Kapatılan Taraf gazetesinin eski yöneticileri ve muhabiri Mehmet Baransu‘nun yargılandığı davanın iki gün sürmesi beklenen karar duruşması bugün İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Duruşma savcısı, Haziran ayında görülen duruşmada sunduğu temel hakkında mütalaasını tekrarlayarak Mehmet Baransu, Ahmet Altan, Yasemin Çongar ve Yıldıray Oğur’un cezalandırılmalarını, Tuncay Opçin hakkındaki belgenin ise ayrılmasını talep etti. Mahkeme reddi hâkim taleplerini reddetti. Duruşma 12 Kasım 2021 saat 10:00’a erteledi.
Haziran ayında görülen duruşmada temel hakkında mütalaasını sunan savcı, Ahmet Altan, Yasemin Çongar ve Yıldıray Oğur’un “gizli kalması gereken bilgileri açıklamak” (TCK 329) suçlamasıyla cezalandırılmalarını talep etmişti.
Mehmet Baransu’nun ise “devletin güvenliğine yahut iç yahut dış siyasal faydalarına ait dokümanları yok etme, tahrip etme, üzerinde sahtecilik yapma, hileyle alma yahut çalma”, “gizli kalması gereken bilgileri temin etme” ve “açıklama” hatalarından cezalandırılması talep edilmişti.
Dava kapsamında 2 Mart 2015 tarihinden bu yana tutuklu bulunan Mehmet Baransu, salonda hazır bulundu.
Baransu’nun avukatı Çiğdem Koç adaba ait beyanda bulundu:
Koç şu tabirleri kullandı:
Savcı mütalaasında bu yargılamanın “Balyoz” ile ilgisi olmadığını kayda geçirmiş. Bunun için teşekkür ederim. Bu davanın “Balyoz”la alakası olmadığı Anayasa Mahkemesi kararında da belirtildi. “Balyoz” belgesinin karara temel alınan kanıtlar ortasında yer almadığı açık açık yazılıyor Bu davada husus devletin saklı evrakı. Bu davada emekli askerler olacaksa müdahil olarak değil lakin sanık olarak bulunabilirler. Öncelikli talebim müdahillik sıfatlarının kaldırılması. Müdahilliklerin devam etmesi ya belgeyi okumadığınızı ya da taraf olduğunuzu gösterir
“İkinci talebim ise daha evvel istediğimiz kanıtların belgeye getirilmesi”
İkinci talebim ise daha evvel istediğimiz kanıtların evraka getirilmesi. Müvekkilin konutundaki arama manzaraları evrakta yok. Evraka gelmesi talep edilmiş ancak evvelki heyet tarafından reddedilmiş. O manzaralar izlenmeden nasıl temel hakkında mütalaa verilmiş olabilir?
Evde bulunduğu tez edilen o CD’de devletin bâtın evrakları varmış. Nerede o? Bu talebi “Davanın temeline ait değil” diyerek reddetmişsiniz. Fetullah Gülen’in bir kasedi bulunmuş müvekkilin konutunda. O kaset de belgede yok.
İddianamede kasetten kelam ediliyor lakin kaset belgede yok. Evraka getirilmesi talep edilmiş lakin mahkeme reddetmiş. Aramayı yapan polislerin dinlenmesi talep edilmiş, onu da reddetmişsiniz. Müvekkilin Mersin’de yargılandığı davanın gerekçeli kararı istenmiş, onu da reddetmişsiniz fakat savcı müvekkilin “FETÖ/PDY üyesi” olduğunu o evraka dayanarak sabit bulmuş. Davanın ve suçlamaların göbeğindeki kanıtları duruşmada incelememize müsaade vermiyorsunuz. Bu talepler kabul edilmeden belge temel hakkında mütalaaya gönderildi. Bütün bu kanıtlar gelmeden mütalaa verilmesi ve karar verilmesi adil yargılama hakkını ortadan kaldırır.
Argüman makamı, taleplerin reddini istedi. Av. Koç’un taleplerine ait orta karar oluşturan mahkeme, daha evvel bedellendirilen ve reddine karar verilen taleplerin “dosyaya katkı sağlamayacağı kanaatine varıldığından oy birliğiyle reddine” karar verdi.
