İngiltere’de yapılan yeni bir araştırma, Covid-19 virüsünün beynin kısmen de olsa küçülmesine yol açabileceğini ortaya koydu.
Covid’den evvel ve sonra çekilen beyin MR’larını (manyetik rezonans görüntüleme) karşılaştıran bilim insanları, beynin toplamda yüzde 0,2 ila yüzde 2 oranında küçüldüğünü gözlemledi.
Hastalığı hafif geçirenlerde dahi, beynin koku ve hafıza ile ilgili kısımlarında gri unsurun azaldığı görüldü.
Gri unsur, bellek ve karar verme üzere fonksiyonlar için de kilit bir yapı.
İngiltere’nin önde gelen üniversitelerinden Oxford’ın araştırması, bilim mecmuası Nature’da yayımlandı.
Araştırmacılar, İngiltere’de genetik çalışmalar yürüten UK Biobank projesinin son 15 yılda sıhhat takibini yaptığı 500 bin kişinin tarama manzaralarını inceledi.
Böylelikle Covid pandemisinden evvel çekilmiş taramaları da dikkate alabildikleri üzere, virüsün uzun vadede sıhhati nasıl etkilediğini hesaba katmayı amaçladılar.
Beyin karmaşık zihinsel fonksiyonlarda zorlanabiliyor
Araştırma için;
Araştırmaya nazaran;
Beyin ‘kendini iyileştirebilir’
Araştırmacılar, beyindeki bu değişimlerin kalıcı olup olmadığına dair datalara sahip değil.
Öte yandan, beynin güzelleşme potansiyeli olduğu görüşündeler.
Araştırma raporunun baş muharriri Oxford Üniversitesi’nden Prof. Gwenaelle Douaud, “Araştırma için büyük oranda, hafif enfeksiyonlara odaklandık ve virüse yakalanmamış olanlar ile karşılaştırıldığında, beyinlerinin ne kadar değiştiğini görmek sürpriz oldu” dedi.
Beynin esnek bir yapıya sahip olduğuna, yani kendini iyileştirebileceğine dikkat çeken Prof. Douaud, “Zamanla enfeksiyonun ziyanlı tesirlerinin azalması ihtimali yüksek” diye de ekledi.
Gri unsurdaki azalma en çok, beynin koku alma fonksiyonunun gerçekleştiği kısmında görüldü.
Virüsün direkt bu bölgeyi amaç aldığı ise kanıtlanmış değil.
Covid nedeniyle koku kaybı yaşayanların bu kısmı daha az kullanması sonucu da hücre mevti gerçekleşiyor olabilir.
Araştırma için çekilen MR manzaraları, özgün Covid virüsünün ve virüsün Alpha varyantının baskın olduğu, koku ve tat kaybının da esas semptomlardan olduğu devirde çekildi.
Virüsün yeni varyantı olan Omicron’da ise, bu semptomlarda kayda kıymet bir düşüş var.
University College London’daki Nöroloji Enstitüsü’nden Prof. Werring, beyindeki bu değişimlerde öteki sağlıksal ögelerin rol oynuyor olabileceğini kaydediyor.
“Bilişsel fonksiyonlarda görülen hafif değişikliklerin beynin günlük fonksiyonlarını nasıl etkilediği net değil” diyen Werring, bu değişimlerin virüse yakalanan her beşerde görülmediğinin de altını çiziyor.
