Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, Moskova’ya uygulanan ekonomik yaptırımlarla birlikte kripto paranın ehemmiyetini artırdı. Pazartesi günü bitcoin yüzde 15’in üzerinde yükseldi, Salı günü ise 44 bin doların üzerine çıktı. Ethereum da yüzde 10’dan fazla yükseldi.
Kripto paraların bu kadar keskin bir halde kıymet kazanmasının ardında Rusya’ya uygulanan yaptırımların dijital para ünitelerine ilginin yükselmesine yol açacağı beklentisi var.
Reuters haber ajansının CryptoCompare’dan aktardığı bilgilere nazaran, Rus rublesi cinsinden bitcoin ticareti, işgalin başladığı Perşembe günü keskin bir halde hızlandı.
Günlük hacimler bir evvelki güne nazaran yüzde 259 artarak 1,3 milyar rubleye (13,1 milyon dolar) yükseldi.
Öte yandan Ukrayna’da kripto borsası Kuna, günlük süreç hacminin üç kattan fazlası olan 150 milyon Grivnası (5 milyon dolar) gördü.
Cuma günü Kuna’daki süreç hacmi Mayıs 2021’den beri olan en yüksek düzeyine ulaştı.
İki ülkenin de işine yarayacak
BBC muhabiri Michelle Fleury, global finansal sistemine erişimi son derece kısıtlanan Rusya’nın, kripto paraları kullanarak yaptırımların etrafından dolaşmasından kaygı edildiğini belirtiyor.
Rusya yurt dışına döviz transferini yasakladığı için ülkede kripto para ayrıyeten kıymet kazandı.
Swissquote Bank’ten kıdemli analist İpek Özkardeşkaya, Rus oligarkının Batı yaptırımlarını bu halde aşabileceğini aktarıyor.
Ayrıyeten kripto para, artık ABD dolarına erişimi olmayan Rus şirketlerinin ve hatta Rusya Merkez Bankası’nın fonlarını taşımasına yardımcı olabilir. Özkardeşkaya, kimi Rus bankalarının artık SWIFT sisteminin bir kesimi olmadığını da hatırlatıyor.
- SWIFT nedir: Sistemi kim kurdu, kim denetliyor?
Ukrayna ordusu ve hacktivistler için de kripto bağış toplanıyor. Hükümet 26 Şubat’ta Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda bitcoin ve ethereum için bağış bilgilerini yayımladı.
Ukrayna şimdiye kadar kripto paralarla yapılan bağışlar sayesinde 15 milyon dolar topladı.
Stand with the people of Ukraine. Now accepting cryptocurrency donations. Bitcoin, Ethereum and USDT.
BTC – 357a3So9CbsNfBBgFYACGvxxS6tMaDoa1P
ETH and USDT (ERC-20) – 0x165CD37b4C644C2921454429E7F9358d18A45e14
— Ukraine / Україна (@Ukraine) February 26, 2022
Öte yandan banka hesaplarına ve dövize erişimini sınırlayan Ukrayna finans kurumlarına alternatif olarak ülke halkı da anonim bir sistem olan, kimliksiz kullanılabilen kriptoya yöneliyor.
Tekrar de kripto para bulunduran şahıslar siber akınların gayesi olabilir.
Ayrıyeten çok değişken olan kripto para ünitelerinin ne kadar emniyetli olduğu da tartışılıyor.
- Metroda geçmeyen kartlar, konut kredisini ödeyemeyenler: Rusya’da yaptırımlar tesirini göstermeye başladı
- SWIFT nedir: Sistemi kim kurdu, kim denetliyor?
- Oligark nedir?
Özkardeşkaya, Batı’nın bitcoin’in siyasi kararlarına müdahalesine ne kadar müddet daha tolerans göstereceğinin bilinmediğini lakin Rusya için kripto para riskini almaya kıymet olduğunu belirtiyor.
Ukrayna, Rusya’nın engellenmesini talep ediyor
En büyük kripto para borsalarından Binance, bu istikametteki davetlere karşın Rus kullanıcılara hizmet vermeyi sonlandırmayacağını duyurmuştu.
Pazar günü Ukrayna Dijital Dönüşüm Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mikhailo Fedorov, bütün kripto para borsalarının Rus kullanıcıları engellemesini talep etmişti.
Fedorov Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yalnızca Rusya ve Belarus yöneticilerinin hesaplarını değil, bu ülkelerdeki sıradan kullanıcıların hesaplarını da dondurmaları gerek” dedi.
Kripto para üniteleri nedir?
Rastgele bir merkez bankasının yahut ödeme sisteminin takviyesi olmadan, karmaşık yazılım programlarıyla bilgisayarlar tarafından oluşturulan yahut “çıkartılan” kripto para ünitelerinin ne tabir ettiği, kime sorduğunuza bağlı olarak değişiyor.
Bazılarınca global iktisatta ihtilal yaratmak, ulusal hükümetlerin finans üzerindeki kontrolünü aşmak ve bu gücü sıradan vatandaşların eline vermek olarak görülüyor.
Başka taraftansa fidye yazılımlarından uyuşturucu ticaretine kadar yasa dışı faaliyetlere imkan tanıyan riskli ve istikrarsız bir araç olarak değerlendirilebiliyor.
Gerekli bilgisayar ekipmanını kurmak için vakit ve parası olan herkes madencilik yapabildiği üzere kendi kripto para ünitesini de kurabiliyor.
- Kripto para madenciliğinin avantajları ve riskleri neler?
En güzel bilinen ve en çok ilgi gören kripto para ünitesi bitcoin’di. Yıllar içinde o kadar değişken seyretti ki bazılarına servet kaybettirdi.
Lakin akabinde birçok öbür kripto para ünitesi kuruldu.