“Savunma hakkınız elbette var fakat sonsuza kadar süremez”
Mahkemenin orta kararı üzerine Av. Koç tekrar kelam istedi. Mahkeme, “kısa tutun” diye uyardı. Koç, “Ona ben karar veririm. Savunma hakkımı kullanacağım” dedi. Mahkeme lideri, “Savunma hakkınız elbette var lakin sonsuza kadar süremez. Ne kadar süreceğine biz karar veririz” cevabını verdi.
Koç şöyle devam etti:
“Tarafsızlığınızı kaybettiniz, adil yargılama yapmayı düşünmüyorsunuz. Müvekkili ismi ile yargılıyorsunuz, aksiyonları ile değil. Bu nedenle reddi hakim talebinde bulunuyor, sizi ve heyeti reddediyorum. Ben ret münasebetimi CMK’ya dayandırarak yaptım. Siz de kararınızı verirken gerekçelendirerek vermelisiniz. CMK’ya nazaran bu talepten sonra temel hakkında savunma alamaz, duruşmaya devam edemezsiniz.
Mehmet Baransu’dan reddi hâkim talebi
Mehmet Baransu da kelam alarak reddi hâkim talebinde bulundu. Baransu, “6 buçuk yıldır tutukluyum. Neden tutukluyum, anlamaya çalışıyorum. Balyoz sanıkları savcıya gidip üç kanıt sunmuşlar ve “Baransu suçlu” demişler. O kanıtlar de Barış Pehlivan ve Barış Terkoğlu’nun Odatv’de yazdığı ve Gazeteport’ta yayınlanan üç haber. Savcı Gökalp Kökçü de bu üç palavra haberi alıyor, iddianame hazırlıyor. Kanıt dediği de bu palavra haberler. Bu haber Gazeteport’ta çıktığı gün tekzip ettim ve gazete özür diledi.” tabirini kullandı.
Çongar savunmasında şunları kaydetti:
Bundan tam beş yıl bir ay on altı gün evvel bu davanın birinci duruşmasında, hakkımdaki savlara karşı bir savunma yapmıştım. Birazdan, müsaadenizle, o savunma metnini yine dikkatinize sunmak istiyorum.
Çünkü siz ve heyetiniz o birinci duruşmada yoktunuz. O birinci duruşmadan bu yana bu mahkemenin heyeti tekraren değişti. Avukatıma heyette toplam kaç defa değişiklik olduğunu sordum, o da son sayıdan tam emin olamadı ancak sanırım siz bu davaya bakan altıncı ya da yedinci yargıçsınız.
Bu beş yıl bir ay on altı gün mühletince bu davanın yargıcı ve yargıçlar heyeti tekraren değişti. Bugün bu davanın otuz altıncı duruşması yapılıyor. Akıl ve mantık, bu kadar uzun süren bir davada, bu türlü bir davanın birinci otuz beş duruşmasında, en azından davanın konusu hakkında bir ortak görüş sağlanabilmiş olması gerektiğini söylüyor. Ama akılsız, mantıksız, haksız, hukuksuz bir iddianameyle — kendi içindeki evraklarla kendi argümanını esasen çürüten bir iddianameyle— başlayan bu davaya sayın savcının sunduğu son mütalaada bir sefer daha gördük ki, bu mahkemede bu türlü taban bir görüş birliği bile sağlanamadı.
Kimse bu davanın ana konusunu tam olarak bilmiyor, misyonu gereği bilmesi kaide olanlar da bilmezmiş üzere hareket ediyor. Dava hakkındaki haberlerde ısrarla “Balyoz davası” sözü kullanılıyor. Bu davanın çeşitli yargıçlarının çeşitli Balyoz sanıklarını müşteki olarak kabul etmiş olmaları da, savcının mütalaası da, ellerindeki iddianameyi okuyup anlamak yerine, bu haberlere inandıklarını, hukuktan öbür saiklerle davrandıklarını düşündürüyor.
