TBMM Genel Şurası’nda, AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Nükleer Düzenleme Kanunu Teklifi’nin birinci kısmının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.
MHP Adana Milletvekili Ayşe Sibel Ersoy, Türkiye‘nin, nükleer güçle yeni tanışıyor olmasına karşın aktüel, teknolojik donanımların kullanılması açısından avantajlı bir pozisyonda olduğunu belirten Ersoy, “Güvenlik konusundaki riskleri asgarî düzeyde tutarak faaliyetlerine devam eden Türkiye, güç portföyünü zenginleştirmek ve güç arz güvenliğini artırmak için nükleer güç alanındaki çalışmalarını kararlılıkla sürdürecektir.” dedi.
HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni, “Ne için ve kimin için güce gereksinim var” konusunun tartışılması gerektiğini belirterek, bütün kentlerin AVM çöplüğüne dönüştürüldüğünü, 65 vilayette 500 AVM olduğunu ve bunların elektrik tüketiminin 15 bin hanenin tüketimine eşit olduğunu söyledi.
“Enerji siyaseti sorunu demokrasi problemidir.” diyen Çepni, “Enerji siyaseti, güç ve nükleer lobilerinin çıkarları doğrultusunda KHK’lerle halktan gizlenerek, gece yarısı yönetmelikleriyle, saray fermanlarıyla belirleniyor. Bugün, biz, tam olarak aksisini yapacağımızı ilan ediyoruz ve bu yasaya ‘evet’ diyenlerin de bu suça ortak olacağını, bu cinayet projesine ortak olacağını buradan bir defa daha söylüyoruz.” diye konuştu.
CHP Sinop Milletvekili Barış Karadeniz, nükleer santralin bu ülke için bir “ihanet projesi” olduğunu ileri sürerek, “Rusya, Akkuyu’da şu anda yüzde 100 paya sahip, o yetmiyormuş üzere bir de yanına liman verdiniz. İran’da, Mısır’da ve Türkiye‘de Doğu Akdeniz’i denetim etme projesinin yüzde 100’ünü Rusya’ya verdiniz. 15 yıl boyunca şirkete 35 milyar dolar ödeyeceksiniz ve yüzde 42 karlılıkla. Türkiye bu projenin neresinde? Rusya girdiğinde Ukrayna’ya, birinci girdiği yer neresiydi? Çernobil.” yorumunu yaptı.
Kanun teklifinin geri çekilmesi gerektiğini savunan Karadeniz, teklifin Anayasa’ya muhalif olduğunu öne sürdü.
“AB, nükleer gücün hem yeşil hem de sürdürülebilir bir yatırım olduğunu kabul etti”
AK Parti Çorum Milletvekili Oğuzhan Kaya, şu an 4 ünitede inşaatın devam ettiği Akkuyu Nükleer Güç Santralinin dünyanın en büyük nükleer santral şantiyesi olduğunu, santralin birinci ünitesinin Cumhuriyetin 100’üncü yılında işletmeye alınacağını, birer yıl ortayla başka ünitelerin de işletmeye alındığında Türkiye’nin toplam elektrik gücünün yüzde 10’unun Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nden karşılanacağını lisana getirdi.
Nükleer gücün işletme sırasında karbon salımı yapmadığına, sera gazı emisyonlarını önlemede de ön plana çıktığına dikkati çeken Kaya, “Bugün Avrupa’da 10 ülkede nükleer gücün yeşil ve sürdürülebilir bir güç kaynağı olarak kabul edilmesi için Avrupa Birliği Kuruluna bir teklif verilmiş. Avrupa Birliği Komitesi da bu teklifi kabul etmiştir. Yani Avrupa Birliği nükleer gücün 2050 yılı ‘karbon nötr’ amacı için hem yeşil hem de sürdürülebilir bir yatırım olduğunu kabul etmiştir.” tabirlerini kullandı.
