Eski İktisat Bakanı Prof. Dr. Işın Çelebi, Ntv’de katıldığı bir programda iktisat gündemine ait gelişmeleri kıymetlendirdi. Çelebi Merkez Bankası’nda dün yapılan sürpriz takım değişikliğine değinerek “Birdenbire yapılan takım değişiklikleri belirsizlikleri artırıyor, krizi derinleştiriyor” tabirlerini kullandı.
Çelebi, Merkez Bankası’nın istikrarlı bir kurum olması gerektiğini ve çok fazla misyon değişiklikleri yapılmaması gerektiğini aktararak şöyle dedi:
“Burada uzun vadede ve kalıcı olması lazım. Zira makro iktisat konusunda en değerli şey istikrarsızlığı yer vermemektir. Sık sık yönetici değişiklikleri olmamalı. Umarın dün geceki karar son olur. Bu vazife değişikliğini oyuncak haline getirmemek lazım.
“İstikrarsızlık kuru etkiliyor”
Bu istikrarsızlık ve belirsizlik kuru çok etkiliyor, faizleri aşağı çekmemiz bizi çok olumsuz etkiledi ve kuru üst çekti. Zira dolar ve euroya olan talebi patlattı. Faiz aşağı indirilince TL’den kaçış hızlandı. Dolar 9,18’e, euro da 10,60 liraya çıktı. Bu büsbütün meçhullükten kaynaklı. İkincisi ise dış etkenlerden kaynaklı; dünya likitide genişlemesinden sonra şuan bir tedarik zinciri güç krizi yaşıyor. Bilhassa doğalgazda inanılmaz artış var. Doğalgaz bin metreküp saniye başına 600-700 dolardan 100 doların üzerine çıktı. Kömür 3 katına çıktı.
“İthalatın pahalılaşması, maliyetleri ve fiyatları artıracak”
2022 güç bir yıl olacak, sıkıntı bir kış geçireceğiz. Dünya küresel bir krize hakikat sürükleniyor ve bu güç yüklü bir kriz. Kurdaki yükseliş bizi cari açık açısından ihracatın artmasına ve ithalatın azalmasına yol açıyor. Zira ithalat pahalılaşıyor. Bu bize yapı muhakkak ölçüde enflasyona yol açacak. Türkiye’deki üretimde yüzde 40-50’si girdi olarak ithal eser kullanıyor. İthal eserlerin artışı, maliyetlerin ve fiyatların yükselmesine yol açacak.”
“Faiz, piyasanın talebine nazaran düzenlenmeli”
Çelebi, 21 Ekim’deki Para Siyaseti Konseyi’nde (PPK) alınacak faiz kararına ait şöyle dedi:
“Faiz indirimi çok yanlış olur aslında dünyada kıymetli bir krizin başlangıcını yaşamaya başladık. Bunun maliyetlere yansıması olacak. Maliyet enflasyonu yüzde 43-44 seviyesinde, daha da üst çıkabilir. Bunun için bizim enflasyonist baskıyla faizleri üst çekme üzere bir zorunluluğumuz olabilir. Bu nedenle bence faiz silahını piyasaların talebine nazaran kıymetlendirmek lazım. Bunu piyasalara nazaran değerlendirmeyip kendi masa başı kararlarımıza nazaran yönetmeye kalkarsak; enflasyonist baskı bir, global kriz ortamının getireceği sıkıntılar iki, bizi önemli kahırlara sokabilir. O yüzden ben faizlere çok gerekmedikçe dokunulmamasını ve piyasanın talebine nazaran düzenlenmesi gerektiğini düşünüyorum.”
