Yetişkinler üzere çocukların da vakit zaman palavra söyleyebildiklerini belirten Uzman Psikolog Merve Demir, küçük çocuklardaki palavra söyleme davranışının, aslında çocuğun zihinsel gelişimi ile ilgili olduğunu söyledi.
Nişantaşı Psikiyatri Merkezinden Çocuk-Ergen Psikoterapisti Uzman Psikolog Merve Demir, “Anne ve babalar çocuklarının palavraları karşısında çoklukla paniğe kapılırlar. Lakin, 7 yaşından evvel çocuğun palavra söylemesi konusunda tasa etmeye gerek yoktur” dedi.
Bir çocuğun palavra söyleyebilmesi için öncelikle çocuğun kendi bildiği bir şeyi, karşısındakinin bilmediğini bilmesi gerektiğini kaydeden Uzman Psikolog Demir, “Böylece çocuk karşısındaki kişiyi kandırabilir. Ayrıyeten çocuğun konuşmasını, yüz sözünü ve beden lisanını denetim edebilme maharetinin de gelişmesi gerekir. Bu sayede söylediği palavra inandırıcı olur. Küçük çocuklar bu hünerleri elde ettikten sonra sık sık palavra söylemeyi denerler. Bu sebeple küçük bir çocuğun palavra söylediğini gördüğünüzde korkmanıza gerek yoktur. Lakin 7 yaşından sonra çocuk sık sık palavra söylüyorsa, neden palavra söylediği üzerine düşünmek gerekmektedir. Bilhassa palavra söylemeyi alışkanlık haline getiren çocukların, ruhsal dayanak almaları yararlı olacaktır” tabirlerini kullandı.
“Sevgi eksikliği sebebiyle palavra söylerler”
Uzman Psikolog Merve Demir çocukların neden palavra söylediklerini şöyle sıraladı:
“İlgi çekmek isterler. Anne babalarının palavralarını taklit ederler. Tenkit ve reaksiyondan kaçınmak için palavra söylerler (“ödevim yok”). Diğerlerinin hayranlığını kazanmak isterler. Sorumluluktan kaçmak isterler. Sevgi eksikliği sebebiyle palavra söylerler. Takdir ve onay görme gereksinimleri vardır. İsteklerini ertelemekte zorlanırlar. Kıskançlık hisleri ile başa çıkmak için palavra söylerler. Anne babanın sert ve mükemmeliyetçi tavrı sebebiyle palavraya başvururlar. Ceza almaktan kaçınmak isterler. Özgüven meseleleri olabilir. Anne ve babanın öfkesinden korkarlar. Kendini övmek için, bedelli ve kâfi olduğunu göstermek için palavra söylerler (“En süratli ben koştum”). Karşılanmayan bir gereksinimleri vardır. Kendini öteki insanların yanında eksik hissettikleri için palavra söyleyebilirler.”
“Öncelikle siz çocuğa karşı dürüst olun”
Uzman Psikolog Merve Demir, çocuğun palavra söylediği durumlarda birinci olarak anne ve babaların çocuğa dürüst olması gerektiğini tabir ederek şu tekliflerde bulundu:
“Öncelikle siz çocuğa karşı dürüst olun. Palavra söylemeyin. Ona dürüstlükle ilgili örnek olun. Çocuğunuzun size palavra söylemesi durumunda çok reaksiyon göstermeyin. Çocuğun neden palavra söylediğini anlamaya çalışın. Çocuğun palavra söylemesi aslında ebeveynlere bir bildiridir. Bir muhtaçlığını, bir problemini gösteriyor olabilir. Bu sebeple palavra söyleme davranışına odaklanmak yerine, çocuğun neden palavraya gereksinim duyduğunu keşfetmek daha değerlidir. Ebeveyn olarak kendinizi değerlendirin. Çok katı kurallar koyuyor olabilir misiniz? Çok sert reaksiyonlarınız var mı? Çocuğunuz sizden korkuyor mu? Çocuğu çok fazla eleştirir misiniz? Mükemmeliyetçi misiniz? Çocuğunuzu gereğince dinliyor musunuz? Öbür çocuklarla kıyaslamayın. Çocuğunuzu takdir edin, ondan şad olduğunuzu hissettirmeye çalışın. Eleştirmeyin. Çocuğunuzu yalancı olarak etiketlemeyin. Palavra söyleme davranışını, çocuğun kişiliğinden bağımsız olarak değerlendin. Sakin ve hoşgörülü bir tavırla çocukla konuşun. Palavra söylemenin, kendisi ve diğerleri için nasıl olumsuz sonuçlar doğurabileceğini anlatın; “Yalan söylemen karşındaki kişiyi üzer ve kızdırır. Palavra söylediğin vakit arkadaşların sana daha az güvenmeye başlayabilirler ve bu sebeple seninle olan arkadaşlıklarını bitirebilirler” üzere. Dürüst olmanın yararları üzerine konuşun. Çocuğa kendisinin, diğerleri tarafından kandırıldığında ne hissettiğini sorun. Böylelikle karşısındakinin hislerini daha güzel anlayabilir. Çocuğunuz size karşı dürüst olduğunda ona teşekkür edin. Bu davranışı takdir ettiğinizi gösterin. Zekasını ve hayal gücünü toplumsal olarak uygun yollarda kullanmasını teşvik edin (satranç oynamak, tiyatroda rol almak, öykü yazmak gibi).” – İSTANBUL
