CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba art arda gelen akaryakıt artırımları sonrası özel halk otobüsleri, okul servisleri ve taşımalı eğitim hizmeti veren işletmelerin problemlerini Meclis gündemine taşıdı.
Ağbaba Meclis’e verdiği araştırma önergesinde akaryakıt fiyatlarını daima artması nedeniyle okul servislerinin, özel halk otobüsü esnafının ve Ulusal Eğitim Bakanlığına bağlı taşımalı eğitim servis esnafının artık iş yapamaz hale geldiğini belirtti.
CHP’li Ağbaba, iktidarın ulaşım hizmeti veren bu esnaf kümelerine dayanak vermezse öğrencilerin okullarına gidemeyeceğini ve kent içi ulaşım hizmetlerinin aksayacağını belirtti.
“Bu gidişle öğrencilerimiz okula gidemeyecek”
CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba açıklamasında şu tabirlere yer verdi:
“Türkiye daha evvel hiç yaşamadığı bir krizi yaşıyor. Mazot ve akaryakıt artık her gün 1 -1,5 lira artıyor. 22 lirayı aşan mazotun akaryakıtın fiyatı bu ayın sonunda ne olur bilinmeyen. Kırsal bölgelerde eğitim taşımalı sistemle yapılıyor. Birçok vilayette nakliyat dalında yer alan esnafımız kontak kapatma noktasına geldi. Bunun sonucunda öğrencilerimiz ne yazık ki mağdur olacak. Ulusal Eğitim Bakanlığının da bu bahisle ilgili önlem alması lazım ve okul servislerinin artan akaryakıt maliyetleri nedeniyle ortadaki farkı servis esnafına ödemesi lazım. Aksi takdirde bu durum sürdürülebilir değildir. İktidarın nakliyat kesimindeki servis esnafına dayanakta bulunması lazım. İktidar derhal bu mevzu ile ilgili adım atmalı ve nakliyat eğitimi yapan servis esnafına dayanak olmalıdır.”
“Devlet, fakir esnaf üzerinden uygunluk yapamaz”
“Şehir içi toplu nakliyecilikte hizmet veren özel halk otobüsü esnafının gelen artırımlardan sonra artık gelirleri masraflarını karşılamamaktadır. Resmi bilgilerle bir özel halk otobüsünün aylık sarfiyatı; bir aylık mazot masrafı 30 bin TL’yi aşmış durumda. Hal bu türlü olunca özel halk otobüsleri artık sefere çıkamayacak duruma geldi. Özel halk otobüsü işletmeleri birçok yerde artan akaryakıt fiyatlarına karşı kontak kapatmış vaziyette. İşletmeciler çalışmayıp, otomobillerimizi konutumu müsaade önüne bağlasak daha karlı duruma geleceklerini lisana getiriyorlar. Ayrıyeten fiyatsız taşıma yapan özel halk otobüslerine verilen dayanaklar yetersiz durumda. Toplumsal devletin misyonu kendi fakirine, engellisine, yaşlısına bakmaktır. Yoksul, fakir esnafının üzerinden devlet yeterlilik yapamaz.”
“Devlet akaryakıtta ÖTV ve KDV’den feragat etmelidir”
“Taşınan fiyatsız yolcular için her bir özel halk otobüsü esnafına 2018 yılından bu yana verilen dayanak Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafından yalnızca 1000 TL. Dört yıldır artış yapılmadı. Bu otobüslere 65 yaş üzeri, engelli ve birtakım kamu çalışanı fiyatsız biniyor. Birtakım araçlar aylık 14-15 bin liralık fiyatsız yolcu taşıyor. Örneğin Malatya’da her 100 bireyden 32’si otobüslere fiyatsız biniyor. Devlet halk otobüsü esnafı üzerinden ağalık yapmayı bırakmalıdır. Bu bireylerin biniş fiyatları devlet tarafından karşılanmalıdır. Özel Halk Otobüsü esnafı her ay ziyanına çalışmaktadır. Devletin bu durumu göz önünde bulundurması ve Özel Halk Otobüsü işleten esnafımıza takviye olması gerekmektedir. Toplumsal devlet, esnaf üzerinden vatandaşa hizmet etmemeli, hizmet ve takviyeleri kendi bütçesinden yapmalıdır. Devletin akaryakıtta ve mazotta ÖTV ve KDV‘den feragat ederek, esnafın yükünü bir nebzede olsa hafifletmesi gerekmektedir. Şayet bu türlü giderse, öğrencilerimiz okullarına gidemeyecek, kent içi ulaşım ise daima aksayacak, vatandaşlarımız işine gidemez hale gelecek.”
