AKP, Meclis’e kooperatiflerin kontrol sistemini sil baştan değiştiren “torba teklif” sundu. Bu teklifle bir arada kooperatiflere “dış denetim” zaruriliği getirilirken, çerçeveyi de Ticaret Bakanlığı belirleyecek.
Teklife nazaran, kooperatifler birliklere, kooperatif birlikleri de merkez birliğine ortak değilse, kamu kaynaklarından desteklenen kredilere kefalet sağlayamayacak, ayrıyeten kamu kaynaklı ziraî desteklemelere aracılık yapamayacak.
Cumhuriyet’ten Mustafa Çakır’ın aktardığına nazaran, tam ismi “Kooperatifler Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” olan düzenlemenin detayları şöyle:
– Kooperatiflerin idare konseyi üyeleri ve yedeklerinin, seçilmelerini izleyen en geç 9 ay içinde kooperatifçilik eğitim programını tamamlamaları kural olacak. Eğitim kaidesini sağlayamayanların üyeliği düşecek. Mevcut idare ve kontrol heyeti üyeleri bir sonraki seçimlere kadar eğitim kuralından muaf tutulacak.
– Kamu kaynaklarından desteklenen kredilere kefil olan kooperatifler ile kamu kaynaklı ziraî desteklemelere aracılık yapan kooperatiflerde üst üste iki devir idare konseyi üyeliği yapanlara sınırlama getirilecek. Ortadan bir seçim periyodu geçmedikçe bu vazifeye tekrar seçilemeyecekler.
– Denetçiler, kooperatif ortakları ortasından seçilebileceği üzere ortaklar dışından da seçilebilecek.
– Kooperatiflerdeki mevcut kontrol heyetinin yanı sıra çalışma konusu, ortak sayısı ve ciro üzere kıstaslara nazaran belirlenecek kooperatifler ve üst kuruluşlarına dış kontrol yaptırılması mecburiliği getirilecek. Dış kontrol bağımsız denetçiler, meslek mensupları ve ilgili bakanlıklarca yetkilendirilen birlik ve merkez birlikleri tarafından yapılacak. Hem iç hem dış kontrol ile ilgili kontrolleri yapacak denetçilerin kriterlerini, bunların sunacakları raporların standardını ve kontrollere ait uygulama asıllarını ise Ticaret Bakanlığı belirleyecek.
– Kooperatifler birliklere, kooperatif birlikleri de merkez birliğine ortak değilse, kamu kaynaklarından desteklenen kredilere kefalet sağlayamayacak. Kamu kaynaklı ziraî desteklemelere aracılık yapamayacak.
– Tarım satış kooperatifleri ile bağımsız kontrol dışında kalan tarım satış kooperatif birlikleri Türk Ticaret Yasası’nın kontrol kapsamından çıkarılacak. Buralar da Kooperatifler Yasası çerçevesinde “dış denetim” kapsamına alınacak.
TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Natürel Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komitesi da çarşamba günü kooperatifleri ilgilendiren düzenlemeyi görüşecek.
