Mayıs ayında ailesine, gardiyanların kendisine sistematik şiddet ve cinsel azapta bulunduğunu söyleyen ve 9 Aralık’ta tutuklu olduğu Kocaeli Kandıra Cezaevi’nde intihar ettiği sav edilen Garibe Gezer’in ailesi, “Vefat haberini verdiklerinde kendilerine de belirttim kardeşim intihar edecek biri değil hakkınızda soruşturma açacağız aile olarak dedim. Garibe’nin uğraşını devam ettireceğiz, cinayeti açığa çıkarmak için elimizden geleni yapacağız” açıklamasını yaptı.
Yeni Ömür gazetesinde yer alan habere nazaran, Garibe Gezer’in avukatı Jiyan Tosun, “Uzunluğunda izi var onu görebildik ancak bu mu neden oldu tabi bunu biz söyleyemeyiz. Otopsi sonucunda ön rapor çıktı fakat raporda da mevt nedeni yazmıyor. Otopsi raporundan sonra net söyleyebiliriz, raporu bekleyeceğiz. Biz otopsiye girmedik, biz gitmeden otopsi yapıldığı için ayrıntılı inceleme durumumuz olmadı, aslında yalnızca teşhis ettik cenazeyi” dedi.
Tosun şu sözleri kullandı:
“Cenaze alınırken oradaki TEM polisi saldırdı. Bizim avukat arkadaşımızda orada darp edildi, bir yaşlı bayan tekrar kolundan çekiştirilerek atıldı. Tehdit edildik, ‘hiçbir formda slogan atmayacaksınız. Ne cenazesi’ diye konuşuldu. Lakin polisin taarruzlarına karşın cenaze alındı, araca bindirildi ve memleketine gönderildi.
“Sorumlu kişi cezaevinin birinci müdürüdür”
Biz cezaevindeki öteki arkadaşlarla da konuştuk. Bilhassa son devirde buraya gelen cezaevi müdürü -öncekilerde katiyetle uygun niyetli değillerdi, bağlantı kanallarını kapatıyorlardı- büsbütün başka tutuklularla olan irtibatı de kapatmış, hiçbir halde görüşmüyor. Hiçbir talepleri karşılanmıyor. Arkadaşlar birbirleriyle hiçbir biçimde irtibat kuramıyorlar. Burada bilhassa cezaevi müdürünün bir kastı kelam konusu. Garibe aylardır tek başına kalmak istemediğini söylüyor, aylardır bunun için uğraş ediyor. Sorumlu kişi cezaevinin birinci müdürüdür. Vekiller dahi kendisiyle görüş sağlayamıyor”
Garibe Gezer’in ailesi de, “Garibe Mart’tan bu yana bu zahmetlerle karşı karşıya. Darp edilmesi, yerlerde sürüklenmesi, tecavüz, cinsel taciz, hepsini duyurmaya çalıştı. Gönderdiği mektuplarla sansürlemeye çalıştılar, daima hücre cezaları verdiler. Garibe teşhir ettikçe kendisine hücre cezaları verdiler. Garibe’nin hücre cezaları 7 gün, artı 5 gün, artı 20 gündü ve bunları jet süratiyle onaylamışlardı” yorumunu yaptı.
“Göz nazaran göre biz Garibe’yi kaybettik”
İnsan Hakları Derneği Eşbaşkanı avukat Eren Keskin, “Garibe bizim müvekkilimizdi, esasen ben en son bir buçuk ay evvel görüştüm. Ofisten arkadaşlarımız Jiyan Kaya ve Jiyan Tosun daima görüşüyorlardı. Garibe çok kararlı bir kızdı, çok mücadeleci bir kızdı. Geçen seferki intihar teşebbüsü büsbütün azaba reaksiyon olaraktı ve süngerli odada cinsel azap ve azaba maruz kalmıştı, çok tepkiliydi. Biz hata duyurusunda bulunduk, devam ediyordu bizim sürecimiz. Garibe son periyot kendisine verilen dayanaktan ötürü son derece keyifli ve kendisini çok güçlü hissediyordu. Son olarak ablasıyla yaptığı görüşmede de esasen çok yeterli olduğunu söylemiş lakin maalesef ki 5 günlük ve akabinde 20 günlük hücre cezası verilmişti kendisine. Burada şunu anlamak mümkün değil aslında izolasyon tipi bir cezaevi kelam konusu, hücre tipi cezaevi kelam konusu bir de hücrenin içinde hücreye koyarak insanları adeta ömürden koparmaya çalışıyor bu sistem. Ben nitekim çok öfkeliyim. Garibe için çok öfkeliyim, göz nazaran göre biz Garibe’yi kaybettik. Ve ben her hâlükârda kendisi hayatına son vermiş dahi olsa onu bu yola götüren, onu bu yola mecbur bırakan zihniyetin temel olarak problemli olduğunu düşünüyorum. Ve maalesef cezaevlerinde çok Garibe var.” diye konuştu.