“Akaryakıta 64 kez artırım gelmesi, nakliyecilik hizmeti veren esnafı bitirdi”
Ağbaba’nın araştırma önergesinde ise şu sözler yer aldı:
“Türkiye’de akaryakıt fiyatlarına neredeyse çabucak her gün artırım gelmektedir. O denli ki son bir yılda akaryakıta yüzde 185 oranından fazla artırım gelmiştir. Geçtiğimiz yıl 7,23 TL olan akaryakıt ve mazot fiyatları, 2022 yılının birinci 3 ayında gelen arka arda artırımlar sonucunda 20 TL’yi aşmıştır. Yalnızca 2022 yılında akaryakıta toplamda 64 sefer artırım gelmiştir. Geçen yıl bir aracın deposu ortalama 397 TL’ye dolarken, Mart 2022 itibariyle bu fiyat 1025 TL’ye çıkmıştır. Akaryakıta gelen artırımlar en çok eğitimde nakliyecilik hizmeti yapan servis işletmelerini ve kent içi nakliyecilik hizmeti veren özel halk otobüs işletmelerini etkilemiştir. Bu durumda hem servis esnaflarımız artan akaryakıt maliyetleri nedeniyle adım adım iflasın eşiğine gelmekte bir öteki yandan da öğrencilerimiz okullarına gidememektedir. Geçtiğimiz yıl ihale aldıklarında 7,23 TL olan akaryakıtın litresi Mart 2022 itibariyle 20 TL’yi aştığını düşündüğümüzde, servis işletmesinde hizmet veren esnafımızın karları akaryakıt masrafını dahi artık karşılamamaktadır.”
“Meclis taşımacı esnafın problemlerinin tahlillerini araştırsın”
“Şehir içi nakliyat yapan Özel Halk Otobüsü işletmeleri de daima artan akaryakıt fiyatları nedeniyle kontak kapatma noktasına gelmiştir. Daima artan akaryakıt fiyatları nedeniyle özel halk otobüslerinin gelirleri masraflarını karşılayamaz duruma getirmiştir. Ortalama aylık sarfiyatları 50 bin TL’yi bulan özel halk otobüslerinin geçtiğimiz yıla nazaran ortalama aylık akaryakıt masrafları 30 bin TL’yi bulmuştur. Bunun yanı sıra özel halk otobüslerinin zarurî masraflarını düşündüğümüzde her ay ortalama 6 ila 7 bin TL ortası ziyanla çalıştığı gözlemlenmektedir. Engelliler, yaşlılar vb. dezavantajlı kümelerin fiyatsız olarak taşınmasının maliyetinin de özel halk otobüs işletmelerine aylık minimum 10.000 ila 14.000 TL ortası değiştiği görülmektedir. Böylesine bir maliyete karşın Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı tarafından fiyatsız nakliyecilik dayanağı olarak yalnızca 1.000 TL ödeme yapılmaktadır. Bu bakımdan kelam konusu kümelerde yer alan esnaflarımızın korunması ve meselelerinin çözülmesi noktasında Meclis’in kamu faydası temelinde misyonunu ifa etmesi açısından araştırması hayli elzemdir.””