Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Mukavelesi 26. Taraflar Konferansı’ndaki (COP26) gelişmeleri pahalandıran Milletlerarası Güç Ajansı (IEA) Lideri Fatih Birol, COP Başkanlığının iklim değişikliğiyle uğraşta verilen taahhütlerin uygulanmasını izlemek üzere IEA’yı 2023’e kadar görevlendirdiğini söyledi. Birol, ülkelerin taahhütlerine uyup uymadıklarını her yıl açıklayacaklarını lisana getirirken, iklim değişikliğiyle çabada en büyük sorunun finansman konusunun halledilmesi olduğunu belirtti. Birol şöyle dedi:
“Bu açıklamalar, ülkelerin taahhütlerine ne kadar uyduğunu yahut ne kadar geride kaldığını gösterecek fakat bir yaptırımı olmayacak. Şimdiye kadarki verilen taahhütlerin hiçbirinin yasal yaptırımı yok. Kimi ülkeler kendi içinde kanun haline getiriyorlar. Milletlerarası manada bunun bir yaptırımı yok ancak 2023’te olabilecek. Yaptırımı, ülkeleri uyarma konusunda olacak. Ülkelerin taahhütlerinin aksiyona yansımasına yönelik bir envanter çıkarılacak. Muhtemelen Birleşik Arap Emirlikleri’nde yapılacak 2023’teki COP toplantısında bu envanter pahalandırılacak.”
İklim değişikliğiyle uğraşta kilit bahis finansman
Birol, iklim değişikliğiyle gayrette verilen finansman taahhütlerinin yerine getirilmesinin kritik olduğuna dikkati çekerek, “İklim değişikliğiyle çabada en büyük sorun, finansman konusunun halledilememesi. Dünyadaki emisyonların yüzde 90’ından fazlası gelişmekte olan ülkelerden gelecek fakat pak güç yatırımlarının lakin yüzde 20’si bu ülkelere gidiyor.” dedi.
Gelişmiş ülkelerin gelişmekte yahut az gelişmiş ülkelere sağlamayı taahhüt ettiği yıllık 100 milyar dolar finansmanın kâfi olmadığını aktaran Birol, şunları kaydetti:
“Bu ülkelerin muhtaçlığı yıllık 1,1 trilyon dolar fakat bunun 10’da biri bile güç sağlanabiliyor. Bu epey kıymetli bir husus. Avrupa, Kuzey Amerika, Japonya üzere ülkelerde sermaye bir biçimde güce projeleriyle buluşuyor lakin paranın gelişmekte olan ülkelere gelmesinin önünde çok pürüz var. Afrika’da elektriğe erişimi olmayan 600 milyon insan var. Tüm dünyada ise 1 milyar. Daha da üzücü olanı ise dünyada 2,6 milyar insan, ısınmak ve yemek yapmak için odun yahut tezek kullanıyor. Bu çok büyük bir sorun. Bayan ve çocuklarda teneffüs hastalıkları yaşanıyor. Dünyadaki en kıymetli üç erken mevt sebebinden biri bu hastalıklar.”
Gelişmiş ülkeler, gelişmekte olan ülkelere yıllık 100 milyar dolar finansman sağlamayı taahhüt etmiş lakin bu amacı gerçekleştirememişti. COP26 Başkanlığı tepe öncesi yaptığı açıklamada, 100 milyar dolar finansmanın lakin 2023’te sağlanabileceğini belirtmişti. (AA)