Gezer’in intihar etmeyeceğine belirten Keskin, “Garibe zira biat etmedi, itiraz etti. Benim kendisiyle Kandıra Cezaevi’nde yaptığım görüşmede gardiyanlara karşı bütün itirazlarını tekrar anında lisana getiriyordu. Çok tepkiliydi, gerçekten haksızlığa karşı çok reaksiyonlu bir bayandı Garibe. O gün ben de şahit oldum. Mesela kendisine yapılan haksızlıkları benim yanımda da gardiyanlara lisana getirdi. Ve Aysel Tuğluk ile o son bakışmaları ve birbirlerine el sallamalarını hiç unutmuyorum. İkisi ile yan yana görüştüm zira. Bu türlü, ben bugün çok kötüyüm” dedi.
“Otopsiye avukatların dahil edilmesi gerekiyordu”
TTB Lideri Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı da şunları kaydetti:
“Ölüm süreciyle dış muayeneyle dış etkenler kâfi değilse laboratuvar sonuçlarını beklemek gerekiyor bazen. O nedenle vefat sebebi bilinmiyor, tetkik yazılıyor vefat sebebi yerine. Laboratuvar sonuçları çıktıktan sonra bir kıymetlendirme yapılıyor. O yüzden somut kanıtlar kâfi olmayabilir. Bu durum detaylı bir değerlendirmeyi gerektiriyor. Zira özgürlüğünden alı konulmuş bireylerin bulundukları ortamda vefatları halinde Minnesota Protokolü var. Yani otopsilerin bilhassa yapılmasına dair bir kadro kurallar var. Birleşmiş Milletler kılavuzu var. Olay yeri inceleme vs. Natürel otopsiye avukatların dahil edilmesi gerekiyordu. Bilhassa taraf avukatların orada bulunması hakkı ceza muhakemesi kanunuyla tanımlanmış durumda bu hakkın kullandırılmaması uygun değil. Burada savcının sorumluluğu var. Savcının bilhassa taraf avukatının bulunmak isteyip istemediğini değerlendirmesi ve bu başvuruyu alıp onu beklemesi gerekiyordu. Burada bilhassa otopsi fotoğrafları ve görüntüsü değerlendirmesi oluşturulabilir incelenerek”
İntihar olsa dahi bu sorumluğun cezaevinde olduğunun altını çizen Fincancı, “Yaşadıkları nedeniyle bu tramvanın tesiriyle orataya çıkan aksaklıklar onun farklı kararlar almış olmasına neden olmuş olabilir. İkincisi esasen tecavüz ve azaptan ötürü bulunduğu cezaevinde kesinlikle uzaklaşması gerekiyordu, ruhsal olarak da kendisini inançta hissedebilmesi açısından da daha inançlı bir yere gitmeliydi. Münasebetiyle bu da bir hak ihlali” sözünü kullandı.
Fincancı kelamlarını şöyle sonlandırdı:
“Tecrit uygulamasının hudutlu olması gerektiği ve bilhassa bu düzenlemelerde 24 saatten uzun bu türlü bir uygulamanın yapılamayacağına dair de kurallar var. Lakin bunları ne yazık ki uygulamıyorlar. Bilhassa salgın sürecinde sıhhat meseleleri nedeniyle hastaneye gidip geldiğinde beşerler bu türlü bir uygulama ile karşı karşıya kalıyorlar ve tecrit altında geçiriyorlar uzun bir süreyi. Münasebetiyle esasen berbata kullanılıyor ne yazık ki her türlü tecridi kolaylaştıracak uygulama.”
TIKLAYIN | Cezaevinde cinsel şiddete uğradığını söyleyen Garibe Gezer’in intihar açıklandı; İHD Eş Genel Lideri Keskin: Avukatlar beklenmeden otopsi süreci bitirildi
