Ümraniye Cezaevine düzenlenen, “Hayata Dönüş Operasyonu”yla ilgili 267 askere verilen beraat kararları istinafça onandı. Müşteki avukatlarından Güçlü Şirin, kararı Yagıtay’a taşıyacaklarını söyledi.
Şirin, “Mahkemenin yargılamayı göstermelik sürdürdüğü, olayı kapatmak gayesi çok netti, istinaf da bu hali onamış oldu. Mahallî mahkeme kararı da gerekçesizdi, istinafın kararı da o denli. Bu dava sürerken müştekilerin birçok AİHM şikayeti de ihlal kararıyla sonuçlanmıştı. O kararları da evraka sunduk lakin dikkate alınmadı.
Ümraniye Cezaevine 19 Aralık 2000’de düzenlenen, Bora ve Atmaca isimli askeri planların uygulandığı “Hayata Dönüş Operasyonu”yla ilgili 267 askere açılan davadaki beraat kararları istinafça onandı.
Mahkeme yarım sayfa karar yazdı
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi’nin 28 sayfalık kararının 26 sayfası sanık ve müdahillerin isimlerinden oluşuyor. Yalnızca yarım sayfalık karar yazan mahkeme, burada da lokal mahkemenin kararını tekrarlıyor.
Müşteki avukatlarından Güçlü Şirin, Bianet’ten Ayça Söylemez’e yaptığı açıklamada, onamaya dair hiçbir münasebet sunulmayan bu kararı Yargıtay’a taşıyacaklarını söyledi. İstinaf mahkemesinin 21 Eylül tarihli kararı avukat Sevimli’ye dün bildirim edildi. Güçlü Sempatik, “Onlarca klasör dokümanın olduğu bir evrakta istinaf, beraata dair hiçbir münasebet yazmamış. İstanbul Anadolu 6. Ağır Ceza Mahkemesinin kararını motamot kabul etmiş” diye konuştu.
İstinaf, sanık avukatlarının zamanaşımı kararı verilen cürümler tarafından bozma talebini de reddetti.
“İstinaf mahkemesi bu belgeyi okumamış”
Güçlü Şirin, “İstinaf mahkemesi bu belgeyi okumamış, gerekli ihtimamı göstermemiş. Davanın içeriği sebebiyle de açıkçası buna şaşırmadık. Lakin en azından bu türlü bir belgede asıldan olmasa da yoldan bozma kararı vermesi gerekirdi” dedi.
“Harekat planlarında ismi geçenler tespit edilip söze çağrılmadı”
“Dosyada Bora ve Atmaca isimli iki başka harekat planı var. İstanbul Anadolu 6. Ağır Ceza Mahkemesi bu planlarla ilgili hiçbir süreç yapmadı, planlarda ismi geçenleri tespit edip söze çağırmadı, kararında bile tartışmadı. Örneğin Bayrampaşa davasının görüldüğü Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi harekat planlarına dair talepleri kabul edip araştırma yapıyor. İstinaf mahkemesinin bu davada kâfi inceleme yapılmadığına dair tespitte bulunması gerekirdi.”
“AİHM kararları da dikkate alınmadı”
Avukat Sempatik, İstanbul Anadolu 6. Ceza Mahkemesi heyetini bu yargılama pratiği nedeniyle üç kere reddettiklerini, iki sefer de Yargıçlar ve Savcılar Kurulu’na şikayet ettiklerini lakin hiçbirinden sonuç çıkmadığını söyledi:
“Mahkemenin yargılamayı göstermelik sürdürdüğü, olayı kapatmak emeli çok netti, istinaf da bu hali onamış oldu. Lokal mahkeme kararı da gerekçesizdi, istinafın kararı da o denli. Bu dava sürerken müştekilerin birçok AİHM şikayeti de ihlal kararıyla sonuçlanmıştı. O kararları da belgeye sunduk fakat dikkate alınmadı. Mahkeme 15 yıllık davada taleplerimizi daima reddetti, talimatla sanık sorgusu alıp duruşmaları götürdü sonra da beraat kararı verdi. İstinaf da bu hukuksuz yargılamayı devam ettirdi.”
