Prof. Dr. Pirgon: “Covid-19 çocuklarda, obezite, karaciğer yağlanması ve insülin direncini arttırdı”
“Evde cümbüş için oyun için rastgele bir aktivite bulamayan çocuk yemeği aktivite olarak anladı, hareketsizlikler beraberinde süratli bir kilo artışlarını getirdi”
“Yeme alışkanlığını olumsuz kazanan bir çocuğun erişkin devirde de obez olarak devam etme oranı yüzde 80”
“Enfeksiyona karşı bünyeyi güçlendirici destek verdiğini düşünen, anneler, aileler ileri periyotta 6 ay-1 yıllık müddette çocuklarda ergenliğin erken başlamasına yol açtılar”
“Bizim polikliniklerimizde kapanmaların bitmesinden sonra, erken ergenlik sıklığı arttı, 8 yaşında, 7 yaşında, 6 yaşında göğüs dokusu çıkmış kızlar başvurdu”
“İncelemelerimiz sonucunda polikliniklere baktığım vakit obezite çok, karaciğer yağlanması çok, insülin dirençli çocuklar çok fazla”
“Erken ergenlik müracaatları çok fazla, ki o çocukları da nizamlı bir ergenliğe sokmak için tedaviler vermek zorunda kalıyoruz”
“Bu devirde su içmeyen çocuklar gelişti, enfeksiyon kaparım dehşetiyle çocuk su içmiyor dışarıda”
ANTALYA – Covid-19’la birlikte çocukların daha fazla konutlara mahkum olduğunu, sistemsiz beslenmeye başladığını ve hareketsiz bir ömür sürdüğünü belirten Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özgür Pirgon, “İncelemelerimiz sonucunda polikliniklere baktığım vakit, obezite, karaciğer yağlanması ve insülin dirençli çocuklar çok fazla” dedi.
Türk Pediatri Kurumu tarafından düzenlenen 56. Türk Pediatri Kongresi, Antalya’nın Belek Turizm Merkezi’ndeki bir otelde sona erdi. ‘Çocuk ve Şiir’ temasıyla düzenlenen ve yüzlerce çocuk hekiminin katıldığı kongrede Covid-19 ve çocuklar üzerindeki tesiri de tartışıldı.
Kongreye katılan SDÜ Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özgür Pirgon, Covid-19’la birlikte çocuklardaki yeme bozukluğu ve obezite konusunda açıklamalarda bulundu. Pirgon, Covid periyodunun çocuklarda erişkinler üzere çok sorunlu bir durum oluşturmasa da 2 yıllık bir hareketsizlik periyodunun vermiş olduğu tesirleri uzun periyotta görmeye başladıklarını belirtti.
2 yıl boyunca meskende kapalı ve tasa içinde yaşayan annelerin çocuklarına uygulamış olduğu destekleyici eserlerin tesirlerinin uzun periyotta olumsuz olarak polikliniklere yansıdığını lisana getiren Pirgon, “Hareketsiz olan çocuk, annenin de konutta kalması ile bir arada farklı bir yeme alışkanlıklarına geçti. Zira meskende cümbüş için oyun için rastgele bir aktivite bulamadığından ötürü yemeği aktivite olarak anladı. Bu hareketsizlikle bir arada tabi süratli bir kilo artışları oldu” diye konuştu.
“Çocuk konutta canı sıkıldığı için de yemek yedi”
Pirgon, yeme alışkanlığını olumsuz olarak kazanan bir çocuğun erişkin periyotta de obez olarak devam etme oranının yüzde 80 olduğunun altını çizdi. Bu nedenle çocukluk devrinde çocuğa yanlışsız yeme alışkanlığını kazandırmanın koşul olduğunu lisana getiren Pirgon, “Doğru yeme alışkanlığını alan hareketli bir çocuğun, gelecekte de obezite olma ihtimali daha düşük oluyor. Ama ne kadar şanssızız ki bu periyottaki çocuklar konutta uzun mühlet kaldılar. Maalesef televizyon, bilgisayar, telefon üzere oyunlarla kendi dünyalarını kurdular. Tabi orta buldukları boşluklarda yemek yediler. Konutta yalnızca aç olduğu için yemedi çocuk, sıkıldığı için de yedi. Aktivasyon bulamadığı için kendisini farklı yeme alışkanlıklarına sürükledi. Cips, bisküvi yedi, kola içti yahut şekerlemeler yedi. Bu da tabi uzun devirde mesela 2 ayda 3 ayda olmasa da 2 yıllık mühlet içerisinde sahiden olumsuz tesirler ortaya çıkardı” tabirlerine yer verdi.
“Çocuklar konut oyununa mahkum oldu”
Ailelerin çocuklarını enfeksiyon kapma riskine karşı dışarı göndermediğini aktaran Pirgon, “Bu tasa içerisinde çocuklar daha çok konut oyunlarını anneler çocuklarına gösterdiler. Bu da obezite oluşmasında bir etken. Obez bir çocuğun gelecekte obez erişkini olma ihtimali var. Obez yetişkini de gelecekte obezitenin getirmiş olduğu hastalıklarla müsabaka riski var. Tip 2 diyabet, kalp hastalıkları, hipertansiyon üzere. Bu nedenle obezitenin çocukluk devrinde yönlendirilmesi gerçek eğitim alması gerekiyor. Çocuğun hareket kazanması spora teşvik edilmesi gerekiyor” dedi.
