Gazeteci ve müellif Deniz Yücel DW’ye verdiği mülakatta, Almanya PEN’in yeni lideri seçilmesini “Çok onur duydum” kelamları ile kıymetlendirdi.
Keskin lisanı, kıvrak zekâsı ve hiciv dolu yazılarıyla bilhassa sağcı çevrelerin geçmişte sıklıkla amaç aldığı bir gazeteci olan Yücel, Almanya PEN başkanlığına seçilmesinin akabinde yaptığı konuşmada, başkanlık periyodunda izleyeceği tavra dair iletiler verdi. Yücel, açık toplumun düşmanlarıyla entelektüel, siyasi ve kültürel tartışmalar yürütmekten yana olduğunu, lakin bunu yaparken nazik yahut hassas davranmayacağını lisana getirdi.
2017 yılında Die Welt gazetesinin Türkiye temsilcisi olduğu sırada terör propagandası savıyla tutuklanan ve bir yıl Silivri’de cezaevinde yatan Deniz Yücel, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından “ajan-terörist” olarak nitelenmiş, tutukluluğu Ankara-Berlin ortasında krize neden olmuştu. Uzun diplomatik teşebbüslerin akabinde özgür kalan Yücel yaşadıklarını 2019’da yayınlanan “Ajan-Terörist” isimli kitabında anlatmıştı.
Tutukluluk süreci PEN başkanlığında rol oynadı
Deniz Yücel, DW’ye verdiği mülakatta, Türkiye’deki tutukluluk “deneyiminin” PEN başkanlığı için yaptığı müracaatta tesirli olduğunu tabir etti. Türkiye’de özgür bırakılmasının akabinde “Halifenin zindanında yatmış birinin durumuna indirgenmeme konusunda kendime kelam verdim” diyen Deniz Yücel, bunun “bir nevi cezaevini kendisiyle birlikte sürüklemek” manasına geleceğini, bunun da “başka türlü bir tutsaklık olacağını” lisana getirdi. Türkiye’de yaşadıklarının, bilhassa sözlerin ve sanatın özgürlüğü için çabada kendisine kimi sorumluluklar yüklediğine işaret eden Yücel,
“Ben de bu sorumluluğu yalnızca gazeteci olarak değil, Almanya PEN’in lideri olarak da üstlenmeye karar verdim” diye vurguladı.
PEN başkanlığına seçilişi, iş insanı ve kültür sanat destekçisi Osman Kavala’nın özgür bırakılması için ortak davet yapan 10 büyükelçi krizinin yaşandığı bir periyoda denk gelen Deniz Yücel, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararlarına karşın Osman Kavala’nın hâlâ özgür bırakılmamasını da “bir skandal” olarak kıymetlendirdi.
“Avrupa Kurulu üyeliği askıya alınsın” daveti
Yeni Almanya PEN Lideri, gazeteci ve muharrir Deniz Yücel, “sistematik bir halde ve şahsen Erdoğan tarafından verilen talimatlarla AİHM’in hiçe sayılması” nedeniyle Türkiye’nin Avrupa Kurulu üyeliğinin askıya alınması davetinde bulundu.
Yücel, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne imza atan bütün devletler insan haklarına ait mevzularda AİHM’i en yüksek yargı organı olarak tanıdı. AİHM’in kararlarının Ankara tarafından uygulanmaması mevcut Türk hukukuna ve hala geçerli olan Türkiye Anayasası’na aykırı” halinde konuştu.
Almanya’nın saygın ödüllerinden Kurt Tucholsky Mükafatı sahibi Deniz Yücel’in lideri seçildiği Almanya PEN, dünya çapında 150’den fazla derneğin çatısı altında toplandığı müellifler birliği Memleketler arası PEN’in bir üyesi. PEN, Poets (Şairler), Essayist (Denemeciler), Novelist (Romancılar) sözcüklerinin baş harflerinin kısaltmasından oluşuyor. Türkiye’de de 1950 yılında muharrir Halide Edip Adıvar öncülüğünde kurulan Türkiye PEN, 1980 darbesi sonrasında kapatılmış, 1989’da öbür bir memleketler arası saygın müellif olan Yaşar Kemal’in öncülüğünde yeninden faaliyetlerine başlamıştı.
1921 yılında kurulan ve dünya çapındaki teşkilatların toplandığı Milletlerarası PEN’in başkanlığına da kısa müddet evvel müellif Burhan Sönmez seçildi.