Bu muğlaklık, bu karmaşa, siyasi intikam hışmıyla sürdürüldüğü izlenimi veren bu hukukî savrukluk tiyatrosu otuz beş duruşmadır değişmedi. Ben birinci duruşmada savunmamı verdikten sonra duruşmalardan vareste tutulduğum için mahkeme salonuna şahsen gelmedim fakat farklı farklı yargıçların misyon yaptığı her bir duruşmayı gerek avukatım aracılığıyla, gerekse tutanakları okuyarak izledim.
Görebildiğim kadarıyla, birinci duruşmadan bugüne kadar geçen beş yıl bir ay on altı gün müddetince bu duruşmadaki değişen yegâne şey yargıçlar heyeti ve savcılık makamında oturan bireyler oldu. Ve sizden evvelki sayın yargıçların bir kısmı ve sayın savcı bu hususta net bir görüşe sahip değilmiş üzere görünseler de, aslında davanın konusu da değişmedi. Benim bu hukuk garabeti iddianameden anlayabildiğim kadarıyla, davanın konusu birinci gün olduğu üzere bugün de, Balyoz Darbe Planı değil, Hükümran Harekât Planı.
Yeniden benim bu hukuk garabeti iddianameden anlayabildiğim kadarıyla ve avukatımın mahkemenize tekraren hatırlattığı üzere, bu Hükümran Harekât Planı 2008 yılında imha edilmiş. Bu mahkemede sanık olan herkes üzere benim de sözlerimde söylediğim, ayrıyeten Anayasa Mahkemesi’nin Mehmet Baransu’nun kişisel müracaatına ait kararında söz ettiği üzere, bu Hâkim Harekât Planı, bizlerin çalıştığı Taraf gazetesi tarafından yayımlanmamış.
Hal böyleyken, sayın savcının otuz beşinci duruşmada bizleri Hâkim Harekât Planı’nı açıklamakla suçlayabilmesi gerçekten hayret ve utanç verici. Çünkü bu mahkeme, otuz beş duruşma boyunca, bu planın aşikâr bir vakitte, aşikâr bir mecrada, benim ve bu davanın öteki sanıkları tarafından açıklanmış olduğuna dair bir bilgi, bir doküman, bir kanıt sunmayı başaramadı. Başaramaması da doğal. Olmayan hareketin evrakı olmaz.
Bırakın bizler aleyhine bir kanıtı, 2008 yılında imha edildiği Genelkurmay’ın iddianameye de girmiş olan beyanında çok net olan bu planın, rastgele bir tarihte rastgele bir yerde rastgele biri tarafından açıklandığına ait en ufak bir kanıt kırıntısı bile bu davada gündeme getirilmedi. Birinci duruşmada da bu türlü bir kanıt yoktu, beş yıl bir ay on altı gün sonra görülen otuz altıncı duruşmada da yok.
İşte ben bugün bu nedenle, bu davanın otuza altıncı duruşmasında, bu davaya bakan altıncı ya da yedinci yargıç olarak sizin huzurunuzda, beş yıl bir ay on altı gün evvel yaptığım beyanı motamot tekrarlamak istiyorum.
Dinlemenizi rica ediyorum.
Ben kırk dokuz yaşındayım. O gün kırk dokuzdum, bugün elli dört yaşındayım. Kitap çevirmeye, yazı yazmaya, haber yapmaya on yedi yaşında başladım. On dokuz yaşından itibaren de çeviri, haber ve yazılarım nedeniyle çeşitli seferler farklı mahkemelerce yargılandım. Bu davaların hepsinde beraat ettim. Bu davaların hepsinde, çevirdiğim kitabı, yaptığım haberi ya da yazdığım yazıyı tabir özgürlüğü ve basın özgürlüğü kapsamında savundum; yazı, çeviri ya da haber yoluyla işlediğimi sav ettikleri cürmü işlemediğimi, suça bahis edilen metnin kendisini savunarak mahkemeye kanıtladım.
