Amerika Birleşik Devletleri Anayasa Mahkemesi, Mississippi eyaletinde 2018’de kabul edilen, hamileliğin 15. haftasından sonra kürtajı yasaklayan kanununu onaylama ihtimalinin sinyallerini verdi. Kanun ensest ya da tecavüz olsa dahi uygulanıyor.
2018 yılında Mississippi’de valinin “Burayı Amerika’daki doğmamış çocuklar için en inançlı yer yapacağım” kelamlarıyla imzaladığı kanuna karşı, bayan sıhhati üzerine çalışan Jackson Women’s Health Organisation, eyaleti mahkemeye vermişti.
Dava, 2020 Haziran’ında Anayasa Mahkemesi’ne sevkedildi.
Dün Anayasa Mahkemesi’nde gerçekleşen duruşmada, altıya üç çoğunluktaki muhafazakar yargıçlar “ülkede çoğunluğun onlar üzere düşündüğünü” savundu.
Mississippi’deki kanunun kabul edilmesini isteyen muhafazakarlar, ABD tarihinde “dönüm noktası” olan iki kararın kaldırılmasını istedi.
Bunlardan biri, 1973’te çıkan ve bayanlara hamileliğin birinci üç ayında büsbütün, sonraki devirlerinde de kısmi kürtaj hakkı veren kanun.
Oburu ise 1992’de kabul edilen, fetüsün rahim dışında “hayatta kalamayacağı” birinci 24 hafta boyunca kürtaj yapılabileceğini savunan kanundu.
O periyottan bu yana kürtaj hakkının sınırlandırılmasındaki kırmızıçizgi, fetüsün “canlı olmadığı” birinci 24 haftaydı.
Lakin Donald Trump devrinde Yüksek Mahkeme kürtaj hakkını sonlandırma istikametinde değişiklikler yapmış ve bunlar Amerika tarihindeki en muhafazakar dönüşüm olarak kabul edilmişti.
Kabul edilirse Haziran’da yürürlüğe girmesi beklenen Mississippi kanunu, milyonlarca bayanın kürtaj hakkına erişimini engelleyecek.
Amerika’da kürtaj aksileri, uzun vakittir Yüksek Mahkeme’den “doğmamış çocukları korumak ismine harekete geçmesini” talep ediyordu.
Lakin uzmanlar kürtaj sonlandırılırsa gebe bayanlardaki mevt oranının artabileceği konusunda ikazlarda bulunuyor.
Davacı Jackson Women’s Health Organisation için kürtaj hakkı bir “ya daima ya hiç” hengamesi.
- ‘Herkesin beni yargıladığını düşünüyordum’: 5 ülkeden 5 bayan kürtaj tecrübelerini anlattı
- Kürtaj hakkını savunan Yeşil Dalga hareketi Latin Amerika’da maddeleri nasıl değiştiriyor?
- ABD’de düşük yapan kimi bayanlar neden mahpus cezası alıyor?
Dünkü duruşmada liberal hakim Sonya Sotomayor, Anayasa Mahkemesi’nin bu kanun kabul edilirse toplumda oluşacak makûs algıdan kurtulamayacağını söyledi; 24 haftadan evvel fetüsün acıyı hissedip hissedemeyeceğini sorguladı.
Muhafazakar hakim Scott Stewart ise, fetüsün dışarıdan dürtülürse kendisini geri çekeceğini savundu. Sotomayor bu türlü uyarıcılara karşı beyin mevti gerçekleşmiş vücutların yüzde 40’ında da refleks gösterildiğini, bunun şuur sahibi olduklarına ve acıyı hissettiklerine dair bir ispat olmadığını belirtti.
Şayet mahkeme geçmişteki iki kanunu kaldırırsa ya da Mississippi yasasını kabul ederse, en az 21 eyalette kürtaj 15 haftadan sonra yasaklanacak.
2019’da Amerika’da kaydedilen kürtaj sayısı bir evvelki yıla nazaran yüzde 18 artarak 630 bine ulaşmıştı.
