Seyahat aksiyonlarını ‘organize’ ve ‘finanse etmekle’ suçlanan Osman Kavala‘nın dört yıldan fazladır süren tutukluluk halinin devamına ait İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin aldığı karar yansılara neden oldu.
Avrupa Parlamentosu Türkiye Karma Parlamento Komitesi Eş-Başkanı Sergey Lagodinsky tutukluluğun devamıyla ilgili, “Türkiye-Avrupa Birliği ilgileri, bilhassa de yeni Alman hükümeti açısından yeni bir başlangıç için kaçırılmış bir fırsattır” sözünü kullandı.
Almanya hükümeti insan hakları ve insani yardım sorumlusu Barbel Kofler, Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesinde yayımlanan açıklamasında “İstanbul’daki mahkemenin bugünkü kararı ile maalesef Türkiye Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Osman Kavala’nın derhal hür bırakılması için neredeyse iki yıldır cevapsız bırakılan talebini yerine getirmedi. Bunu esefle karşılıyorum” dedi.
Euronews’in haberine nazaran Türkiye’nin kurucu üyesi olduğu Avrupa Kurulu’nun önümüzdeki günlerde mevzuyla ilgili nasıl bir süreç yürütüleceği konusunda karar alacağını belirten Kofler, bu davanın sadece Osman Kavala ya da Türkiye ile değil, Avrupa’da bir bütün olarak insan haklarının korunmasıyla ilgili olduğunun altını çizdi ve AİHM kararlarının Avrupa Kurulu’nun kurulduğundan bu yana inşa etmekte olduğu insan haklarının korunması sisteminin yapı taşı olduğunu kaydetti.
“Türkiye-Avrupa Birliği ilgilerinde yeni bir başlangıç için kaçırılmış bir fırsat”
Avrupa Parlamentosu Türkiye Karma Parlamento Komitesi Eş-Başkanı Sergey Lagodinsky, de toplumsal medyadan paylaştığı basın açıklamasında “Osman Kavala mahpusta kalmaya devam edecek. Bu Türkiye-Avrupa Birliği münasebetleri, bilhassa de yeni Alman hükümeti açısından yeni bir başlangıç için kaçırılmış bir fırsattır” tabirini kullandı.
“Avrupa Kurulu ihlal sürecini kabul etmek zorunda mı bırakılıyorlar?”
Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor ise “Mesut Özdemir‘in lideri olduğu İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, AİHM kararlarına uymayarak, Osman Kavala’yı demir parmaklıkların gerisinde tutmaya karar verdi. Türkiye’deki yetkililer gönülsüzce Avrupa Kurulu ihlal sürecini kabul etmek zorunda mı bırakılıyorlar? Öbür bir yol görünmüyor.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise şu tabirler yer verildi:
“Kavala’ya yönelik kuşkulu suçlamalar, hukukun üstünlüğü ve demokrasinin altını oyuyor”
“Özgürlüklere hürmet gösterme ve bu davayı en kısa müddette sonuçlandırma konusunda Türkiye’ye davet yapmaya devam ediyoruz. Türkiye’yi ayrıyeten, AİHM kararlarına uymaya çağırıyoruz. Osman Kavala’nın bir an evvel hür bırakılması davetinde bulunuyoruz. Kavala’ya yönelik kuşkulu suçlamalar, devam eden tutukluluğu hukukun üstünlüğü ve demokrasinin altını oyuyor.”
Türkiye’deki sivil toplum, medya, siyaset ve iş dünyası önderlerine yönelik devam eden suçlamalar ve uzun tutukluluk müddetlerinden önemli telaş duyuyoruz. Tabir özgürlüğü, barışçıl toplanma ve örgütlenme hakkı her sağlıklı demokrasinin temel direğidir”
“Türkiye’ye karşı ihlal süreci başlatılsın”
Karar üzerine Avrupa Kurulu üyeleri devlet liderlerine hitaben bir açık mektup yayınladığını duyuran Milletlerarası Af Örgütü mahkemenin insan hakları savunucusu Osman Kavala’nın AIHM’in 2019 yılındaki bağlayıcı kararına rağmen özgür bırakılmamasının çok ender kullanılan ihlal sürecinin Türkiye karşı başlatılması gerektiğini belirtti.
Örgütün Avrupa Yöneticisi Nils Muiznieks “Türkiye’nin Avrupa Mahkemesinin bağlayıcı kararını uygulamayı reddetmesi Osman Kavala’nın özgürlük hakkının vicdansızca ihlalidir ve Avrupa insan hakları sisteminin bütünlüğüne önemli bir tehdit temsil etmektedir” sözlerini kullandı.
Avrupa Parlamentosu Üyesi Hollandalı vekil ve eski Türkiye Raportörü Kati Piri de toplumsal medyadan yaptığı paylaşımda Avrupa Kurulu bakanlarının Türkiye’ye karşı AIHM kararına itaatsizlikten ötürü ihlal sürecinin paylaşılması davetinde bulundu.
İhlal süreci nedir?
Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararı uyarınca Osman Kavala’nın özgür bırakılması için Türkiye’ye verdiği süre 29 Kasım’da doluyor. Avrupa Kurulu, AIHM kararlarına itaatsizlik durumunda Türkiye hakkında yasal ihlal süreci başlatacağı işaretini verdi.
İhlal süreci, bir Avrupa Kurulu üyesinin Avrupa Mahkemelerinin kararlarını uygulamaması durumunda Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’ne verilen bir yetki. Süreç sonunda Türkiye’nin Avrupa Kurulu’nda oy hakkının askıya alınması ya da üyelikten çıkarılması gündeme gelebilir.
Osman Kavala’nın AIHM kararları yeterince özgür bırakılması davetiyle açıklama yapan 10 ülkenin büyükelçisi için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ‘istenmeyen kişi’ ilan edilmeleri talimatı vermişti.
Erdoğan, krizin çözülmesinin akabinde “bu büyükelçilerin Türkiye’nin egemenlik konusundaki beyanlarında daha dikkatli olacağını umuyoruz. Milletimizin hassasiyetlerine uymayanların bu ülkede barınamayacağını da söylemek istiyoruz” tabirlerini kullanmıştı.
