Ukrayna’dan, Rus kuvvetlerinin elektrik irtibatını kesmesinden sonra, Çernobil’de radyoaktif sızıntı yaşanabileceği konusunda ikaz geldi. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin 14’üncü gününde, Çernobil Nükleer Santrali’nin Rus güçlerinin eline geçmesinin akabinde bağlantının koptuğunu ve uzaktan irtibat sisteminin kapandığı açıklanmıştı.
Ukrayna’nın devlet tarafından işletilen nükleer şirketi Energoatom, Rus kuvvetlerinin elektrik ilişkisini kesmesinden, sonra Çernobil’de radyoaktif sızıntı yaşanabileceği konusunda uyardı.
Bugün, Ukrayna’daki Çernobil’deki radyoaktif atık tesislerinde nükleer sistemlerin Birleşmiş Milletler’in nükleer gözlemcisine data iletmeyi durdurduğu açıklanmıştı. Memleketler arası Atom Gücü Kurumu (IAEA), içinde 210 bilim insanın bulunduğu Çernobil Nükleer Santrali’nin Rus güçlerinin eline geçmesinin akabinde santralin uzaktan bilgi transferi sisteminin koptuğunu ve irtibatın kesildiğini duyurmuştu.
“Hattı onarmak mümkün değil”
Energoatom, santralin elektrik şebekesinden irtibatının kesilmesi halinde kullanılmış nükleer yakıtı soğutamayacağını ve bölgede devam eden çatışmalar nedeniyle, sınırı onarmanın mümkün olmadığını açıkladı.
Ukrayna’nın devlete ilişkin şebeke operatörü Ukrenergo da yaptığı açıklamada, ‘Çernobil’deki kapalı alanda soğutma, havalandırma ve yangın söndürme sistemleri için elektrik gereksinimi vardır.’ açıklamasında bulundu.
Ukrayna Güç Bakanı Herman Halushchenko da Reuters’a yaptığı açıklamada, yetkililerin Çernobil santralindeki radyasyon düzeylerinin ne olduğunu bilmediğini aktardı.
“Putin’in savaşı tüm Avrupa’yı tehlikeye atıyor; derhal durdurmalı!”
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Çarşamba günü milletlerarası liderlere Rusya’ya “saldırılarını kesmesi ve tamir ünitelerinin güç kaynağını geri yüklemesine müsaade vermesi” için baskı yapma davetinde bulundu.
Kuleba, Twitter hesabından yedek jeneratörlerin güç sağlamak için sadece 48 saatlik bir kapasitesinin kaldığını duyurdu. Kuleba, “Bundan sonra, kullanılmış nükleer yakıt için depolama tesisinin soğutma sistemleri duracak ve radyasyon sızıntıları başlayacak. Putin’in savaşı tüm Avrupa’yı tehlikeye atıyor. Derhal durdurmalı!” yazdı.
Birleşmiş Milletler nükleer gözlemcisi de yaptığı açıklamada, Çernobil nükleer santralindeki elektrik kaybının güvenlik üzerinde kritik bir tesiri olmadığını söyledi. Yapılan açıklamada, “Kullanılmış yakıt depolama havuzunun ısı yükü ve Çernobil Nükleer Santrali’ndeki soğutma suyu hacmi, elektrik kaynağına muhtaçlık duymadan tesirli bir ısı tahliyesi için yeterli” tabirleri kullanıldı.
Öte yandan, Kiev ve Kharkiv yakınlarındaki radyoaktif atık bertaraf tesislerine ziyan verildiğine dair raporlar da gelmeye davam ettiği aktarıldı.
Atom bombasının 50 katına eşit
Çernobil’de 1986 yılında santralin dördüncü reaktöründe yaşanan patlama sonucu etrafa 1945’te Hiroşima’ya atılan atom bombasının 50 katına eşit ölçüde radyasyon yayılmıştı. Bu olay dünyanın en büyük etraf felaketlerinden biri olarak sayılıyor.
Bu olaydan sonra dördüncü reaktör kapatılsa da öteki reaktörler kapatılmadan önce birkaç yıl çalışmaya devam etti. Santralde çalışan lakin Çernobil bölgesinden uzaklaştırılan çalışanların konaklaması için ise yakındaki Slavutıç kenti sıfırdan inşa edildi.