NİĞDE (AA) – Niğde‘nin Kemerhisar ilçesindeki Tyana Antik Kenti’nde devam eden hafriyatlarda, deniz canlısına ilişkin olduğu bedellendirilen yaklaşık 20 milyon yıllık fosil gün yüzüne çıkarıldı.
Hafriyat heyeti lideri ve Aksaray Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Osman Doğanay, AA muhabirine, Tyana’nın, Kapadokya bölgesinin en değerli kenti olduğunu söyledi.
Yazılı evraklarla kentin en az 4 bin yıldır kesintisiz iskan gördüğünün bilindiğini anlatan Doğanay, kentte Tunç ve Demir Çağı ile Hititler, Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetlerine ilişkin çok sayıda kalıntı olduğunu aktardı.
Doğanay, kentin erken periyot bulgularına ulaşmak için güney tarafta sondaj hafriyatı çalışmalarına başladıklarını belirterek, “2 aydır süren hafriyatlarda 4 metre derinliğe ulaştık. Şu anda Tunç Çağı’nın erken evresine ve o periyoda ilişkin yapıtlara ulaştık. Kentin geçmişinin kalkolitik hatta neolitik periyoda kadar uzandığına dair bilgiye, evraka ulaşacağız. Tyana’da yerleşimin günümüzden en az 5-6 bin yıl öncesine uzandığına dair net bilgileri, arkeolojik dokümanlarla ispatlamış olacağız.” dedi.
“Disklerin de fosille birlikte ödeme aracı olarak kullanıldığını kestirim ediyoruz”
“Kazı çalışmalarında seramik ve idoller, beklenen buluntular lakin Tunç Çağı’nın en erken evresine ilişkin katman içerisinde deniz canlısı fosili bulduk. Fosilin 20 milyon yıl kadar öncesine ilişkin ‘nummulites’ cinsi deniz kabuklusu olduğunu tespit ettik. Yeniden birebir katmanda yuvarlak küçük, diskler bulduk. Bu disklerin de fosille birlikte ödeme aracı olarak kullanıldığını iddia ediyoruz zira Mısır’da benzeri örnekleri var. Hasebiyle en erken ödeme araçları olarak ingot (sikke icat edilmeden evvel değişim aracı olarak kullanılan, sığır derisi formunda yapılmış, yassı bakır levha) dışında, bu tıp deniz canlılarının fosillerinin de kullanıldığını varsayım ediyoruz. Alışılmış elimizde tek örnek var. Önümüzdeki dönem, bu fosillere daha fazla ulaşacağımızı düşünüyoruz.”
Doğanay, bulgulara nazaran Tyana Antik Kenti’nde örgütlü insan ömrünün en az 5 bin yıl öncesine kadar uzandığına da dikkati çekerek, “Canlı ömrü manasında, 20 milyon yıl evvel burası tahminen de bir deniz tabanıydı yahut çekilen bir denizden ibaretti. Zira Tunç Çağı insanı bu fosili çok uzaklardan getirmiş olamaz. Bu civardan bir yerden topladı getirdi ve tahminen de ödeme aracı olarak kullanıyordu.” diye konuştu.