Otuz yıldır birinci kere bugün yazdığım, yayınladığım bir metinden ötürü değil, hiçbir biçimde yapmadığım işleri yaptığım teziyle yargılanıyorum. İsmini birinci defa bir buçuk yıl evvel, bu dava öncesindeki soruşturmada söz verirken savcıdan duyduğum bir metinle, bir dokümanla ilgili olarak beni yargılıyorsunuz. Değil iddianamenin savladığı üzere “temin etmek, açıklamak, yok etmek’’ hiçbir vakit görmediğim, yani gözümün üzerine hiç değmediği; hiçbir vakit dokunmadığım yani elimin üzerine hiç değmediği bir evrakla ilgili yargılanıyorum. İçeriğini sav olunan hataların işlendiği tarihte asla bilmediğim, bugün de toplam bir cümleye sığdırabileceğim kadar az bildiğim bir evrakla ilgili olarak yargılıyorsunuz beni.
Uzun bir savunma yapmak isterdim ancak gerçekten bu laf kalabalığı olur, mahkemenin pahalı vaktini çalmak olur. Savunmamın aslı, üzerime atılı cürümlerle ilgili söyleyebileceğim şeyler kısa ve net.
Yunanistan’a karşı bir harekât planı olduğu argüman edilen ve yenisi yapıldığından 18 Aralık 2008 tarihinde imha edildiği Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı’nca tabir edilen Hükümran Harekât Planı isimli belgeyi, 2010 yılında temin etmedim, temin edilmesine aracı olmadım, temin edilmesini teşvik etmedim, bu belgeyi açıklamadım, saklamadım, tahrip ya da yok etmedim. Ben Hükümran Harekat Planı’nı hiçbir vakit görmedim, dokunmadım, incelemedim. İsmini ve içeriğini bu dava öncesinde savcılığa söz verdiğim güne kadar bilmiyordum.
Kabul ettiğiniz iddianame uzun ve detaylı fakat Can Dündar’dan bu davanın sanığı olarak kelam edecek kadar, yani öteki bir iddianameden kopyalandığını ele verecek kadar da özensiz hazırlanmış. İddianameyi yazan savcı, 2010’da Taraf gazetesinin idaresinde olan bizleri, içeriği itibariyle bu davayla hiç ilgisi olmayan öbür bir davanın iddianamesini kopyalayarak suçlamaya çalışıyor. Bizleri “devletin saklı kalması gereken bir belgesini’’ temin etmekle, açıklamakla, imha etmekle özensizce suçlayıp, bu hatalara ait kanıt yokluğuna aldırmaksızın elli yıldan fazla hapsetmek istiyor.
2010’da Taraf gazetesi Türk Silahlı Kuvvetleri’ndeki bir kümenin 2003 yılında bir darbe hazırlığı içinde olduğunu düşündüren evraklara dayalı haberler yaptı. O haberlerin temel aldığı dokümanlar, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde yapılmaması gereken bir faaliyete, o tarihte seçimle işbaşına gelmiş olan AK Parti hükümetinin devrilmesi için taban oluşturarak yerine atanmış bir mutabakat hükümetinin kurulmasına dönük hazırlıklara işaret ediyordu. Biz, bir askeri darbe planı yapıldığını düşündüren bu metinlerin devlet sırrı niteliği taşıyamayacağı şuuruyla, kamuoyunun bilgilenme hakkı ve gazetecilik faaliyeti kapsamında yayınlanmasına karar verdik. Lakin o yayınların bu davayla bir ilgisi yok.
Öte yandan, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ülke savunmasına dönük bir harekât planının, yani bugün bu davada kelam konusu edilen, 2008’de Genelkurmay’ca imha edildiği de tekrar iddianamede yer alan Hükümran Harekât Planı’nın da Taraf gazetesinin bundan altı yıl sekiz ay evvel yaptığı yayınlarla hiçbir ilgisi yok.
Gazeteci Mehmet Baransu Ocak 2010’da Türk Silahlı Kuvvetleri içinde bir kümenin yedi yıl evvel darbe hazırlığı yaptığını düşündüren evraklara ulaştığını benim de o periyot mensubu olduğum gazete idaresine haber verdi. Gazetenin o dönemki yayın direktörü Ahmet Altan “Belgeleri getir, bakalım’’ dedi.