“Davada sanıklar mahkemeye hiç gelmedi, avukatlar sanıklara hiç soru soramadı”
Avukat Şirin, Ceza Muhakemesi Kanunu’na açıkça alışılmamış olan metotların dahi bozma kararına münasebet oluşturmadığını söz etti:
“Sanıkların sorguları talimatla bulundukları vilayetlerde yapıldı. Mahkeme SEGBİS ile bile tabirlerini almadı. Meğer CMK’nın 196. Unsuruna nazaran, 5 yıl ve üzeri cezayla yargılanan sanıklar huzurda dinlenmeli. Bu olmuyorsa SEGBİS ile mahkemeye katılmalılar. Ancak bu davada sanıklar mahkemeye hiç gelmedi, avukatlar olarak sanıklara hiç soru soramadık. Lakin istinaf mahkemesi, CMK’ya direkt muhalif bir durumu bile gözardı etti.”
Güçlü Şirin, istinafın mahallî mahkemenin verdiği taraflı kararın birebirini onayarak göstermelik yargılamayı devam ettirdiğini belirterek, “Bu kararla bir defa daha yargılamanın başından beri göstermelik olduğu ortaya çıktı. Davanın siyasi olması nedeniyle şaşırmadım fakat hiç değilse tüzel açıdan kararın bozulması gerekirdi. Natürel bu son karar değil, temyiz yolu açık. Son kararı Yargıtay verecek, biz de takip etmeye devam edeceğiz. Çok net tarza terslikler var, en azından bu sebeple bozulması gerekir” diye konuştu.
“Tutuklu ve mahkumlarla ilgili öbür karar ortadayken bu kararı verilmemeliydi”
Cezaevindeki ölümlerle ilgili 399 mahpusa açılan davada da İstanbul Anadolu 5. Ağır Ceza Mahkemesi, yargılanan mahpusların, öldürme cürmünü işlemediklerinin sabit olması nedeniyle beraat etmesine karar vermişti.
Dört mahpusun ve Jandarma Uzman Çavuş Nurettin Kurt’un operasyonu yapan askerlerce öldürüldüğü, davanın gerekçeli kararıyla katılaşmıştı. Fakat askerlerin yargılandığı davada da beraat çıkınca ölenlerin failleri ‘meçhul’ kaldı.
Güçlü Şirin, tutuklu ve mahkumların yargılandığı davada mahkemenin “suçu işlemedikleri sabit olduğundan” gerekçesiyle beraat kararı verdiğine dikkat çekti:
“Askerlerin yargılandığı davada ise İstanbul Anadolu 6. Ağır Ceza Mahkemesi ise kanıt yetersizliğinden beraat verdi. Lakin mahkemenin, tutuklu ve mahkumlarla ilgili başka karar ortadayken bu kararı veremiyor olması gerekir. Mahpusların yapmadığı kararla açık, İstanbul Anadolu 6. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti, bu davada yargılanan askerlerin de fail olmadığını düşünüyorsa kabahati işleyenlerin bulunması ismine yeni bir soruşturma açılması için hata duyurusu yapması gerekirdi.”
Ne olmuştu?
İstanbul Anadolu 6. Ağır Ceza Mahkemesi, 3 Aralık 2019’daki kararında dava mühletince hayatını kaybetmiş olan beş sanık hakkında davanın düşürülmesine karar verdi. Kalan 262 sanıktan kimileri hakkında ‘kasten yaralama’ ve ‘işkence’ hatalarından açılmış olan dava da zamanaşımından düştü.
Sanıklar, yargılandıkları ‘faili muhakkak olmayacak formda taammüden öldürme’ kabahatinden da ‘aleyhlerine mahkumiyetlerine kâfi her türlü kuşkudan uzak kesin ve inandırıcı delil bulunamadığından’ beraat etti.