Perşembe günü Türkiye’de faaliyette bulunan toplam 853 döviz ofisi, kendileri ile ilgili Resmi Gazete’de yayımlanan bildiri ve yönetmelik düzenlemelerinin faaliyetlerini sonlandırmalarına neden olacağına dikkat çekmek için 15 dakika faaliyetlerini durdurdular. Sözcü müellifi Nedim Türkmen, kelam konusu düzenlemeyle birlikte döviz ofislerinin faaliyet koşullarının ağırlaştırılarak kepenk kapatmaya zorlandıklarını söyledi. Türkmen, “Yapılan son düzenleme döviz ofislerine ağır sorumluluklar yüklemekle kalmıyor. Birebir vakitte döviz ofislerinin daha fazla sistem dışına çıkmasına neden olacak ağır kararlar içeriyor” diye yazdı.
Bugünkü köşesinde kelam konusu düzenlemenin ayrıntılarını pahalandıran Türkmen şu görüşleri lisana getirdi:
“Yapılan düzenlemelerle, mevcut döviz ofislerinin pay (pay) bölümleri için gerekli olan bakanlık müsaadesi fiyata bağlandı. O denli ki; Hazine ve Maliye Bakanlığı’na hisse devranı müsaade fiyatı olarak A kümesi döviz ofisleri 6.000.0000 TL ve B kümesi döviz ofisleri ise 5.500.000 TL fiyat ödemek zorundalar. Bu formda bir düzenleme döviz ofislerinin kıymetini sıfıra indirdiği üzere, hiçbir dal için yapılmayan bir düzenleme ile tanıştılar. Bu düzenleme, Anayasa’nın “mülkiyet hakkının korunması” unsuruna açıkça alışılmamıştır. Yeni bildiri ile ‘yetkili kuruluşlar faaliyet gösterdikleri işyeri haricinde rastgele bir gayrimenkul mal edinemezler’ kararı de getirilmiştir. Bu düzenleme de mülkiyet hakkının ihlali sonucunu doğuracaktır.
Döviz ofislerine, döviz ofislerinin kapalı olduğu günler dahil olmak üzere; kamera kayıt sistemi zaruriliği getirildi. Yapılan tüm süreçler kayda alınacak ve 1 yıl saklanacak. Bilhassa, bulut sistemi üzerinden saklama mecburiliği teknik imkansızlık içeriyor. Bu uygulama hiçbir bölümde bulunmazken, döviz ofislerine neden getirilmiştir?
Yeni düzenlemeler ile Türkiye 4 bölgeye ayrılmış. Bölgeler ortası adres nakli süreçlerinde 1.000.000 TL’den 3.000.000 TL’ye kadar fiyat talep edilecektir. Bu düzenleme ile döviz ofislerine adeta “oturun oturduğunuz yerde” denmektedir. Bu düzenleme, Anayasa ile teminat altına alınmış “çalışma hakkı”nın engellenmesidir.
Yapılan her süreçten T.C. kimlik numarası alınması, kayıt dışılığı artıracaktır. T.C. kimlik numarası uygulamasında bir alt hudut belirlenmesi, kayıt dışılığın önüne geçilmesinde kıymetli düzenleme olacaktır. Bildirimin 15 günlük uygulamasında; T.C. kimlik numarası alınması uygulaması nedeni ile birçok vatandaş döviz alım satımını döviz ofisi yerine, merdiven altı yerlerden gerçekleştirmeyi tercih etmiştir.
Bildirim ile yetkili kurumlarda hisse sahipliği bulunmayan şahısların, şirketi münferiden temsile yetkili kılınması yolu kapatılmıştır. Bu bireyler, lakin şirkette en az % 50 ve üzeri hisseye sahip hissedar yahut hissedarlarla ortaklaşa temsile yetkili kılınabilecektir.
Yapılan düzenleme, TTK 370. hususuna nazaran; anonim şirketler için, ‘Yönetim konseyi, temsil yetkisini bir yahut daha fazla murahhas üyeye yahut müdür olarak üçüncü bireylere devredebilir. En az bir idare heyeti üyesinin temsil yetkisini haiz olması şarttır’ kararına açıkça alışılmamıştır.”
Yazının tamamını okumak için .
