Osman Kavala için “Derhal hür bırakılsın” daveti yapan ABD, Almanya, Fransa, Danimarka, Finlandiya, Hollanda, İsveç, Kanada, Norveç ve Yeni Zelanda’nın Ankara’daki büyükelçileri, Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Osman Kavala kimdir? Osman Kavala neden tutuklanmıştı? sorularının karşılığı detaylarda!
OSMAN KAVALA KİMDİR?
Mehmet Osman Kavala 2 Ekim 1957, Paris’te doğdu. Türk iş insanı, insan hakları savunucusudur. 1990’ların başından beri birçok sivil toplum kuruluşuna takviye olmuştur. 2002’den beri kar maksadı gütmeyen bir kültür kurumu olarak faaliyetlerini sürdüren Anadolu Kültür’ün kurucusu ve idare konseyi lideridir. Milletlerarası Af Örgütü’nün bağışçılarından biridir. Türkiye’de risk altında olan kültürel mirasın korunmasına yönelik uğraşları nedeniyle 2019 yılında Avrupa Arkeoloji Mirası Ödülü’ne layık görülmüştür. Tekrar 2019 yılında, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nin demokratik toplum çalışmalarına katkıda bulunan ve tabir özgürlüğüne yönelik baskı altında olan bireylere verdiği “Ayşenur Zarakolu Fikir ve Söz Özgürlüğü Ödülü”ne layık görülmüştür.
1 Kasım 2017 tarihinden bu yana tutuklu olan Kavala, Seyahat Parkı davasından beraat etmiş olup, 15 Temmuz darbe teşebbüsüyle ilgili davalar kapsamında yargılanmaktadır. 11 Şubat 2021’de Amerika idaresi, “Kavala aleyhindeki aldatıcı suçlamalar, devam eden tutukluluğu ve aleyhindeki davaların birleştirilmesi de dahil olmak üzere yargılamasının sonuçlanmasında devam eden gecikmeler, hukukun üstünlüğünü ve demokrasiye olan saygıyı baltalamaktadır.” diyerek Türkiye’den Osman Kavala’yı derhal özgür bırakmasını talep etmiştir.
OSMAN KAVALA’NIN EĞİTİMİ
Osman Kavala, lise eğitimini 1975’te İstanbul’da Robert Lisesi’nde tamamladı. Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde işletme, Manchester Üniversitesi’nde iktisat üzerine lisans eğitimi aldı. New York’taki The New School for Social Research’te doktora eğitimine başladı fakat 1982’de babası Mehmet Kavala’nın ani mevti sonrasında İstanbul’a döndü ve ailesinin işlerini devraldı.
OSMAN KAVALA’NIN YAYINCILIK FAALİYETLERİ
Osman Kavala 1982’de Türkiye’ye döndükten sonra farklı yayınevlerinin kuruluşunda etkin rol aldı. 1983 yılında Bağlantı Yayınları’nın, 1985 yılında da Nazar Büyüm ve Selahattin Beyazıt’la birlikte Ana Yayıncılık’ın kurucu takımı içinde yer aldı. Ana Yayıncılık, Britannica Ansiklopedisi’nin Türkçe versiyonu AnaBritannica’yı, Britannica Compton’s’u ve Temel Britannica’yı yayımladı. Osman Kavala hala Aras Yayıncılık’ta idare şurası üyeliği misyonunu sürdürmektedir.
OSMAN KAVALA’NIN SİVİL TOPLUM FAALİYETLERİ
Osman Kavala 1990’ların başından beri birçok sivil toplum örgütünün kuruluşunda ve idare heyetinde misyon aldı. 1984 yılında Cihangir’de açılan ve devrin ekoloji, toplumsal cinsiyet, kültür ve sanat tartışmalarına öncülük eden Bilim Sanat Kültür Hizmetleri Kurumu’nun (BİLSAK) kurucu üyeleri ortasındadır. Ayrıyeten 1990’larda hayata geçen TEMA Vakfı, Helsinki Yurttaşlar Derneği ve Demokrasi ve Uzlaşma Merkezi’nin kurucularındandır. TÜRSAK (Türkiye Sinema ve Audiovisuel Kültür Vakfı), TESEV (Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Etüdler Vakfı), KMKD (Kültürel Mirası Müdafaa Derneği), Hafıza Merkezi ve Tarih Vakfı üzere kurumların idare konseylerinde yer almıştır. Kavala ayrıyeten Memleketler arası Af Örgütü’nün bağışçılarındandır. 2018 yılında Türkiye’deki faaliyetlerini sonlandırma kararı alan Açık Toplum Vakfı’nın kurucu üyelerindendir. Osman Kavala, Avrupa ile Türkiye ortasındaki yaratıcı diyaloğun büyük kentler dışında da teşvik edilmesini hedefleyen ve İzmir, Diyarbakır ve Gaziantep’te kültür sanat altyapısını desteklemek üzere, toplumsal yarar ve sürdürülebilirlik öncelikleriyle yola çıkan Kültür İçin Alan’ın kuruluşunda faal rol aldı. Goethe-Institut, Hollanda Büyükelçiliği, İstanbul İsveç Başkonsolosluğu ve Fransız Kültür Merkezi’nin öncülüğünde başlatılan Kültür için Alan projesinin Türkiye ortakları ortasında İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) ile Anadolu Kültür bulunmaktadır.
