İZMİR (AA) – Hindistan topraklarında 13. yüzyılda Türk asıllı müzisyen Buyruk Kuşçu’nun icat ettiği vurmalı çalgı “tabla”, 38 yaşındaki müzisyen Gürkan Özkan tarafından Anadolu’da tanıtılıyor.
İstanbul’da başlayan ömrüne 16 yaşındayken müzikle istikamet veren Gürkan Özkan, Okay Pak, Engin Gürkey üzere usta müzisyenlerin öğrencisi oldu.
Nilüfer’in de ortalarında olduğu usta sanatkarlarla müzik yapan ve Latin Amerika’dan Afrika ve Orta Doğu’ya kadar birçok coğrafyanın enstrümanını çalmayı öğrenen Özkan’ın hayatını, Hindistan’a mahsus bir vurmalı çalgı olan “tabla” değiştirdi.
Elle çalınan ve farklı büyüklükteki iki kısımdan oluşan tablanın sesine hayran olan Gürkan Özkan, bu enstrümanı çalabilmek için 21 yaşındayken Hindistan’ın yolunu tuttu.
Sandesh Popatkar’ın öğrencisi olan ve aylarca Hindistan’da kalan Özkan, sokaklarda, tapınaklarda, konserlerde tabla çalmaya başladı.
Bakır, ağaç, pirinç lapası, demir tozu, kömür tozu, keçi derisi üzere gereçlerin kullanıldığı klâsik enstrümanın üretim etaplarını da öğrenen Gürkan Özkan, Türkiye’ye dönüp İzmir’e yerleşti ve tabla imal etmeye başladı.
Türkiye’de Türk Sanat Müziği’nden caza kadar çok sayıda yapıta tablasıyla renk katan Özkan, 2016 yılında birinci, 2022 yılında ikinci tabla kitabını yayımladı.
Hindistan Büyükelçiliğinin de dayanağını alan Gürkan Özkan, yazdığı kitapların yanı sıra çıktığı konserler ve verdiği kurslarla iki ülke ortasında kültürel bağ oluşmasına katkıda bulunuyor.
Türk asıllı mucidin mirası
Gürkan Özkan, AA muhabirine birinci sefer Ravi Shankar’ın “Tana Mana” albümünde duyduğu tablayı öğrenmeye karar verdiğini ve para biriktirip Hindistan seyahatine başladığını söyledi.
Özkan, tablanın neredeyse tüm vurmalı çalgıların sesine sahip olduğunu ve basitçe akort edilebildiğini aktardı.
Tablanın mucidinin Türk asıllı Buyruk Kuşçu olduğunu öğrendiğinde çok heyecanlandığını tabir eden Özkan, şöyle konuştu.
“Tabla iki kısımdan oluşuyor. Biri tabla başkası ise dagga. 13. yüzyılda baba tarafından Türk olan Buyruk Kuşçu’nun icat etmiş olduğu bir enstrüman. Usta ve çırak bağlantısıyla öğretiliyor. Saray müzisyeni ve şair olan Buyruk Kuşçu’nun bulduğu bu enstrümanı kendime yakın hissettim. Bütün Hint coğrafyasında kullanılan bu ritmik enstrümanı ben de çalmak istedim.”
Özkan, rock müzikten caza kadar birçok müzik cinsinde kullanılan tablayı üniversitelerdeki sunumlarında müzik öğrencilerine anlatmaya başladığını kaydetti.
“İngilizceye de çeviri edilecek”
Gürkan Özkan, Hindistan’a has bu klasik müzik aletinin Beyonce’den Shakira’ya kadar çok sayıda müzikçinin albümünde kullanıldığını anlattı.
Tablaya ait Türkçe bir kaynak bulmanın mümkün olmadığını söz eden Özkan, şunları kaydetti:
“Ünlü sanatkarlar bu enstrümanı albümlerinde bir tat olarak kullanıyor, frekansından faydalanıyor. Türkiye’de ise faydalanabileceğimiz bir kaynak yoktu. Birinci kitabım olan Tabla Sanatına Giriş’i 2016’da çıkardım. İkinci baskısı da 2019’da Hindistan Büyükelçiliğinin dayanağı ile oldu. Bugüne kadar sözel aktarılan bilgileri ustalarımın icazeti ile yazıya döktüm. Hindistan’dan gelen talep üzerine İngilizceye de çeviri edilecek. Böylelikle iki ülke ortasındaki kültürel köprü daha da güçlenmiş olacak.”
