Rekabet Kurumu koronavirüs salgını sürecinde, perakende besin ve paklık eserleri ticaretiyle iştigal eden zincir marketler ile bunların tedarikçileri pozisyonunda bulunan üretici ve toptancı düzeyindeki teşebbüslerin fiyatlama davranışlarının incelenmesine yönelik olarak yürütülen soruşturma tamamlandı. 5 büyük markete cezalar kesildi.
75 KURUŞLUK KABAK 7.50 TL’YE SATILDI
Kesilen cezalar sonrası zincir marketlerde yaşanan usulsüzlükler ortaya çıktı. Bahisle ilgili açıklamalarda bulunan CNN Türk İstihbarat Şefi Nihat Uludağ şu tabirleri kullandı:
“İlgili marketin kendi alt şirketi kabak tedariği sağlamış. Halde 75 kuruşa satılan kabağı kendi firmasına 3.95 TL’ye satmış. O da vatandaşa 7.50 liraya mal edilmiş. Bu bize hayli olağandışı bir artış olarak gözüktü. Buradaki pahalılık mı fahiş fiyat mı? Pekala pahalılık ne, fahiş fiyat ne? Bir cep telefonu düşünün fiyatı 20 bin liradır. Değerli olabilir ancak 20 bin liralık bir cep telefonunu satıcı 100 bin liraya satıyorsa bu fahiş fiyattır. Buradaki değerli olan nokta budur. Ortadaki uçurum devasa bir uçurumdur. 2-3-4 kata kadar fiyat farkının oluştuğu bir durum. Burada asıl en kritik mevzu bu. Piyasa değerli mı, fahiş fiyat mı? Bir eser değerli olabilir maliyeti girdisi kıymetlidir ve onu kıymetli bir fiyata satabilirsiniz. 1 liralık bir kalemi 20 liraya satıyorsanız 19 liralık haksız çıkar fahiş fiyata giriyor.
FAHİŞ FİYAT HEM ÇİFTÇİYE HEM TÜKETİCİYE ZİYAN VERİYOR
Toptancıdan 1 liraya kabağı A marketi aldı. Bunun ulaşım maliyetini çıkardı ve yüzde 100 farkıyla 2 liraya 3 liraya satabilir. Lakin bunu ana zincir marketler 1 liralık kabağı 10 liraya satarken piyasada otomatikman bir fahiş fiyat oluyor. Vatandaşta gidiyor her yerde fiyat birebir ve diyor ki bunun fiyatı bu. Fahiş fiyatlandırma sisteminin tüketiciye ziyanı var lakin en değerli ziyanı çiftçiye. 0.50 kuruşla alınan bir eser 10 liraya satılıyor. Çiftçi 0.50 kuruş kazanırken nasıl önümüzdeki yıl tarlaya ekecek.”
MARKETLER NE KADAR CEZA YEDİ?
- BİM Birleşik Mağazalar A.Ş.’ye 958.129.194,39 TL;
- CarrefourSA Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi A.Ş.’ye 142.469.772,07 TL
- Migros Ticaret A.Ş.’ye 517.672.762,75 TL;
- Savola Besin ve San. Tic. A.Ş.’ye (Yudum, Sırma ve Egemden) 22.210.998,63 TL;
- Şok Marketler Ticaret A.Ş.’ye 384.369.037,15 TL;
- Yeni Mağazacılık A.Ş.’ye (A101) 646.582.329,39 TL