TUNCELİ (AA) – Tunceli‘nin Çemişgezek ilçesinde 1968-1974 yılları ortasındaki arkeolojik hafriyatlarda bulunan obsidyen, kemik ve metalden yapılmış 20 ok ucu, 5 bin yıl evvelki medeniyetlerin kültürüne ışık tutuyor.
Varlıklı florası, yaban hayatı varlığı ve biyolojik çeşitliliğiyle büyük ehemmiyete sahip olan Munzur, Hel, Yılan ve Sülbüs dağları ortasındaki kent, tarihi, doğal ve turistik güzellikleriyle her mevsim beğenilen yerlerin başında geliyor.
Kente bağlı Ovacık ilçesinde Munzur Vadisi Ulusal Parkı, Munzur Gözeleri ve Kırkmerdiven Şelaleleri bulunurken, Keban Baraj Gölü kıyısında şurası Pertek ilçesinde ise Sağman, Sungur Beyefendi ve Çelebi Ağa mescitleri ile Pertek Kalesi tarihi ihtişamıyla göz dolduruyor.
Hozat ilçesinde yer alan Ergen Kilisesi ve Çemişgezek’teki İn Delikleri ve Tağar Köprüsü’nün yanı sıra yaylalarıyla göz kamaştıran Pülümür ilçesindeki tarihi Hatun Köprüsü ve Gelin Odaları geçmişin izini taşıyor.
Sahip olduğu tarihi güzellikleriyle turizm açısından büyük ehemmiyet sahip olan kentte, 4 blok ve 5 bin 800 metrekare kapalı alandan oluşturulan Tunceli Müzesi de yazılı ve görsel alanlarının yanı sıra “Alevilik”, “arkeoloji”, “kütüphane” ve “etnografya” kısımlarıyla ziyaretçilerin ilgi odağı oluyor.
Tunceli Müzesi vitrinlerinde 800 eser sergileniyor
Yöreye ilişkin inanç ritüellerinin bal mumu heykeller kullanılarak sergilendiği müzede, kentin en eski tarihî buluntularından taş aletler, pişmiş topraktan çömlekler ve çeşitli madenlerden yapılmış yaklaşık 800 eser ön plana çıkıyor.
Müzedeki koleksiyonlar ortasında en çok ilgiyi çeken eserler ortasında ise 1968-1974 yılları ortasında Çemişgezek’teki Pulur Sakyol Höyüğü’nde yapılan arkeolojik hafriyatlarda elde edilen 5 bin yıllık ok uçları bulunuyor.
Keban Baraj Gölü kurtarma hafriyatında çıkarıldıktan sonra uzun yıllar Elazığ Müzesi’nde sergilenen ve geçen yıl resmi açılışı yapılan Tunceli Müzesi’ne taşınan ok uçları, yapıları ve büyüklükleriyle Demir Çağı ve Tunç Çağı hakkında kıymetli ip uçları veriyor.
Müzenin arkeoloji kısmında sergilenen nadide eserler ortasında yer alan ok uçları, devrin insanlarının vazgeçilmez besin kaynağı olan hayvanların avlanmasında kullanılan kıymetli aletler ortasında bedellendiriliyor.
Tunceli Müzesi’nde misyonlu arkeolog Özgür Şahin, AA muhabirine, kentte 1968-1974 yılında yapılan birinci arkeolojik çalışmanın Pulur Sakyol Höyüğü’ndeki kurtarma hafriyatı olduğunu söyledi.
Höyükteki buluntu ve kalıntıların kentin kültür tarihi açısından değerli olduğunu söz eden Şahin, “Yakın periyoda kadar vilayetimizde müzenin olmamasından ötürü buradaki kültür varlıkları etraf vilayetlerdeki müzelere taşınarak muhafaza altına alınmıştı. Lakin 2020’de Tunceli Müzesi’nin resmi olarak açılmasıyla buradan dışarıya giden kültür varlıkları ilişkin oldukları topraklara geri getirildi ve müze vitrinlerinde sergilenmeye başladı.” dedi.
5 bin yıllık ok uçları ziyaretçilerin ilgini çekiyor
Şahin, 2021 yılındaki arazi araştırmalarıyla 200 yeni yapıtın müzede müdafaaya alındığını belirterek, “Müzemiz koleksiyonları ortasında yer alan ve Pulur Sakyol Höyüğü’nden çıkarılan buluntular ortasında yer alan ok uçları, müzemize gelen ziyaretçilerden ağır ilgi görmektedir.” sözünü kullandı.
Ok uçlarının günümüzden 5 bin yıl öncesine ışık tuttuğunu anlatan Şahin, bu yapıtların ilişkin oldukları devrin insanlarının vazgeçilmez besin kaynağı ortasında yer alan hayvanları avlamak için kullanılan kıymetli bir silah ve alet olduğuna işaret etti.
Şahin, okların farklı devir ve gölgelere nazaran tipolojik ve gereç açısından farklılık gösterdiğine lisana getirerek, “Müzemizdeki bu ok uçları ilişkin oldukları devir içerisinde o devrin insanlarının beslenme alışkanlıkları ve kullandıkları teknikler hakkında son derece değerli bilgiler sunuyor. Bilhassa erken periyotlara tarihlenen obsidyen ve kemikten yapılmış ok uçları periyot insanlarınca küçük av hayvanlarını avlamak için kullanılmıştır. Bunun yanında maden sürece teknolojisinin gelişmesiyle dökme ve dövme tekniği kullanılarak yapılan tunç ve demir ok uçları da müzemiz koleksiyonları içerisinde yer almaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
