Milletlerin tarihinde iz bırakan, ismi altın harflerle yazılmaya paha beşerler vardır. Fikir hayatında, sanatta, edebiyatta, siyasette yeni bir çağa kapı aralamış, öncülük, önderlik etmiş insanlar…
Bizim tarihimizde de o denli insanlarımız var.
Sezai Karakoç onlardan biriydi.
Şiirleri lisanlarda, edebiyatın değişik alanlarında verdiği eserler ellerde, fikir yapıtları zihinlerdeydi Sezai Bey’in. 60 yılı çoktan aşmış verimlilik yıllarında çıkardığı mecmua –Diriliş– ile, kurduğu yayınevinden yayınlanmış, bir kütüphaneyi tek başına dolduracak sayıda yapıtlarıyla birkaç kuşak gence yol gösterdiği üzere, bununla da yetinmeyip bir de parti –Yüce Diriliş Partisi– kurmuş, ihtarlarını siyasi kimliğiyle geniş kitlelere ulaştırma uğraşına da girişmişti.
Vefatı hiç kuşkusuz bütün bu alanlarda telafisi imkansız bir boşluk oluşturacaktır.
Allah’tan kendisine rahmet, sevenlerine ve yol arkadaşlarına sabır diliyorum.
Bir meslek anım eşliğinde bir fikir ve hareket insanı olarak Sezai Karakoç
Meslek hayatımın bir periyodunda gazetede ‘Konuşa Konuşa’ genel başlığı altında haftalık mülakatlar da yapmıştım. Görüşeceğim şahıslar listesinin en başında onun ismi yazılıydı, lakin sorun vardı: Kendisine nasıl bunu kabul ettirecektim?
Hayatında verdiği mülakatların sayısı bir elin parmaklarını geçmez.
[Bir televizyon kanalı, on yıl kadar evvel, onun hayatını anlatma savlı bir belgesel hazırladı. Birinci gösterimi özel davetliler huzurunda büyükçe bir salonda yapılan belgeselde pek az fotoğraf kullanılabilmişti, görüntü imajları ise kendisine haber verilmeden uzaktan çekilmişti. Fotoğraf çektirmez, manzara vermez biri olarak tanınırdı Sezai Beyefendi. Aşikâr ki, belgeseli hazırlayan sevenleri kendisinden çekim müsaadesi alamamışlardı.]
Diriliş Partisi’ni kurduğu birinci yıl, kendisinin parti kurucularından olmakla onurlandırdığı bir dostumun delaletiyle randevu alındı. Mülakat için parti genel merkezine giderken zihnimi işgal eden tek mevzu vardı: Yayında kullanılacak fotoğrafı nasıl kotaracaktık? Görüşmemiz bittiğinde beni şaşırtan bir gelişme yaşandı. ‘‘Fotoğraf çekilebilir miyiz?’’ soruma zorlamam gerek kalmadan olumlu yanıt verdi Sezai Beyefendi.
Uzun yıllar kendisiyle ilgili yazı ve haberlerde o gün çekilen ve mülakat günü gazetede yayımladığımız fotoğraflar kullanıldı.
Bu yazımın başında ve içerisinde gördüğünüz iki fotoğraf o gün çekilmiş olanlardır.
Mülakatım da, sonradan, ‘Diriliş Yayınları’ ortasında ‘Tarihin Yol Ağzında’ ismiyle yayınlandı.
Aşağıda mülakatın giriş kısmından iki soruyu motamot aktarıyorum:
Soru: Siz fikir adamı ve sanatçı kimliğinizle bilinip tanınıyorsunuz. Son bir kaç yıldır da bir siyasi aksiyonun içindesiniz, Diriliş Partisi Genel Liderisiniz. Fikir ve sanat adamlığından siyasi harekete geçme süreciniz nasıl oldu?
