını talep etmek için itirazlarını yükseltmektedir.
Geçim sorunu yaşayan, fakirleşmeyi en derinden hisseden ve geleceğini kazanmak isteyen üniversite öğrencilerinin aksiyonları kısa müddet içerisinde hem çok sayıda kente yayılmış hem de kamuoyundan büyük dayanak almıştır.
Üniversite öğrencilerinin problemlerini çözmekle yükümlü olan iktidar ise barınma hakkını tesis etmek yerine öğrencileri kriminalize eden, vasat ve tehlikeli bir lisana yaslanarak meseleleri derinleştirmektedir. Halbuki öğrencilerin somut sıkıntıları ve bu meselelerin gerçeklere tekabül ettiğini gösteren bilgiler tüm kamuoyunun bilgisi dahilindedir. Hasebiyle iktidarın kelam konusu tavrından vazgeçmesi ve öğrencilerin barınma hakkını tanıması kaçınılmaz, anayasal ve siyasal bir sorumluluktur.
Elbette üniversite öğrencilerinin problemleri barınma ile hudutlu değildir. Üniversite öğrencilerinin problemlerini çözmek için kapsamlı ve iştirakçi gençlik siyasetlerine muhtaçlık vardır. Gençlere bütçeden daha fazla kaynak ayırmak, demokratik haklarına hürmet duymak, üniversal hukuk unsurları çerçevesinde davranmak bunlardan yalnızca birkaçıdır.
Bu gerçeğe karşın yüz yüze eğitim ve öğretime geçilmesi ile açığa çıkan barınma problemini çözmek için siyaset kurumu ve TBMM derhal gerekli adımları atmalıdır.
Bu gereksinimi gözeten kanun teklifimiz ile;
• Kamuya ilişkin yurtların öğrencilere fiyatsız hizmet sağlamasını,
• KYK’ye bağlı yurtlarda boş kontenjan kalmasının önüne geçilmesini,
• Özel yurtlarda kalan öğrencilerin desteklenerek masraflarının karşılanmasını,
• Kamu ve/veya özel yurtlarda barınma imkanı olmayan öğrencilerin kira, elektrik, su üzere temel barınma masraflarının ilgili valiliklerce sağlanmasınıteklif ediyoruz.
BARINMA HAKKININ SAĞLANMASI KAPSAMINDA ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNE GEREKLİ DAYANAKLARIN VERİLMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ
Husus 1- Yükseköğretim kurumlarından rastgele birinde kayıtlı bulunan ve kamu kuruluşu niteliğindeki yurtlarda kalan öğrencilere, kelam konusu barınma hizmeti fiyatsız olarak sağlanır.
Husus 2- Kredi Yurtlar Kurumu’na ilişkin yurtların kontenjanları doldurulur ve beslenme ve gibisi hizmetler fiyatsız olarak sağlanır.
Husus 3-Yükseköğretim kurumlarından rastgele birinde kayıtlı bulunan ve özel yurtlarda kalan öğrencilerin aylık her türlü yurt ödemeleri Gençlik ve Spor Bakanlığı bütçesinden karşılanır. İlgili öğrencilerden rastgele bir isim altında ayrıca fiyat talep edilemez.
Husus 4-Yükseköğretim kurumlardan rastgele birinde kayıtlı bulunan ve barınma sorunu yaşayan öğrencilerinher türlü barınma masrafı; ikametgah ve öğrenci evrakını ibraz etmeleri şartı ile eğitim ve öğretime devam ettikleri yükseköğretim kurumunun bağlı bulunduğu vilayet valiliği tarafından sağlanır.
Husus 5- İşbu kanunun yürürlüğe girmesini müteakip ilgili başka mevzuattaki kararlar yürürlükten kaldırılır ve gerekli yasal düzenlemeler acilen yapılır.
Unsur 6-Yürürlük hususudur.
Unsur 7-Yürütme unsurudur.
HUSUS MÜNASEBETLERİ
Husus 1- Üniversite öğrencilerinin kamu yurtlarından fiyatsız yararlanması sağlanmaktadır.
Unsur 2- KYK’ye ilişkin yurtların tam kontenjanla hizmet vermesi sağlanmaktadır.
Unsur 3- Özel yurtların öğrenciler için fiyatsız hizmet vermesi maksadıyla ödemelerin Gençlik ve Spor Bakanlığı bütçesinden karşılanması amaçlanmaktadır.
Husus 4- Kamu ve/veya özel yurtlarda barınamayan öğrencilerin barınma masraflarının sağlanması amaçlanmaktadır.
Unsur 5- Yapılan değişiklikle mevcut mevzuatta yer alan öğrencilerin barınma hakkını kısıtlayan kararlar kaldırılarak 2021-2022 yılı öğretim yılından başlanmak üzere kanunun derhal uygulamaya konulması amaçlanmıştır.
Unsur 6- Yürürlük hususudur.
Unsur 7- Yürütme unsurudur.
TIKLAYIN – CHP’li vekillerden ‘Barınamıyoruz’ hareketine ziyaret: Hiçbir öğrencinin sokakta kalmayacağı bir tertibi kuracağız
TIKLAYIN – Barınamıyoruz Hareketi, nöbetin 3. gününde Bakırköy’de banklarda sabahlıyor