Mehmet Baransu bize gördüğü evraklardan kelam ederken, Hükümran Harekât Planı’ndan, Yunanistan’a ya da rastgele bir ülkeye karşı rastgele bir savaş ya da savunma planından bahsetmedi. Muhabir olarak kendisinin, gazete idaresi olarak da bizlerin ilgisi askeri darbe planıyla sonluydu; savaş planlarını almak ya da yayınlamak hiçbir vakit Baransu tarafından gündeme getirilmedi, biz de bu türlü bir ihtimalin üzerinde bile durmadık.
Ben Baransu’nun gazeteye getirdiği CD ve DVD formatındaki dokümanları, o dokümanlar ortasında yer alan darbe planı hazırlığına ait metinler elektronik ortamdan kâğıt üzerine aktarıldıktan sonra gördüm. CD ve DVD’ler üzerinde şahsen inceleme yapmadım. Darbe hazırlığını düşündüren planları kâğıt çıktılar üzerinden okudum. O çıktılarda Hükümran Harekât Planı olarak isimlendirilen Yunanistan’a karşı savaş planına ait hiçbir şey yoktu.
Tekrar söylemekte fayda var; kelam konusu plan, Taraf gazetesinde hiçbir vakit yayınlanmadı. Bu hususta, iddianamede yer alan uzman raporu ve Anayasa Mahkemesi’nin 17 Mayıs 2016 tarihli kararı kanıttır: Devlet sırrı ve kapalılık kapsamına giren dokümanlar Taraf gazetesinde yayınlanmamıştır.
Taraf’taki darbe planı haberleri yayını sonrasında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın olaya el koyması üzerine, Mehmet Baransu habere kaynaklık eden metinleri ve öteki kimi dokümanları haber kaynağından aldığı bavul içinde tutanakla savcılığa teslim etti. Gazete idaresinin bavulun içeriğine dokunulmaması konusunda kesin bir kararı vardı; bunu biliyorum. Lakin bavul, Mehmet Baransu tarafından gazeteye getirildiği gün ben izinliydim, hasebiyle dokümanların asıllarının içinde yer aldığı söylenen bavulu hiç görmedim, o bavulla birebir yerde hiç bulunmadım. Bu davanın konusu olan Hâkim Harekât Planı o bavuldaki dokümanlar ortasında mıydı değil miydi bilmiyorum.
Takdir edersiniz ki, görmediğim, dokunmadığım dokümanları imha etmiş olamam. O devir Taraf gazetesinin darbe bahisli haberlerine kaynaklık eden hiçbir belgeyi yırtmak, yakmak ya da kâğıt öğütücüden geçirmek üzere bir aksiyona katılmadım. Taraf gazetesinde rastgele birinin de bu türlü bir iş yaptığını duymadım, şahit olmadım.
Türk Ceza Yasası’nın 326’ncı, 327’inci ve 329’uncu unsurlarında tanımlanan kabahatlerin maddi ögeleri benim açımdan, ve inanıyorum ki öteki sanıklar açısından da, oluşmamıştır. Devlet sırrı niteliği taşıyan dokümanların kısmen ya da büsbütün yok edilmesi, tahrip edilmesi, hileyle alınması, çalınması, bu evrakların yayınlanması, içeriğinin açıklanması kelam konusu değildir.
Hakkımdaki suçlamaların hiçbirini kabul etmiyor, davanın düşürülmesini talep ediyorum.
2 Eylül 2016’daki beyanım bu türlü sona eriyordu. Otuz beş duruşma boyunca bu beyana bir ek yapmamı gerektirecek bir şey olmadı. Elinizdeki iddianame, karşınızda sanık olarak duran bizleri yapmadığımız bir şeyle itham ediyor. Ortadan geçen beş yıl bir ay on altı günde bu değişmedi. Sayın savcının mütalaası ve hakkımdaki, hakkımızdaki ceza talepleri ya bu mesnetsiz iddianameyi okuyup anlayamamaktan kaynaklanıyor ya da siyasi intikam peşinde temelsiz, kanıtsız bir son çırpınış.
Umuyorum ki, siz ve heyetiniz bugün bu iddianameye de, bu mütalaaya da hukuka ve hakikate uygun bir kararla karşılık verirsiniz. Ben her halükârda hukuku uygulayan bir mahkeme tarafından o karşılığın er geç verileceğine eminim.