2002 yılında kültür ve sanat alanından, iş dünyasından ve sivil toplumdan şahıslarla birlikte, kültür ve sanat faaliyetlerini desteklemek hedefiyle Anadolu Kültür A.Ş.’yi kurdu. Kültür alanındaki bölgesel ve milletlerarası işbirliklerini destekleyen Anadolu Kültür, kar maksadı gütmeyen bir kültür kurumu olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Anadolu Kültür kültür-sanatın üretimini ve sirkülasyonunu takviyeler, kültürel hakları ve çeşitliliği savunur, kültürel miras ögelerinin korunmasına yönelik çalışmalar yürütür. Vizyonu, çoğulcu ve demokratik bir topluma ve toplumsal uzlaşmaya katkıda bulunmaktır.
Kavala’nın İdare Şurası Başkanlığı’nı üstlendiği Anadolu Kültür’ün birinci teşebbüsü 2002’de faaliyetlerine başlayan Diyarbakır Sanat Merkezi’dir. 14 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Stant, aktiflik ve atölyelere konut sahipliği yapan bu inisiyatif, 1990’lardaki çatışmaların akabinde gereksinim duyulan barış ve diyaloğa katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Anadolu Kültür’ün ikinci teşebbüsü, Kavala’nın teşebbüsüyle 2005-2009 yılları ortasında faaliyet gösteren Kars Sanat Merkezi’dir. Bu inisiyatif Kars’taki tek çok gayeli salona konut sahipliği yapmış, birebir vakitte Türkiye, Ermenistan, Gürcistan ve Azerbaycan ortasındaki ortak kültür çalışmalarını desteklemiştir. Anadolu Kültür’ün başka bir inisiyatifi ise İstanbul’un Tophane semtinde yer alan Depo’dur. Birinci standını 2009’da düzenleyen Depo, birinci olarak 2005’te İstanbul Bienali’nde stant yeri olarak kullanılan ve 2008’de tadilat ve renovasyon çalışmasından geçen Tütün Deposu isimli tarihi bir binada etkinliklerini düzenlemektedir. Ticari olmayan ve bağımsız bir sanat yeri olarak fonksiyon gören Depo, stantların yanı sıra kamuya açık konuşmalar, paneller, sinema gösterimleri ve atölye çalışmalarına mesken sahipliği yapar.
OSMAN KAVALA NEDEN TUTUKLANDI?
Osman Kavala, 1 Kasım 2017 tarihinde tutuklandı. Seyahat Parkı olayları, Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) 17-25 Aralık kumpasları ve 15 Temmuz darbe teşebbüsüne ait soruşturma kapsamında tutuklanan iş adamı Osman Kavala, Seyahat Parkı olaylarının yöneticisi ve organizatörü olmakla suçlanıyor. Osman Kavala, 1 Kasım 2017 tarihinde tutuklandı. Kavala, hala cezaevinde bulunuyor.
SEYAHAT PARKI DAVASI
Seyahat Parkı hareketlerini organize ettiği teziyle hakkında dava açılan ortalarında Osman Kavala’nın da bulunduğu 16 kişi, İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılandı. Seyahat Olaylarını organize ettiği savıyla açılan davada, savcılık Osman Kavala, Yiğit Aksakoğlu ile Mücella Yapıcı’nın ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasıyla cezalandırılmasını, öteki sanıklara 15-20 yıl ortasında mahpus cezası verilmesini talep etmişti.
Davanın tek tutuklu sanığı olan ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) tahliyesini talep ettiği Osman Kavala, kararın üstünden üç aydan uzun müddet geçmesine karşın cezaevinde tutulmaya devam ediyordu. AİHM, Kavala’nın yargılanmasının ve tutuklanmasının politik saik taşıdığına, “Kavala ve onunla bir arada tüm insan hakları savunucularını susturmak amaçlı” olduğuna hükmetmiştir.
Seyahat Parkı davasında, 18 Şubat 2020 tarihinde görülen altıncı ve son duruşmada tüm sanıklara beraat kararı verildi. Birebir formda 3 yıldan fazla müddettir cezaevinde bulunan Osman Kavala’nın da tahliye edilmesine karar verildi.
15 TEMMUZ SORUŞTURMASI
Ama hür kalmadan, tıpkı gün 15 Temmuz soruşturması kapsamında yine gözaltına alındı ve sevk edildiği nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği’nce tutuklandı. “Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın öngördüğü tertibi ortadan kaldırma yahut bu sistem yerine öbür bir nizam getirme yahut bu tertibin fiilen uygulanmasını önlemekle”, “Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin vazifelerini kısmen yahut büsbütün yapmasını engellemekle” ve “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırma yahut misyonlarını yapmasını büsbütün engellemekle” suçlanmakta ve hakkında 3 sefer ağırlaştırılmış müebbet ve 20 yıla kadar mahpus cezası istenmektedir.
ABD Dışişleri Bakanlığı, 11 Şubat 2021’de Osman Kavala’nın derhâl özgür bırakılmasını talep etti.