Taliban‘ın Afganistan‘da idaresini ele geçirmesiyle birçok sorun ortaya çıktı. Evvel Taliban’dan kaçan vatandaşlar havalimanında izdiham yarattı, devamında ise ülkede kalan başta bayanlar olmak üzere başka vatandaşların can güvenliğinden tasa duyuldu.
2 BİN YILLIK HAZİNE TALİBAN’IN RADARINA GİRDİ
Bu gelişmelerin yanı sıra Afganistan’ın arkeolojik keşifleri ve geçmişten gelerek kültürünü yansıtan eserler de tehlike altına girdi. Bunların en değerlilerinden biri olarak gösterilen Baktriya hazinesi de tehlike altında olarak gösteriliyor. Çünkü 20 binden fazla altın modülden oluşan bu 2 bin yıllık Hazine çoktan Taliban’ın amacı haline gelmiş durumda. Ülkeden gelen haberler e nazaran Taliban bu hazineyi her yerde aramaya başladı.
1978’DE ORTAYA ÇIKARILDI
Tela Tapa ismi verilen ve Afganistan’ın Sovyet işgalinden bir yıl evvel, 1978’de Yunan-Rus arkeolog Viktor Sarianidi liderliğindeki bir Sovyet-Afgan grubu tarafından, Afganistan’ın kuzeyindeki Sheberghan yakınlarındaki Jowzjan eyaletinde bulunan bir arkeolojik sit alanında yapılan hafriyatlarda ortaya çıkarılan bu hazine, ilerleyen yıllarda ülkenin en kıymetli arkeolojik sembollerinden biri haline geldi.
Grek-Baktriya Krallığı, Orta Asya’daki Baktriya ve Soğdiana’yı M.Ö. 250’den 125 yılına kadar denetim etmiş, Hint-Yunan Krallığı ile birlikte Helenistik dünyanın en doğusundaki devlet olmuştur. Coğrafik olarak günümüzde Afganistan’ın kuzeyinde karar sürmüş krallık olarak bilinmektedir. Baktriya hazinesinin de bu periyottan kalma olduğu biliniyor.
21 BİN SAF ALTIN MODÜLÜNDEN OLUŞUYOR
Taliban’dan evvelki Afganistan Kültür Bakanlığı şubat ayında düzenlediği basın toplantısında, değer biçilemeyen ve 21 bin 145 saf altın modülden oluşan antik Baktriya hazinesinin Afganistan Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda sergilemişti.
13 YILDA 13 ÜLKEDE SERGİLENDİ
Bakanlık, hazinenin geçmişinden ötürü milyarlarca dolar bedelinde olduğunu belirterek yakında yurt dışına sergilenmek üzere gönderileceğini de belirtmişti. Baktriya altın koleksiyonu, son 13 yılda 13 ülkede 29 müzede sergilendi ve Afganistan’a 4,5 milyon doların üzerinde gelir sağladı. Fakat Taliban bu hazinenin ülke dışına çıkarılmasının vatana ihanet cürmü sayılacağını açıkladı. Birçok tarihçi Taliban’ın bu hazineyi ve misal diğer arkeolojik keşifleri ele geçirerek yok etmesinden ve Afganistan’ın geçmişini silmeye çalışmasından korkuyor.