“Biberiye bile yedirdik”
Ailenin enfeksiyon noktasında müdafaa içgüdüsüyle çocuklara farklı destekleyici eserler verdiğini söz eden Pirgon, “Mesela bitkisel eserleri çocuklara veriyorlar. Mesela zencefil içirenler, biberiye yedirenler. Yani bilmediğimiz birçok vitamin hapları olsun ve içeriğinde ne olduğunu bilmediğimiz şuruplar olsun bunları çocuklara verdiler. Bunlar bir çeşit endokrin bozucu yani hormonal sistemi değiştirici tesir yaptılar. Enfeksiyona karşı bünyeyi güçlendirici şurup verdiğini düşünen bireyler, anneler, aileler ileri periyotta 6 ay-1 yıllık müddette çocuklarda ergenliğin erken başlamasına yol açtılar. Bizim polikliniklerimizde kapanmaların bitmesinden sonra erken ergenlik sıklığı arttı. Yani 8 yaşında, 7 yaşında, 6 yaşında göğüs dokusu çıkmış kızlar başvurdu. Sorduğumuz vakit işte, ‘ben hocam şu eseri şu kadar kullanıyorum’ diyenler oldu. Enfeksiyon kapmasın bağışıklık sistemi güçlensin diye bu şurupları biz çocuklarımıza 1 yıl boyunca içirdik. Tamam hoş fakat bu türlü bir ispat yok aslında dünyada” diye konuştu.
“Erken ergenlik müracaatları fazla”
Endokrinciler olarak Covid’in uzun devir tesirlerini düşündüklerinin altını çizen Özgür Pirgon, “2 yıl sonra yani pandeminin çocukta getirmiş olduğu tesirlerinin ne olacağını, 2 yıl sonra obezitenin gelişebileceğini, 2 yıl sonra ergenlik sürecinin sağlıklı devam edip etmeyeceğini inceliyoruz. İncelemelerimiz sonucunda alışılmış şu an polikliniklere baktığım vakit obezite çok, karaciğer yağlanması çok, insülin dirençli çocuklar çok maalesef. Tabi bunlar hareketsizliğin, sporsuz hayatın sonuçları. Bunları çözdük diyelim, çocuğun kazanmış olduğu alışkanlık maalesef devam ediyor. Onu kırmak yıllarımızı alacak. Erken ergenlik müracaatları çok fazla, ki o çocukları da tertipli bir ergenliğe sokmak için tedaviler vermek zorunda kalıyoruz” dedi.
“Su içmeyen çocuklar gelişti”
Pirgon, bu devirde su içmeyen çocukların olduğunu vurgulayarak, “Çünkü su yerine farklı şeyler içiyor. Dışarıda su içmiyor. Çocuk su içmiyor dışarıda. Niçin? Enfeksiyon kaparım kaygısıyla. Tabi dünyaya baktığımızda su içme oranı bir çocuğun alışkanlık manasında 1.5 -1 litreye kadar düştü. Su almayan bir beden çabuk hastalanır. Demek ki Covid’den korunmanın en kıymetli kurallarından bir tanesi uygun su almak. Yurt dışındaki bir çocuk için alacağı su 2-2.5 litre, erişkinlerin 3 litre seviyesinde ancak bunları bizim kazanmamız çok sıkıntı ve mümkün değil. Günde 3 litre su alan bir insan daima canlı, daima dinamik, daima sağlıklı. 60-70 yaşında bile dinamik beşerler geziyor. Zira o alışkanlığı 10 yaşında, 5 yaşında edinmiş bir insan. Cildimiz kuruyor, zira susuzluk 40 yaşından sonra daha da bir hissedilebilir seviyelerde geliyor. Zira 20 yıl boyunca su oranını azaltmışsın. Az kullanmışsın. Covide bağışıklamada aslında birinci temeli hidrasyon yani su” dedi.
Ailelerin kimyasal bileşikler yerine çocukların su içme oranını yükseltme tavsiyesinde bulunan Pirgon, düzgün uyku, gerilimsiz ömür ve kâfi güneş almayla çocukların daha yeterli bağışıklanabileceğini belirtti.
“Annenin eksik bir şey mi yaptım kaygısı”
Anneleri çocuklarına bir destek vermediği vakit ‘Acaba eksik bir şey mi yapıyorum’ diye bir pay kapıldıklarını anlatan Pirgon, “Böyle bir şey yok. Sağlıklı beslediğiniz sürece çocuklara rastgele bir şey vermenize gerek yok. Bunu ailelerimize düzgün aksettirmek gerekiyor. Sık sık çocuklarımızı dışarıya çıkaralım, güneşe, parka, oyuna. Dünyaları mesken olmamalı. Dağınık bir mutfakta çocuk alışkanlık edinmez. Bisküvi, gofret olan bir mutfaktaki çocuğa bakın, bir de elma, marul, salata, yoğurt olan çocuktaki çocuğun gelişimine bakın. İkisi birebir olmayacaktır. Ailelerimize bunları hoş anlatmamız lazım. Çocuğa bakımlarda, onların ruhsal durumunu koruyarak, memnun ederek, tabiat ile baş başa kalmasını sağlamakla başarabileceğimize inanıyorum” tabirlerini kullandı.
