Mevsiminde beslenmenin değerine dikkat çeken Klâsik ve Tamamlayıcı Tıp Ünitesi Sorumlu Doktoru Doç. Dr. Erdal Dilekçi, “Önümüzdeki en önemli sorun mevsimi dışında yetiştirilen yahut saklanma teknikleri ile fazla ölçüde tüketilen mevsimine uygun olmayan beslenme usulüdür. Yani kış devrinde yazlık besinler tüketilirken yaz devrinde ise kışlık besinler tüketilmeye başlandı. Sonuç olarak önemli halde beslenme sorunları, hazımsızlık ve mide-bağırsak sorunları ile karşılaşmaktayız. Örneğin taze fasulyeyi yazın kuru fasulyeyi ise kışın tüketmeliyiz. Sıhhat açısından daha yanlışsız bir tercih olacaktır” dedi.
Medicana Çamlıca Hastanesi’nden Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı, Klasik ve Tamamlayıcı Tıp Ünitesi Sorumlu Tabibi Doç. Dr. Erdal Dilekçi, “Günümüzde endüstriyel halde kimyasal katkı ve kollayıcı desteklerle bol ölçüde üretilen turşular sıhhat açısından tartışılmakla birlikte metal kutularla sunulan konservelerde yeniden sorun teşkil etmektedir. Fakat önümüzdeki en önemli sorunu mevsimi dışında yetiştirilen yahut saklanma teknikleri ile fazla ölçüde tüketilen mevsimine uygun olmayan beslenme biçimi oluşturuyor” sözlerini kullandı.
“METABOLİK HASTALIKLAR GDAYLA İLİŞKİLİ”
Hayatımızı sağlıklı formda sürdürebilmemiz için sağlıklı beslenme, tertipli uyku ve idman üçlüsünün kesinlikle bir ortada ve tertipli olması gerektiğini kıymetle vurgulayan Doç. Dr. Erdal Dilekçi, “Dünya nüfusunun süratli artışına paralel artan besin gereksinimine son yüzyılda Sanayi İhtilali ile başlayan ve her geçen gün daha fazla ölçüde besin arzı bilhassa sıhhatimizi etkileyen sıkıntılara yol açmaya başladı. GDO’lu hayvansal ve ziraî eserlerin yetiştirilmesi, üretim basamağında kullanılan kimyasal ve toksik hususlar, depolanma ve raf ömrünü uzatma hedefiyle kullanılan teknikler ve koruyucular insan sıhhatini tehdit eder bir hal almıştır. Son yıllarda artan sayıda metabolik sendrom, obezite, şeker hastalığı erken ergenliğe giriş üzere metabolik hastalıklarda bilhassa besinlerle ilişkilendirilmiştir. Ayrıyeten demans, Alzheimer hastalığı üzere hastalıklarında beslenme ile bağlantısından bahsedilmektedir. Yaygın ağrı ile karakterize ve gitgide sık biçimde karşılaştığımız kronik yorgunluk sendromu ve fibromiyalji sendromu da hayat üslubu ile yakından bağlantılıdır” diye konuştu.
MEVSİMİNDE BESLENME KIYMETLİ
Ağır iş ömrü temposu ile hazır besin ve fastfood usulü beslenme toplumsal hayatın önemli bir sorunu olduğunu ve özelikle obezite ile ilişkilendirildiğinin altını çizen Doç. Dr. Dilekçi, “Aslında tabiatın bize sunduğunu görmezden gelerek sağlıklı ömrün en değerli ögelerinden olan beslenmeyi yanlış uygulayarak sıhhatimizi kendi elimizle bozmaktayız. Tarım bölümünde yaşanan değişimler ile besin saklama tekniklerinin yaygınlaşması (büyük soğuk hava depoları, dondurulmuş besin kesiminin yaygınlaşması, konutlarda dondurucu kullanımı) tahminen de son yıllarda besin tüketim alışkanlığımızı büsbütün değiştiren ve farkında olmadığımız büyük yanlışlardır. Evvelce turşu, kurutma ve mesken tipi cam kavanozda konserve teknikleri kullanılmaktaydı. Hem ölçü olarak daha az ölçü besin mevsiminin dışında tüketilmekteydi hem de turşu tekniği sağlıklı probiyotik besin olarak sofralarımızı süslemekteydi. Günümüzde endüstriyel halde kimyasal katkı ve kollayıcı desteklerle bol ölçüde üretilen turşular sıhhat açısından tartışılmakla bir arada metal kutularla sunulan konservelerde yeniden sorun teşkil etmektedir. Fakat önümüzdeki en önemli sorun mevsimi dışında yetiştirilen yahut saklanma teknikleri ile fazla ölçüde tüketilen mevsimine uygun olmayan beslenme üslubu. Yani kış devrinde yazlık besinler tüketilirken yaz periyodunda ise kışlık besinler tüketilmeye başlandı. Sonuç olarak önemli formda beslenme sorunları, hazımsızlık ve mide-bağırsak sorunları ile karşılaşmaktayız. Örneğin yaz devrinde taze fasülye ile beslenme sıhhat açısından gerçek iken kuru fasulye üzere bakliyat eserleri ile bedenimizi zorlamaktayız. Domates ve salatalık üzere besinler yaz devrine aitken günümüzde maalesef uygun olmayan biçimde dört mevsim tüketilmektedir” tabirlerini kullandı.
NE YAPILMALI?
Yapılan araştırmaların doğal olarak olgunlaşan, vaktinde hasat edilen ve mevsiminde tüketilen meyve ve sebzelerin; şimdi olgunluğa ulaşmadan ya da kimyasal olgunlaştırıcılarla, hormon ilaçlarıyla yapay şartlarda yetiştirilip soframıza gelen yiyeceklere kıyasla çok daha fazla ölçüde antioksidana sahip olduğunu ve besin bedellerinin çok daha yüksek olduğunu gösterdiğini belirten Doç. Dr. Dilekçi, “Doğru olanı toprak uygun vaktinde bize sunmaktadır. Dünyanın farklı coğrafyalarında, farklı mevsimlerde ortaya çıkan eserler aslında o coğrafik bölgeye ilişkin mutfak ve yemek kültürlerini de ortaya çıkarmıştır. Soğuk iklimin hakim olduğu bölgede fazla kalori gereksinimini karşılayan ve bedenimizi ısıtan besinler tüketilirken aykırısı durumlarda da sıcak iklimde bedeni soğutmaya yönelik mutfak kültürü gelişmiştir. Çağdaş ve klâsik tıpta mevsimsel beslenmenin daha sağlıklı ve istikrarlı bir beslenme şekline sahip olmak, sistemlerin düzgün çalışması, vücudun toksinlerden arındırılması gibi pek çok yararının olduğu biliniyor. Tabiatın kendi akışına uygun olarak bize sunduğu yiyecekleri vaktinde tüketmek, bedenimizin dış ortamla olan istikrarının korunmasına yardımcı oluyor” dedi.