“Yıllara yayıldığında üretilecek elektriğin yalnızca yüzde 12,5’i alım garantisi kapsamında”
TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Alışılmış Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Kurulu Lideri ve AK Parti Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız, Akkuyu Nükleer Santralinin işletme ömrünün 60 yıl olduğunu belirterek, “Yani Akkuyu Nükleer Santralinin 60 yıl ekonomik ömrü var. Bu 80 yıla kadar da çıkabiliyor. Projenin satın alma garantisi 15 yıl. Satın alma meblağı da 12,35 sent kilowatt saat. Rusya ile imzalanan muahedeye nazaran birinci ve ikinci ünitenin yüzde 70’i, üçüncü ve dördüncü ünitenin yüzde 30’u, yani üretilen elektriğin yüzde 50’si EÜAŞ tarafından satın alınacaktır. Projenin ömrü boyunca, yani yıllara yaydığımız vakit, üretilecek elektriğin yalnızca yüzde 12,5’i alım garantisi kapsamındadır.” bilgisini paylaştı.
Akkuyu Nükleer Santralinin bu elektriği sağlamak zorunda olduğunu, sağlamadığı takdirde müeyyide gerektiren kararlar olduğunu anlatan Altunyaldız, “Bu hesaplamaya nazaran 15’inci yılda kilowatt saat kıymeti de 9,5 sente düşmektedir.” dedi.
Akkuyu Nükleer Santralinde mevzuata uygun biçimde yetkilendirilmiş üçüncü taraf bağımsız firmaların, Nükleer Düzenleme Kurumu kontrolü ve nezareti kapsamında kontrol yaptığını lisana getiren Altunyaldız, bu firmalardan birinin yabancı, başkasının Türk menşeli olduğunu bildirdi.
Santral inşaatında 14 bin 500 Türk, 4 bin Rus çalışan olduğunu açıklayan Altunyaldız, inşaatta çalışanların yüzde 30’unun da beyaz yakalı olduğunu söyledi.
“Bırakın Akkuyu’ya girmemeyi, giriyoruz ve 7/24 oradayız”
Altunyaldız, “Akkuyu Nükleer Santraline giremiyoruz” argümanlarına, “Nükleer Düzenleme Kurumu denetçileri istediği vakit tesise girebiliyor. İstediği belgeyi alıp, istediği raporu düzenleyebiliyor. Şu anda Akkuyu’da 20’ye yakın Nükleer Düzenleme Kurumu denetçisi yerleşik olarak 7 gün 24 saat temeline nazaran çalışmaktadır. Bırakın Akkuyu’ya girmemeyi, giriyoruz ve 7/24 oradayız. Ayrıyeten Rusya’da Akkuyu için imalat yapan fabrikalarda Nükleer Düzenleme Kurumunun 18 çalışanı 7/24 çalışma aslıyla vazife yapıyor. Üretim yapan yerlerde de kontrol ve nezaret misyonlarını yerine getiriyorlar.” diye konuştu.
Akkuyu Nükleer Santrali için “yap, işlet, sahip ol” formunda sözlerin kullanıldığını belirten Altunyaldız, “Yap, işlet, müddet sonunda da projenin tamamını alanı temizleyecek biçimde her türlü çalışmayı kontrolü yapacak formda sonlandır. Yani o denli ‘yap, işlet, sahip ol’ üzere bir durum yok.” dedi.
Nükleer Düzenleme Şurası üyelerinin kanun kararında kararnameden evvel yemin ettiği ve atandığı tezine da karşılık veren Altunyaldız, “Öyle bir şey yok. 702 sayılı Kanun Kararında Kararname yayım tarihi 9/7/2018. Heyetin atama tarihi 5/2/2019. Yemin tarihi de 13/2/2019.” bilgisini verdi.
CHP’den “8 konsey üyesini Meclis seçsin” önerisi
CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel, Nükleer Düzenleme Kurumunun en özel biçimde tasarlanması ve en üst yetkiyle donatılması gerektiğini vurgulayarak, “Bu kurumu kim, nasıl oluşturacak, tekrar Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle yapacaklar. Biz, 21. hususa bir önerge verdik. 21. husus; niyetimiz çerçevesinde bu türlü bir kurumu oluşturmak için bir heyet oluşsun, 8 bireyden oluşsun bir de lideri olsun. Bütün dünyadaki örneklerine emsal biçimde lider, nükleer mühendislik kısmından mezun olsun, muhakkak bir tecrübesi ve donanımı olsun. 8 üyeyi de siyasi partiler iki kat önersinler, burası seçsin.” halinde konuştu.
Teklifin birinci kısmında yer alan unsurların görüşmelerine geçildi.