10 Ekim 2015’te gerçekleşen Ankara Katliamı’nda hayatını yitiren İsmail Kızılçay için açılan tazminat davasında, devlette kusur bulmayan Danıştay, istihbari bilgi, doküman yahut ihbarın bulunmadığını belirtti.
Katliamda hayatını yitiren İsmail Kızılçay’ın yakınları “hizmet kusuru” bulunduğu argümanıyla Avukat Kazım Bayraktar aracılığıyla İçişleri Bakanlığı ve Ankara Valiliği aleyhine 1 milyon 325 bin TL’lik tazminat talebiyle Ankara 5’inci Yönetim Mahkemesi’ne dava açtı. Yönetim mahkemesi, “Davalı yönetim tarafından olayın bir terör saldırısı olduğunun belirtildiği, canlı bomba ile gerçekleştirilen patlama olaylarının çok sayıda vatandaşın vefatına ve yaralanmasına sebep olduğu göz önüne alındığında, olay nedeniyle yakınlarını kaybeden davacıların maddi ve manevi ziyanlarının toplumsal risk prensibi uyarınca davalı idarece tazmin edilmesi gerektiği” tespitini yaparak, aileye toplamda 218 bin 935 TL maddi, 300 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
Mezopotamya Ajansı’nın haberine nazaran, IŞİD’in 10 Ekim 2015 tarihinde Ankara Garı’nda gerçekleştirdiği katliamda hayatını kaybeden 104 kişi ortasında bulunan İsmail Kızılçay için tazminat ödenmesine ait mahkeme kararı, Danıştay’dan döndü.
“İdarenin kusuru yok”
Temyiz incelemesini yapan Danıştay 10. Dairesi ise verdiği kararda, yönetimin hizmet kusurundan kelam edilmeyeceğini ileri sürerek tazminatın da toplumsal risk prensibinin kanunlaşmış hali olan 5233 sayılı “Terör Ve Terörle Çabadan Doğan Ziyanların Karşılanması Hakkında Kanun” kapsamında kıymetlendirilmesi gerektiğine hükmetti. Danıştay, yönetimin hizmet kusurundan kelam edilmeyeceğine yönelik kararı kesin olduğunu belirtirken, tazminatın yine belirlenmesi için yönetim mahkemesinin kararını bozdu.
‘İhbar yok’ savunması yapıldı
Danıştay kararında, tetkik hakimin değerlendirmesine de yer verildi. Hakim kararında, canlı bomba aksiyonunun, tıpkı olaya ait evrakların, Müfettiş Raporlarının ve Emniyet’in ilgili ünitelerince evraklara sunulan orta karar karşılıklarının birlikte değerlendirildiğini belirterek, katliamda istihbari bilgi, doküman yahut ihbarın bulunmadığını savundu. Yaşanan katliamı “terör olayı” olarak kıymetlendiren hakim, yönetimin hizmet kusuru ve kusursuz sorumluluk halinin bulunmadığını ileri sürdü. Hakim, saydığı münasebetler üzerinden davanın toplumsal riskten incelenmesinin hukuka uygun olduğunu belirtti.
“İçişleri Bakanlığı Müfettişliği yazısının emniyet ile paylaşıldığına dair evrak yok”
Danıştay kararının türel kıymetlendirme kısmında da katliama dair bir ihbarın bulunmadığı savunuldu. Ankara 12’inci Yönetim Mahkemesi’nin bir kısım kararlarında; TEM Daire Başkanlığı’nın 14 Eylül 2015 tarihli Ankara ve 47 Vilayet Emniyet Müdürlüğü TEM Şube Müdürlüklerine gönderildikleri anlaşılan IŞİD’in Türkiye’ye yönelik milletlerarası ses getirecek çapta büyük bir aksiyon yapma kararı aldığı, bu hareketle ilgili olarak seçtiği kümesi Suriye Dera Zor’da bulunan bir kampta özel eğitime tabi tutmaya başladığı, planlanan aksiyonun uçak/gemi kaçırma ya da miting/kalabalık yerde birebir anda çok sayıda canlı bomba patlatma biçiminde kompleks bir aksiyon olabileceği içerikli yazı ve İçişleri Bakanlığı Mülkiye Müfettişliği tarafından hazırlanan 25 Şubat 2016 tarihli Ön İnceleme Raporunda toplantı ve şov yürüyüşlerine ait emniyet önlemlerinin planlamasını yürüten Güvenlik Şube Müdürlüğü ile paylaşıldığına dair bir doküman bulunmadığı ileri sürüldü.
