DİSK Genel-İş Emek Araştırma Dairesi’nin (em-ar) Bayan Emeği Raporu’na nazaran bayan işsizliğinde OECD ve Avrupa ülkelerinin ortalamasının hayli üstünde orana sahip olan Türkiye’de her 10 bayandan üçü kayıt dışı çalışırken, 3 bayandan biri ise işsiz.
Rapora nazaran 13.3 milyon bayan fiyatsız bakım emeği verdiği için çalışma hayatına katılamazken her 10 bayandan 3’ü ise kayıt dışı; 1.2 milyondan fazla bayan ise hem yarı vakitli hem de kayıt dışı çalıştırılıyor. Cinsiyete nazaran ülkelerin işsizlik oranına bakıldığında; Türkiye’nin bayan işsizlik oranı, birçok ülkeye nazaran yüksek. Yıllar içerisinde dar tarifli bayan işsizliği datalarında de bayanların işsizlik oranlarının daha da yükseldiği ve bayan erkek işsizlik farkının bayanlar aleyhine daha da açıldığı görülüyor.
İşten çıkarmaların arttığı pandemi periyodunda de en çok bayanlar işten çıkarıldı. 2020’de geniş tarifli bayan işsizliği yüzde 36.6’ya çıktı. Bugün ise her 3 bayandan biri işsiz. TÜİK’in 2021 yılı 4. çeyrek datalarına nazaran, 15-24 yaş ortası genç bayan işsizliği 493 bin kişi ile yüzde 27.2 olarak tespit edilirken resmi bilgilerin iki katına çıkarak 943 bin kişi ile yüzde 42.7 oldu.
Erkekler, bayanlara nazaran yüzde 27.4 daha fazla kazanıyor
Sözcü’den Deniz B. Göçmen’in haberine nazaran, çalışma hayatında toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizliklerin kıymetli bir göstergesi de fiyat adaletsizliği oldu.
Türkiye’de erkekler, bayanlara nazaran yüzde 27.4 daha fazla kazanıyor. En fazla fiyat eşitsizliği ise yevmiyeli çalışan erkek ve bayanlar ortasında görülüyor. Yevmiyeli çalışan erkekler, yevmiyeli çalışan bayanlara nazaran yüzde 83.8 daha fazla gelir elde ediyor.
Bayan işsizliğinde dünyayı geçtik
Cinsiyete nazaran ülkelerin işsizlik oranına bakıldığında; Türkiye’nin bayan işsizlik oranının, birçok ülkeye nazaran yüksek olduğu görüldü. OECD ülkelerinde bayan işsizliği yüzde 6.1, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde yüzde 7.2 iken Türkiye’de ise dar tarifli bayan işsizlik oranı yüzde 14.4 oldu. Türkiye’de bayanların istihdama iştirak oranı da AB ve OECD ülkelerinin epeyce altında kaldı. OECD ülkeleri ortalamasında bayanların istihdama iştirak oranı ile erkeklerin istihdama iştirak oranı ortasında yalnızca yüzde 14.5’lik ve AB ülkeleri ortalamasında yüzde 10’luk bir istihdam açığı varken, Türkiye’de bu fark yüzde 39.1 oldu.