Yanıt: Kişilik bir bütündür; bunlar başka süreçler yahut birbirinden kopuk devirler değil, tıpkı kişiliğin çeşitli kurallarda ve çeşitli vazifelerde aldığı tutumlardır. Hele bizim dünyaya geldiğimiz çağda, sanatçı kişiliğini dolaysız toplum misyonu kişiliğinden ayırmak mümkün değildir.
Yasal yahut Harun Reşid devranında, bir insan yalnızca şiir yazarak toplumdaki vazifesini yerine getirmiş olabilirdi; ancak, toplumların, kritik periyotlarında, şairle cephedeki beşere aralığı birebirdir. Şairin tutumu cephedeki insanın halinden farklı değildir. Diyelim bir Mehmed Akif, hem cephede, hem de şiiriyle çarpışan bir insandı. Bu bakımdan, bizim de durumumuz Mehmed Akif’in durumundan farklı değildir. Mehmed Akif, biten bir periyodun son savaşçısıydı, bizler de başlayan bir devrin birinci savaşçılarıyız. Birisi bitmemek için yapılan bir savaş, öbürü de yeni bir periyodun, bir dirilişin başlayış savaşıdır. Bu iki savaş birbiriyle irtibatlıdır. Onlar savaşmasaydı biz tahminen bu başlangıcı yapamayacaktık.
Niyete gelince… Fikir, sanatla hareket ortasındaki köprüdür. Sanatla yola çıkan savaşçı insan, daha sonra otuz yılın olgunluğuna erince, fikir periyodunun büyük eşiğine ayak basacak, onun da gerisinden aksiyon gelecektir. Zira, biz fikir için niyet üretmiyoruz; niyetlerimiz toplumun sıhhati içindir ve olağan, bir gün, kesinlikle uygulanmalıdır. Kanılar uygulanmadığı vakit dingin suyun uğradığı akibete uğrarlar; bataklıklar oluşur ve sinekler ürer. Niyet de, akan bir su üzere, toplumun ruhunda ve davranışlarında yeni arayışlar bulursa canlılığını koruyacaktır. O bakımdan, ben, milletimin hayat ve memat gününde, şiirimle, fikir çalışmalarımla ve politik atılımımla tıpkı kişiliği sürdürdüğüm inancındayım.
Soru: Siyasi hareketiniz son vakitlerin gelişmesi. Bu günleri sizin için özel kılan ve siyasî hareket başlatmanızı gerektiren kaideler neler?
Yanıt: Aslında hareketimiz yeni değildir. Aysberg üzere su altında oluşan bir tarafı vardır. 30 yıllık bir niyet çalışması kelam bahsidir. Çıkardığım mecmuada, bütün yazdığım yazılarımda, hatta şiirlerimde bir dâvayı savunmuşumdur. Bu, demin de dediğim üzere, yalnızca teorik, bir felsefi sorunu çözmek halinde ortaya konulmuş bir dâva değildir, bir toplumun hayat-memat dâvasıdır. Fakat bunu kesinlikle benim uygulamam, öngördüğüm fikirleri yahut tertibi benim ön plana geçip de tatbik alanına koymam kural değildi. Düşünürler niyetlerini söylerler, arttan gelen bir kuşak de onu uygular. Lakin süreç hızlanınca, memleketimizin, milletimizin çok kritik bir periyoda girdiği görülünce bunu öne almak gerekti.
Otuz yıl içinde niyetlerimiz toplumda yayılmış, gelişmeler olmuş, yeni bir kuşak yetişmeye başlamış, lakin istediğimiz manada siyasi bir takım yetişmemiştir. Ancak hadiseler o kadar süratli akmıştır ki, bu siyasî takımın yetişmesini yahut faaliyete geçmesini çok hızlandırmak icabetmiştir. Bu sebeple fikir alanından direkt politik alana geçme zarureti doğmuştur.
Cemal Süreya’nın “Öyle bir Müslüman ki Marx da bilir, Nietzsche de bilir, Salvador Kısmı de sever, sıkışmış, sıkıştırılmış deha” dediği şair Sezai Karakoç hayatını kaybetti