“Hizmet kusurundan kelam edilemez”
Katliamda elde edilen istihbari bilginin somut, açık bir bilgi içermediği, vakit ve kişi tarafından de bilgi bulunmadığı, bu nedenle belgeyi olaya ait bir istihbarat olarak kabul etmenin mümkün olmadığını kaydedilen Danıştay kararında, “Emniyet ünitelerinin olay öncesinde olaya ait rastgele bir ihbarın bulunmadığına ait yazıları da göz önünde tutularak olay öncesine ait yönetimin hizmet kusurundan kelam edilemeyeceği sonucuna varılmıştır” denildi.
“Olay sonrasında emniyet önlemleri ve sıhhat hizmetleri istikametinden hizmet kusuru yok”
Miting esnasında esnasında güvenlik önlemleri istikametinden yönetimin başka mitinglerde yapmış oldukları rutin uygulamaları yapmadıkları, olay yerinde kâfi işçi bulunmadığı, toplanma alanı olan Gar önüne girişte üst aramalarının yapılmadığı, kente girişte araçların aranmadığı, denetim edilmediğine ait savlara dair de karar veren Danıştay, işçi sayısının kâfi olduğunu, gerekli emniyet önlemlerinin alındığını savunarak hizmet kusurunun bulunmadığına hükmetti. Katliam sonrası sıhhat hizmetlerinin alana geç ulaştığı, polisin gaz ve öteki biçimlerde müdahalelerine ait ise Danıştay, “İlk 6 dakika içinde 12 ambulansın olay yerine ulaştığı, olay yerinin hastanelere yakın olması nedeniyle birçok sefer olay yerinden hastanelere yaralı sevk edildiği, 65 dakika içinde olay yerinde hiç yaralının kalmadığının belirtildiği, olay sonrasında emniyet mensuplarınca biber gazı kullanıldığı tezleri hakkında ise gaz kullanımının bu bahiste sertifikalı güvenlik vazifelileri tarafından gerekli görüldüğü için yapıldığı, tüm bu konuların birlikte kıymetlendirilmesi sonucunda yönetimin olay sonrasında emniyet önlemleri ve sıhhat hizmetleri tarafından hizmet kusurunun bulunmadığı sonucuna varılmıştır” dedi.
Karşı oy
Danıştay kararında bir üye de karşı oy kullandı. Karşı oy kullanan üye şunları belirtti:
“Dosyanın incelenmesinden; olayın davalı yönetimlerden yasal müsaade alınarak organize edilen, davalı yönetimlerin evvelce bilgisinin olduğu ve toplantının gerçekleşmesi kademelerinde şahsen yer aldığı, tarihi ve saati makul bir miting öncesi meydana geldiği anlaşıldığından, olayda davalı yönetimlerin hizmet kusuru kriterlerinin Danıştay içtihatlarında öngörülemeyen terör olaylarında belirlenen olay öncesi istihbari bilgi, doküman olup olmadığı incelemesi dışında olaya mahsus yapılması gerektiği, hizmet kusuru tespit edilemezse dahi olayın yönetimin nezaretinde yasal bir miting öncesi meydana geldiği dikkate alınarak kusursuz sorumluluk hali içinde kıymetlendirilmesi gerektiği oyuyla Daire çoğunluk kararına katılmıyorum.”
