İstanbul Barosu Lideri Mehmet Durakoğlu, 6 muhalefet partisi önderinin imzaladığı ortak mutabakat metnine ait olarak, “Demokrasiye dönüşün belgesi” değerlendirmesini yaptı.
Durakoğlu, “2017 rejiminin en kıymetli özelliği kuvvet ayrılığını ortadan kaldırılmasıydı. Onu yine kazanacağını görüyoruz. Okunan metinde bütün kurumsallıkların yerli yerine oturtulmuş pozisyonda olduğunu gördük. Kuvvetler ayrılığı olmadan demokrasiye dönüş asla mümkün değildir. Demokratik rejimin en temel kuralı budur. Bu metnin en temel özelliği ise birçok şeyin değişmesi gereksinimiydi ve karşıladı. Ortaya çıkan tablo demokrasiye dönüşün dokümanıdır.” fikrini lisana getirdi.
Durakoğlu, Halk TV’den Seyhan Avşar’ın sorularını yanıtladı.
-Özellikle son periyotlarda tartışmalı kararlar veren Yargıçlar ve Savcılar Heyeti’nin ( HSK) kaldırılacağı, hakimlik ve savcılık makamını ayırılacağı belirtildi. 1981 yılından beri var olan bir kurumun kaldırılmasını nasıl değerlendiriyorsunuz? Sizce gerçek bir adım mı? Bunu nasıl okumak gerekir?
Özü prestijiyle HSK kaldırılmıyor. İkiye ayrılıyor. Buna şiddetle muhtaçlığımız vardı. Savcılık mesleği ile hakimlik ortasındaki fark özümsenmemişti. Metinde bunun özümsendiğini görüyoruz. Bir hukuk devleti için olması gereken şey.
-Görevi berbata kullanmak suretiyle Anayasa Mahkemesi yahut AİHM’in verdiği hak ihlali kararına sebep olup devleti tazminata mahkum ettiren hakim ve savcılara bu tazminat ve zararın rücu ettirileceği belirtildi. Bu yaptırım yargıçlar ve savcıların soruşturma ve kovuşturma kademesinde daha titiz davranmalarını sağlar mı?Bu çok temel bir sorun. Burada iki temel nokta var. Öncelikle bu düzenlemem yargıcın özgür bir biçimde davranmasını mahzurlar. Lakin şayet 2017 rejiminde gördüğümüz üzere kasıtlı halde kararlar veriliyorsa rücu o vakit uygulanabilir. Bu mevzu daha geniş bir halde tartışılmalı. Kısaca anlatmak gerekirse; yargıç özgürce karar vermelidir. Özgürce karar vermesi için önündeki manilerin kaldırılması gerekir. Yargıca rastgele bir rücu davası açılması hakikat değil. Lakin hakimin vicdanından ve hukuktan ayrılarak bir karar oluşturması halinde rücu hakkının kullanılması olağan olabilir. AYM kararını ya da AİHM kararını kullanmayanlar için de olabilir. Onun dışında oluşabilecek şeyleri de özel olarak kasıt, ihmal ve vazifesi berbata kullanmak suretiyle karar vermek gerekir.
-Yargının kurucu ögesi olan savunmanın Anayasal garanti altına alınması bir avukat ve bir baro lideri olarak sizi heyecanlandırıyor mu?
Çok heyecanlandırıyor. Çok kıymetli ve temel bir garanti. Bizler yıllardır savunma hakkının teminat altına alınmadığını söylüyoruz. Anayasa’nın 138. hususuna dayanarak kendimize dolaylı yoldan bir teminat yaratıyoruz. Savunmanın Anayasa’nın teminatı altına alınmasına gereksinimimiz vardı. Anayasa’da savunmanın korunmasının yasalar açısından da kıymetli olduğunu düşünüyorum.